Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: marzo 2022

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística do mes
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA


    O mes de febreiro foi frenético. Estivemos na EPS de Lugo con outra das actividades do proxecto “abrindo as fiestras dá universidade: Campus Terra Lugo, terra de todas” onde, con gran receptividade por parte do alumnado, estivemos a conversar temas como o extractivismo e a defensa da terra en Galicia e Honduras, no marco da materia de ordenación Rural do master de Agronomos. Por outra banda, dando inicio ao conxunto de charlas do programa de mulleres ESFeiras nas STEM, este mes estivemos coa nosa voluntaria Cristina no IES Soutomaior co faladoiro ‘ Gústame facer cousas que funcionen, e a tí?´; e no IES San Rosendo de Mondoñedo coa nosa compañeira Thais conversando sobre tecnoloxías de baixo custo para persoas con problemas de mobilidade.

    Estivemos tamén na Escola de Camiños da Coruña, na materia optativa de Introdución á cooperación na enxeñería civil, co faladoiro “Educación e tecnoloxía para o desenvolvemento humano e o ben común”.

    Do 14 ao 28 de febreiro tivemos no Centro Cultural Universitario de Esteiro (Ferrol), a nosa exposición de fotos do Programa de Coñecemento da Realidade en Centroamérica, de voluntariado en cooperación.

    En Vigo, comezamos xa o curso de Escola de sustentabilidade e cidadanía global. Mulleres bravas defensoras da terra.

    En canto a rede dos bancos de reciclaxe electrónica (que non para de crecer), este mes de febreiro chegaron novas doazóns desde a ETSE da USC para o Banco de reciclaxe da Coruña, que ademais impartiu unha formación para familias con Ecos do Sur. Nos ciberfaladoriros de febreiro vímonos e estivemos a conversar sobre “Descifrando as criptomonedas” e «de que vai a D de ONGD?».

    Rematando un mes cheo de actividade sumamos tamén un novo capítulo a ESF Radio “Eólicos vs Biosfera” e, en relación con este tema, ESF apoiou o manifesto de Aliente de moratorias dos eólicos en reservas de biosfera.

HONDURAS


    En Honduras as nosas compañeiras tamén tiveron semanas cheas de movemento. Este mes celebráronse actividades como parte do proxecto que está a finalizar de “Mellora do acceso equitativo de mulleres e xoves a recursos económicos do Sur de Honduras”, financiado pola Xunta de Galicia. Podes ver o resumo do traballo con mulleres aquí, incluindo o obradoiro de empoderamento de mulleres marisqueiras, aproveitando ademais a visita á zona de Araceli Serantes «Boli», investigadora experta en educación ambiental da Universidade da Coruña. Tamén se fixo un obradoiro de arte lúdico con persoas novas.

    Por outra banda, estamos a preparar as novas propostas de proxectos para este ano, tanto no programa de Dereito á Auga como no de Soberanía Alimentaria, que esperamos presentar en breve para financiación á Cooperación Galega da Xunta de Galicia e a Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo, entre otros financiadores. Crucemos los dedos!

ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas

A RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA DO MES

Este mes imos ao cine, con ‘Mama’, curta gañadora dun Goya 2022

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD (ou subscríbe ao seu boletín quincenal, que conta con ofertas de emprego; formacións e actividades; novidades do sector; convocatorias de bolsas e subvencións; propostas de voluntariado, etc.). Tamén nas nosas redes sociais Facebook,  instagram e Twitter difundimos eventos de interese externos a ESFGalicia de temas vinculados ao noso traballo. 

A ESF-RASE DO MES

A responsabilidade humana debería aumentar de xeito acorde aos impactos que a nosa acción pode xerar.

