Enxeñeria Sen Fronteiras

Obradoiro de alternativas libres ás ferramentas de Google

Dentro do itinerario formativo de Autodefensa Dixital que deseñaron persoas do Banco de Reciclaxe con Software Libre da Coruña con apoio de Bricolabs, chega o segundo dos obradoiros.

O obradoiro leva o título Alternativas libres a ferramentas de Google. Se non queres depender de ferramientas que comercian cos teus datos como Google, existen solucións libres que se adaptan ben ás túas necesidades.

Será gratuito, inscribíndose aquí, e terá lugar o venres 14 de abril de 2023, de 18:30 a 20:30, na Domus da Coruña.

Enxeñeria Sen Fronteiras

NOVO PROXECTO: Mellora da Xestión Pública e Social para a Gobernanza dos Recursos Hídricos en 9 municipios da Rexión 13 Golfo de Fonseca. Fase 1

Este proxecto, que financia a Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo (AECID), forma parte do Programa de Auga de Enxeñaría Sen Fronteiras Galicia na zona sur de Honduras, froito dun proceso de varios anos, coa Mancomunidade NASMAR e a Asociación Hondureña de Xuntas Administradoras de Auga (AHJASA). Veuse traballando no fortalecemento de capacidades de xestión pública e social para a xestión da auga en comunidades rurais. Neste proxecto, súmase o Comité para a Defensa e Desenvolvemento da Flora e Fauna do Golfo de Fonseca (CODDEFFAGOLF), co que se traballou en Soberanía Alimentaria con enfoque de cunca e adaptación ao cambio climático.

A base territorial do proxecto inclúe 9 municipios que pertencen ao Corredor Seco centroamericano, caracterizado por ter unha estación seca que limita a disposición de auga durante a maior parte do ano. Son os municipios que forman a NASMAR: Nacaome, Amapala, San Lorenzo, Marcovia, Goascorán, Namasigüe, El Triunfo, Apacilagua e El Corpus (ver imaxe neste post, de creación propia a partir de http://geoportal.infoagro.hn/geoportal_public)

Varias obras estratéxicas axudan ó acceso á auga nas áreas urbáns e comunidades que se encontran preto, mentras que as comunidades máis afastadas abastécense de pozos perforados (profundos), excavados (artesanais), correntes superficiais de estación e compra de auga envasada. En xeral, a poboación non ten acceso á auga en cantidade e de forma segura, aceptable e accesible, segundo recomenda a ONU. Na zona hai unha alta incidencia de casos de enfermidade renal crónica que probablemente se debe a mala calidade da auga subterranea, contaminada por agroquímicos e fenómenos de intrusión salina. En certas zonas, a pesar de que sí que se encontra auga en cantidade, preséntanse problemas de contaminación por metais pesados de orixen natural o ser terreo volcánico, incidindo na saúde da poboación.

Entre as actividades que se executarán, NASMAR será a responsable de tutelar o proceso de fortalecemento dos equipos técnicos municipais para mellorar a súa capacidade de xestión de proxectos de auga (tutoría dos técnicos na execución de obras exemplo de boas prácticas, acompañamento aos equipos técnicos, coordinación dás capacitacións: hidroxeoloxía, calidade de auga e saúde, sistemas de información xeográfica, formulación de proxectos con enfoque de dereitos, bo goberno, xénero, outros aspectos transversais, e mellora de deseños). Coordinará as accións coa Secretaría de Salud en el Departamento de Valle (SESAL) para a mellora dá información relativa aos problemas de saúde vinculados á calidade de auga, e ou fortalecemento do laboratorio de análise de auga. Así mesmo facilitará a loxística e coordinación dás investigacións en hidroxeoloxía con apoio dás universidades colaboradoras.

AHJASA, como organización complexa de base social comunitaria, constituída por xuntas de auga (JA) veciñais, constitúe a principal entidade dá sociedade civil hondureña de xestión social dá auga, e ten unha longa experiencia en fortalecemento de xuntas de auga. O papel de AHJASA será establecer e asentar a metodoloxía de formación en terreo do persoal técnico comunitario de JA, principalmente a aplicación práctica dás capacitacións a través do fortalecemento de comunidades modelo. Tamén liderará o seu proceso de fortalecemento interno: técnico-administrativo, de coordinación interna e de cohesión social.

CODDEFFAGOLF entidade ambientalista con ampla experiencia en sensibilización ambiental, reforestación voluntaria, boas prácticas agrícolas e manexo de conflitos, executará a compoñente de sensibilización ambiental, definindo contidos sobre o ciclo dá auga para a currícula oficial dá materia de Educación Ambiental nas escolas. Liderará as actividades de sensibilización aos consellos de microcunca, para conservación do recurso, coordinando a acción voluntaria comunitaria para protección do recurso. Coordinará as accións con UMAs e o Instituto de Conservación Forestal. Coordinará con Ahjasa e acompañará accións de delimitación de microcuncas e zonas de recarga hídrica en comunidades.

Nesta fase, preténdese dar un salto cuantitativo da capacidade de mobilización de recursos para sistemas de auga, cualitativo en canto á xestión pública de calidade, avanzar na sustentabilidade de xestores sociais da auga, e unha mellora substancial nas alianzas interinstitucionales, e incorpórase con máis intensidade o traballo co enfoque de xestión integral para a protección do recurso

FICHA

Título: Mellora da Xestión Pública e Social para a Gobernanza dos Recursos Hídricos en 9 municipios da Rexión 13 Golfo de Fonseca. Fase 1

Orzamento total: 558.801 €

Duración: 24 meses, febreiro 2022 a febreiro 2024

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: marzo 2023


Benvidx ao BOE de marzo 2023. Se prefires a versión sonora resumida en 7 minutiños en formato podcast, aquí podes escoitala!