Carmen Madorrán Ayerra




Enxeñeria Sen Fronteiras

CURSO. Escola de sustentabilidade e cidadanía global. Mulleres bravas defensoras da terra. Edición Universidade de Santiago de Compostela

Este curso desenvólvese no marco dunha acción de Enxeñería Sen Fronteiras Galicia (ESF) e Amigos da Terra (AdT), apoiada polo Servizo de Participación e Integración Universitaria da Universidade de Santiago e financiada pola Dirección Xeral de Relacións Exteriores e a UE da Xunta de Galicia. Busca crear ligazóns entre a universidade e o tecido de acción social e ambiental de defensa da terra e xeración de alternativas produtivas sustentables, cun enfoque de cidadanía global.

ESF e AdT, ademais de desenvolver accións de defensa do dereito ao ambiente en Galicia, teñen proxectos de cooperación ao desenvolvemento no sur de Honduras (un área especialmente sensible aos efectos do cambio climático, que se está a enfrontar a ameazas importantes nos seus recursos naturais a cargo de accións empresariais extractivas e pouco éticas). Tanto en Galicia como en Honduras é tradicional que as mulleres sosteñan a loita pola defensa dos medios de vida (que ten moito vínculo coa terra e o ambiente), e o impulso de sistemas alternativos e máis sustentables de produción e de organización comunitaria. Tamén é habitual a súa invisibilización como axentes transformadores e de liderado social.

Con esta acción formativa preténdese traballar o pensamento crítico, as capacidades de análise, a creatividade e a aplicación de coñecementos disciplinares ao deseño de accións de sensibilización e comunicación cun enfoque de cidadanía global. Todo iso, poñendo no centro o papel das mulleres na defensa da terra e a promoción da economía social, así como levar experiencias en primeira persoa ao alumnado sobre os efectos do extractivismo no seu entorno (Galicia) e noutras realidades, como as de países empobrecidos. Deste xeito, espérase traballar na educación para a cidadanía global e a solidariedade no alumnado que se matricule no curso.

O CURSO

Prazas: 25, en orde de solicitude

Custo: 10 euros, reembolsables a todas as persoas que completen o curso con éxito. Non se asignará praza definitiva até non ter realizado o pago

Prazo de matrícula: até o 8 de marzo ou até esgotar as prazas

Proceso de matrícula: envío de solicitude de participación no curso a info{arroba}galicia.isf.es incluíndo o número de teléfono. Unha vez que se reciba a contestación onde confirmemos a pre-selección, realizarase nas seguintes 48 horas o pago dos 10 euros de sinal na conta de Enxeñería Sen Fronteiras ES92 2080-0012-31-3040031586 co concepto: Sinal curso Mulleres Bravas +[Nome Apelidos alumnx]. Se non se realiza o pago e comunicación nese prazo, perderase a praza e pasarase a asignar a quen estea en lista de espera

Datas e sesións: o curso comezará o 10 de marzo de 2022 (cunha sesión presencial) e rematará o 15 de xuño de 2022 (cunha sesión en liña de peche e avaliación). O curso realizarase como un itinerario formativo composto dunha serie de sesións con facilitación en directo (unha en liña e o resto presenciais, por un total de 22 horas), e un traballo persoal a partir de material facilitado (8 horas), para un total de 30 horas. As sesións presenciais terán lugar en Santiago de Compostela, na aula 3 da Escola Técnica Superior de Enxeñería (ETSE) do Campus Vida, excepto o encontro de fin de semana. Pódese ver o programa detallado máis abaixo.

Recoñecemento de créditos: as persoas que o desexen, poden obter o recoñecemento do crédito ECTS completando o 90% das horas de clase e o traballo persoal.

Bolsas de mobilidade: Hai posibilidade de solicitar 2 bolsas de mobilidade para persoas que se despracen dende o Campus de Lugo (financiándose até un 50% dos desprazamentos). Pódese facer a solicitude da bolsa simultaneamente coa solicitude de matrícula.

PROGRAMA

SESIÓNDATALUGAR
Presentación do curso
Enxeñería Sen Fronteiras, Amigos da Terra e SEPIU da USC		10/03/2022
17:30 – 18:30		ETSE (Aula3)
Cidadanía global e a ameaza do extractivismo. Xeneralidades do sistema de hiperconsumo e extractivismo globalizado
Enxeñería Sen Fronteiras e Amigos da Terra		10/03/2022
18:30 – 20:30		ETSE (Aula3)
Encontro con mulleres defensoras de Honduras e plataformas galegas en defensa do territorio (Plataforma Mina Touro Non, Plataforma pola Defensa da Ría da Arousa e plataforma Casalonga Limpa de Residuos)31/03/2022
17:00 – 20:00		ETSE (Aula3)
Convivencia-formación de fin de semana.
Enxeñería Sen Fronteiras, Amigos da Terra, mulleres activistas hondureñas e plataformas galegas de defensa da terra		7-8/05/2022Centro Etnográfico do Mandeo (Teixeiro)
Obradoiro «comunicar as loitas»
Persoas expertas en comunicación social de AGARESO		28/04/2022
17:00 – 19:00		ETSE (Aula3)
Encontro mulleres produtoras de Honduras e iniciativas galegas de produción e consumo sustentable12/05/2022
17:00 – 20:00		ETSE (Aula3)
Obradoiro en liña de peche e avaliación
Enxeñería Sen Fronteiras, Amigos da Terra e SEPIU da USC		15/06/2022
19:00 – 20:00		En liña

Enxeñeria Sen Fronteiras

Programa de Coñecemento da Realidade. Honduras 2022

Xa está aberta a convocatoria do Programa de Coñecemento da Realidade (PCR) 2022 de Enxeñería Sen Fronteiras Galicia. Se che interesa o voluntariado de cooperación para o desenvolvemento para coñecer novas culturas e aumentar o teu compromiso solidario, podes presentarte até o 1 de marzo. Temos 3 prazas para participar no programa, que inclúe estancia de 2-3 meses en Honduras antes de finais de 2022, coñecendo os nosos proxectos e o xeito de traballar das organizacións hondureñas coas que traballamos dende xa hai anos.

Aquí están as bases da convocatoria. Máis información en info[arroba]galicia.isf.es

Enxeñeria Sen Fronteiras

ACTIVISMO TECNOLÓXICO NAS ORGANIZACIÓNS SOCIAIS. TECNOLOXÍA PARA HACKEAR O SISTEMA (I)

A tecnoloxía que se emprega nas organizacións que pretenden ser transformadoras é moito máis importante para a súa misión do que se soe pensar. Tanto, que se non é axeitada ou non se emprega ben pode neutralizar esa transformación que se estaban perseguindo (ou, no peor dos casos, facer de Cabalo de Troia de produtos e prácticas indesexables).

Non falamos só das tecnoloxías que se empregan en proxectos de cooperación ao desenvolvemento ou en proxectos ambientais ou de inclusión social na nosa contorna (endóxenas, apropiadas, participativas, culturalmente aceptables, que non xeren dependencia nin intensifiquen as fendas de poder, sesgos de xénero, etc.). Tamén hai que ter en conta as que empregamos como parte das campañas de sensibilización, as redes sociais ou o propio día a día das organizacións (incluíndo a comunicación interna e a loxística máis básica).

Hai que empezar a transversalizar o activismo tecnolóxico nas organizacións e deixar de alimentar ao monstro. Non se pode negar que é complicado ser coherentes en todo (sobre todo a nivel persoal, pero tamén a nivel organizacións) pero, como xa dixo algún esfeiro, usar ferramentas de software libre no noso día a día da organización pode ser tan político como empregar produtos de comercio xusto ou de proximidade.

Pode parecer que, se empregamos esas tecnoloxías, non imos ser tan «produtivas» e vai haber que facer un esforzo de adaptación na nosa base social. Pero a coherencia non debería ser o prezo a pagar ante o resultadismo, porque precisamente ese resultadismo forma parte do problema. Sería tan incoherente como facer unha mesa redonda para falar sobre o dereito á auga ofrecendo auga embotellada ás relatoras, ou unhas xornadas sobre comercio xusto ofrecendo café das grandes marcas nos descansos.

Explorar na nosa acción transformadora eidos como a bioconstrución, as ferramentas de baixo custo e abertas, as solucións tecnolóxicas minimalistas (o pequeno é fermoso) e pouco complicadas, que impliquen traballo colectivo e que nos deixen bailar xuntas, é hackear o sistema que queremos mudar. E iso é precisamente porque estas características son o contrario do que o sistema hiperconsumista nos está a vender (todo máis grande, máis complicado, con tecnoloxías cada vez máis lonxanas e inalcanzables no seu manexo e mantemento, ademais de moito individualismo e «dereitos reservados»).

A tecnoloxía xa hai moito que deixou de ser un simple medio, unha ferramenta, para converterse nun suxeito político que, cada vez máis, será clave para acadar (ou non) un mundo solidario, cooperativo e que non deixe a NINGUÉN atrás. Temos que ser consciente dela para hackear o sistema (creando novas tecnoloxías que retroalimenten ese mundo colaborativo) ou, do contraio, estaremos facendo o contrario. Non hai neutralidade posible. Aquí funciona o de «se é gratis, entón o produto es tí».

Se queres saber máis ou tes ideas sobre como facer este activismo tecnolóxico, sexas organización ou sexas unha persoa con inquietudes neste tema, contáctanos. Nun vindeiro post falaremos de exemplos concretos, estades atentxs!

Enxeñeria Sen Fronteiras

ESFRadio: Reciclar para reutilizar

Hoxe estreamos novo formato en ESFRadio: «Un tema de ESF Galicia». Serán programas que esperamos sacar unha vez ao mes onde afondar nun tema que nos interese, dando a coñecer actividades que facemos en ESF Galicia relacionadas co mesmo.

Hoxe o tema é «Reciclar para reutilizar«. Nel tocamos temas de reparabilidade de aparatos e coñecemos os Bancos de Reciclaxe Electrónica con Software Libre de Galicia. Para iso falaremos con persoas de Enxeñería Sen Fronteiras, voluntarias dos distintos bancos, e tamén con persoas de Ecos do Sur e IEEE-Vigo. Mesmo podemos coñecer a unha das voluntarias do que pode ser o incipiente banco de Ourense!

Pódese escoitar en Spotify e tamén aquí:

Produción e montaxe: Jorge Lama

Participan: Marc Romero (narrador), Elena Salgado (narradora), Daniel Vila (voluntario «argalleiro» de ESF), Ana Rodríguez (unha das impulsoras do incipiente banco de Ourense), Sergio Alvariño (falando do Banco de Reciclaxe Electrónica da Coruña, do que é un dos impulsores), Sergio Fernández (técnico de proxectos de ESF), Jose González (un dos impulsores do Banco en Vigo e membro de ESF e IEEE) e Natalia Monje (de Ecos do Sur). Grazas a todas por facer posible este novo episodio de ESFRadio!

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: xaneiro 2022

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Enlaces de interese
  • A recomendación artística do mes
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    O pasado decembro foi tempo de presentacións, encontros e faladoiros esfeiros con alumnado e profesorado en diversos campus galegos. Foi para dar a coñecer a asociación, así como as posibilidades de facer TFM-TFG connosco, ou colaborar doutros xeitos (como co Banco de Reciclaxe Electrónico, tecnoloxía inclusiva ou os grupos temáticos de auga, enerxía, TIC, xénero ou soberanía alimentaria). Estivemos en Vigo (Telecomunicacións e Industriais-CUVI), Lugo (EPS), Ferrol (Esteiro e Serantes) e Ourense (Escola de Enxeñería Informática). Todo isto fixémolo dentro dun proxecto de educación nas escolas técnicas apoiado pola Xunta de Galicia e o Concello de Lugo.

    Dende o 16 de decembro, quedou na Praza Maior de Lugo a exposición ‘De Oficio, Defensoras’, que da a coñecer a vida de distintas mulleres defensoras de dereitos humanos en diversos países, entre eles Honduras. Aínda podedes vela!

    En Coruña tivemos un novo obradoiro na sede de Ecos do Sur para familias que levaron un equipo do Banco de Reciclaxe Electrónico con Software Libre. E, como no, desexamos un novo ano cheo de ilusión para afrontar desafíos en todas as estacións.

    Mencionar que, como sempre que nos acercamos a datas de Nadal, deixamos algunha pílula en redes sociais sobre consumir con cabeciña, tanto a electrónica como o de comer…

HONDURAS

    En Honduras continúa o proxecto de apoio a grupos de mulleres produtoras e orzamentos municipais etiquetados en xénero, apoiado pola Xunta de Galicia. En decembro lanzouse a segunda convocatoria de fondos para emprendementos na rexión Golfo de Fonseca, liderados por mulleres ou mozxs a nivel individual ou colectivas.  

    Por outra banda, dentro do proxecto de apoio ao programa de técnicas comunitarias de auga realizado con AHJASA e apoiado pola Deputación da Coruña que acaba de rematar, realizouse un encontro en liña entre persoas de AHJASA e da asociación galega COXAPO. Nel, puidemos coñecer como foi a realidade da xestión veciñal da auga en Galicia e Honduras durante a pandemia de COVID, e manter o vínculo entre as dúas asociacións que iniciamos en 2019.

ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas

A RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA DO MES

    O 18 de decembro celebrouse o Día Internacional da Persoa Migrante. Rebeca Lane, artista e activista guatemalteca, ofreceunos a canción Si yo pudiera quedarme.

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD (ou subscríbe ao seu boletín quincenal, que conta con ofertas de emprego; formacións e actividades; novidades do sector; convocatorias de bolsas e subvencións; propostas de voluntariado, etc.). Tamén nas nosas redes sociais twitter, instagram e na nosa canle de telegram,difundimos eventos de interese externos a ESFGalicia de temas vinculados ao noso traballo.

A ESF-RASE DO MES

«𝑆𝑒 𝑒𝑠 𝑛𝑒𝑢𝑡𝑟𝑎𝑙 𝑒𝑛 𝑠𝑖𝑡𝑢𝑎𝑐𝑖𝑜́𝑛𝑠 𝑑𝑒 𝑖𝑛𝑥𝑢𝑠𝑡𝑖𝑧𝑎 𝑒́ 𝑞𝑢𝑒 𝑒𝑠𝑐𝑜𝑙𝑙𝑖𝑐ℎ𝑒𝑠 𝑜 𝑙𝑎𝑑𝑜 𝑜𝑝𝑟𝑒𝑠𝑜𝑟.»
𝐃𝐞𝐬𝐦𝐨𝐧𝐝 𝐓𝐮𝐭𝐮. Premio Nóbel que finou o pasado mes de decembro

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: decembro 2021

Chega o Boletín Sonoro ESFeiro en ESFRadio, a versión podcast do noso Boletín Oficial ESFeiro.

En 5 minutiños podes coñecer o que fixemos en novembro en Galicia e Honduras, novas sobre tecnoloxía e dereitos humanos, axenda de eventos de decembro e a ESFrase do mes.

Este programa se puido realizar grazas ao apoio do Concello de Lugo, coas axudas para proxectos de sensibilización na súa convocatoria de 2021.

Se che gustan os podcasts, proponnos algún tema para que desenvolvamos en programas monotemáticos, e apúntate a ESFRadio!

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: decembro 2021

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
    Honduras
  • Enlaces de interese
  • A recomendación artística do mes
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

Fixémonos eco do lavado de cara de empresas eléctricas que financian cátedras en universidades públicas, vendo as que había en Galicia. O Banco de REciclaxe Electrónico tivo a súa xuntanza en Compostela, e tamén impartiu a súa primeira formación para familias usuarias do Banco, co apoio de Ecos do Sur e financiación do IRPF galego (esa casiña que se marca na declaración da reda de FINES SOCIAIS). 

Na ponte de fin de outubro-principios de novembro tivemos a Cósmica (reunión de base social de todas as asociacións de ISF de España). Se pode ver aquí a crónica da delegación galega e aquí a «oficial». Tamén tivemos un ciber-faldoiro sobre Transición Enerxética Xusta, con Amigos da Terra e o Observatorio Eólico de Galicia, e outro onde pensamos como será o futuro con interesantes reflexións do que nos pode esperar e, sobre todo, como buscar desde agora un futuro mellor.

Ademais, aprobouse asinar o manifestoVerdaderas soluciones, no al “Cero Neto”. Un llamado mundial a la acción climática.

Para pechar o mes ao grande, na súa última finde, voltamos a presencialidade nas nosa asembleas, coa Xuntanza de Outono da nosa base social. Foi unha alegría atoparse de novo «en corpo».

HONDURAS

En Honduras, neste mes electoral, fixemonos eco da campaña da Cooperación Española en Honduras contra a violencia contra mulleres e nenas. Tamén seguimos con expectación as eleccións do 28 de novembro, que ao peche deste boletín xa sabemos que traerán un cambio político no país. Este período electoral fixo que se ralentizara o ritmo de traballo dos dous programas en marcha (soberanía alimentaria-xénero, e dereito a auga). Ábrese agora un período onde a visibilización das organizacións de defensa dos dereitos humanos en Honduras serán moi importantes para encauzar a nova lexislatura.

ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas

A RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA DO MES

    Este mes queremos recomendar unha obra que tivo primeiro a súa versión en cómic (1982) e logo en película de animación (1984). Cremos que está máis de actualidade que nunca, ao tratar temas ambientais, políticos, bélicos e sociais nun mundo post-apocalíptico, todo cunha mirada dende a non-violencia e a cooperación. Ademais, as mascarillas teñen moito protagonismo… Trátase de Nausicaä del Valle del Viento (que ademais protagonizou un dos nosos ciberfaladoiros no confinamento).

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD (ou subscríbe ao seu boletín quincenal, que conta con ofertas de emprego; formacións e actividades; novidades do sector; convocatorias de bolsas e subvencións; propostas de voluntariado, etc.). Tamén nas nosas redes sociais twitter, instagram e na nosa canle de telegram,difundimos eventos de interese externos a ESFGalicia de temas vinculados ao noso traballo.

A ESF-RASE DO MES

A última árbore do planeta a talará un proxecto de enerxía sostible

Gustavo Duch no seu libro Cuentos del progreso










Enxeñeria Sen Fronteiras

Crónica do faladoiro «Pensando no futuro»

O pasado 22 de novembro no noso ciberbar puxémonos en «modo ciencia-ficción». Empezamos preguntándonos se, esencialmente, eramos pesimistas ou optimistas de cara ao futuro en, digamos, 150-200 anos. Houbo quen se preguntaba se pasaremos do 2050 sequera pero, apocalípticos aparte, hai que recoñecer que non se respiraba optimismo precisamente…

Falamos de ameazas de volta aos feudalismos ou modelos tipo ecofascismo. Polo menos agora temos referentes máis democráticos que no permite ter esperanzas doutro xeito de gobernarse (na Idade Media non había tantos).

Falouse de que as persoas e, por ende, a humanidade, ten como dúas almas, a cooperativa e a competitiva, que pode marcar a tendencia cara mundos moi distintos. O predominio dunha tendencia ou outra marcará o futuro nunha época onde a tecnoloxía cada vez máis impactante nos trae a unha época de posibles disrupcións nunca vistas.

Esa tecnoloxía que nos van metendo e nos imos afacendo a ela, agora mesmo, a vemos como preocupante, porque pertence a esa «alma» máis competitiva, do máis e máis, que deixa a moitas persoas atrás na carreira de acumular, e destrúe ao planeta.

Tal vez influídas pola proximidade do Black Friday, o consumo tivo moita protagonismo nese devir do mundo. Se hai un oco para a outra alma pode estar no aumento do consumo comunitario (compartir transporte, compartir lavadora, comunidades enerxéticas…). Aínda se ve como “algo de pobres”, pero pouco a pouco tal vez vaia cambiando. Por exemplo, algunhas empresas de coches xa dan por suposto que o vehículo privado familiar vai ter os días contados.

Tamén pode empezar a cambiar todo o que ten que ver coa reparación de bens (sobre todo obrigadas por un contexto de escaseza de materiais). Actualmente, demasiadas veces e máis caro reparar ca comprar un novo (se é que se atopa quen o repare, coas trabas que se poñen nos propios aparatos). Precisaríase unha lexislación que impulse tanto aparatos moito máis duradeiros, como máis reparables. Un Wall E que durase 700 anos hoxe parece algo improbable…

De todos os xeitos, hai certo pesimismo á hora de plantexar unha redución de uso de materiais e hiperconsumo. Quen toca comodidades, logo non quere soltalas. Aínda así, non se debe deixar todo nos ombreiros da clase baixa e media (e menos se nos referimos a países empobrecidos, cuxa poboación tamén busca unha vida mellor no material). A veces as opcións non son factibles por trabas lexislativas. Hai cousas que lexislativamente se deberían impulsar. Empezar por cousas máis simbólicas (redución do IVE a reparacións) para logo ir meténdose en máis ambiciosas (especificacións técnicas para obrigar a reparar). Pero cando as propias administracións prefiren a compra de aparellos novos que a reutilización…

Xurdiron, como non, recomendacións de libros, series, pelis, con paralelismos como Mad Max, ou O conto da criada (este perigosamente posible a non moi longo prazo, hai países como Irán ou Afganistán que xa pasaron ou están a pasar algo así). No que ten que ver coas clases sociais e ecofascismos nun contexto de escaseza falouse do cómic-película-serie Snowpiercer (que foi tema central nun dos ciberfaladoiros da pandemia). Tamén se falou de Colapso, polo seu impactante realismo. Aproveitamos, como bonus, deixarvos unhas recomendacións de novelas distópicas galegas: O Cervo na Torre (do recentemente finado Darío Xohán Cabana), Cobiza (de María Reimóndez) e Be Water (de Antía Yañez Rodríguez, compañeira hai anos en ESF). Por se acaso, non vendades as leiras e botade un ollo á Guía do Descenso Enerxético (que por riba está adaptada á realidade galega!).

Para rematar con algo de esperanza, que tamén nos da azos no noso activismo en ESF, un xeito de perseguir ese futuro mellor é facer de altofalante de alternativas que xa están funcionando, aínda que sexan pequenas e non perfectas, que naceran con esa alma cooperativa e de coidados. Por aí hai xente que di que non se poden cambiar cousas sen cambiar primeiro as mentes…, e que mellor xeito que experimentando pequenos anacos dese posible futuro mellor.

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Sonoro ESFeiro: novembro 2021

Chega o Boletín Sonoro ESFeiro en ESFRadio, a versión podcast do noso Boletín Oficial ESFeiro. Esta vez, tivemos público na súa gravación!

En 5 minutiños podes coñecer o que fixemos en outubro en Galicia e Honduras, novas sobre tecnoloxía e dereitos humanos, axenda de eventos vindeiros e a ESFrase do mes.

Se che gustan os podcasts, apúntate a ESFRadio!