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    Démoslle xa a benvida a Sandra, que a segunda semana de febreiro se incorporou ao equipo de traballadoras de ESF en Honduras.

    No proxecto Hackers Sen Fronteiras de impulso da tecnoloxía para os dereitos humanos no ensino secundario, tivemos un mes movidiño, con faladoiros de cacharreo electrónico e electrónica ética nos IES de Celanova e Mondoñedo. Ademais, comenzou un Comando Hacker (son traballos fora da aula), neste caso no IES Mondoñedo, sobre tecnoloxías tradicionais no que terán que entrevistar a parientes ou veciñxs maiores. Ademais, a escritora Antía Yañez fixo un obradoiro de escrita creativa en Celanova.

    Saiu ao aire o 2º programa de ESF-Televisión, onde entrevistamos a Héctor Tejón. El defínese como politólogo, sociólogo, acti-vista, investigador social, doutorando en Socioloxía UDC e con-vivindo con Esclerose Múltiple. Falamos con el de moitos temas, incidindo na hostilidade das cidades para as persoas con problemas de mobilidade, e o complicado acceso a tecnoloxías de apoio para estas persoas.

    Tivemos un par de encontros en liña de persoas da Rede de Bancos de Reciclaxe Electrónica con Software Libre de Galicia con activistas de Reutilizak e Ereuse.org, para ir ampliando contactos.  

    Houbo tamén un encontro en liña con participantes no Programa de Coñecemento da Realidade 2022, que nos contaron como lles foi (algún deles aínda non volveu!). En febreiro ademais pechou o prazo de solicitude da bolsa para este programa no 2023, aínda que unha das 3 prazas quedou deserta (a que é específica para profesorado de secundaria), e ampliouse o prazo até o 19 de marzo.

HONDURAS

    No programa de soberanía alimentaria, e no marco do proxecto de marisqueo, en febreiro, proséguese coas reunións con axentes responsables da vixilancia e cumprimento da normativa ambiental nas zonas protexidas da rexión sur, especialmente nas áreas mariñas e costeiras. Aquí unha delas de coordinación moi importante, coa Fuerza de Tarea, que ten representación de diversos axentes da Administracion Pública de Honduras.

    No programa de auga, asinamos o convenio coas nosas socias CODDEFFAGOLF e Mancomunidade NASMAR para executar o novo proxecto de “Mejora de la gestión pública y social para la gobernanza de los recursos hídricos en 9 municipio de la región 13 Golfo de Fonseca F1”, financiado pola Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo.

    Estamos preparando ademais unha máis que probable visita a Galicia de Modesto Ochoa, presidente de CODDEFFAGOLF, dentro dunha xira de defensorxs da terra que organiza a Coordinadora Galega de ONGD coa rede Futuro en Común.

MOZAMBIQUE

    Durante o mes de febreiro continuou a visita técnica a Mozambique de Manuel. Nela, ademais das actividades programadas en relación ao seguimento da seca nas Administracións Rexionais da Auga do Sur e do Norte, traballouse, a petición dos nosos socios do Norte, no control e avaliación do estado do almacenamento do encoro de Locumue, cuxa xestión é moi relevante xa que é o que abastece de auga á cidade de Lichinga (capital da provincia de Niassa). Para iso, foi especialmente motivador traballar de novo co actual director da División de Xestión da Conca do Rovuma e antigo coñecido do proxecto en anteriores postos. Ademais do traballo coas ARAs, traballouse coa Universidade Eduardo Mondlane nos contidos do traballo de fin de mestrado que será co-titorizado desde o proxecto e que se baseará en parte do traballo de seguimento da seca que se está realizando co ARA Sur.

ENLACES DE INTERESE

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas

RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes imos aos clásicos. Un libro imprescindible para toda activista anticolonialista, de Eduardo Galiano,  Las venas abiertas de América Latina (1971).

E NO PRÓXIMO MES …

A ESF-RASE DO MES

    Tecnoloxízanse algunhas partes, por exemplo moitas persoas usan a televisión para coidar aos nenos, ou soñan con que pequenos robots limpen e fagan todas as tarefas, incluso se anuncia que se converterán en compañeiros de piso; creo que esta non é a sociedade que queremos. Estannos preparando para unha sociedade na que as persoas estean cada vez máis illadas. Creo que podemos afirmar que isto non encaixa nunha óptica emancipatoria.

Sivia Federici

Enxeñeria Sen Fronteiras

Honduras. Segue o programa de soberanía alimentaria no eido do marisqueo

No marco do proxecto de marisqueo que financia Cooperación Galega da Xunta de Galicia, que desenvolvemos con CODDEFFAGOLF, en febreiro seguiron as reunións con axentes responsables da vixilancia e cumprimento da normativa ambiental nas zonas protexidas da rexión sur, especialmente nas áreas mariñas e costeiras. En proxectos anteriores, apoiárase a posta en marcha e articulación da Fuerza de Tarea Interinstitucional (FTIA), que ten a misión de vixilancia e seguimento de delitos ambientais no territorio. Despois dos cambios institucionais derivados da renovación do goberno tras as eleccións xerais de finais de 2021, procedía retomar o camiño para o fortalecemento deste espazo de articulación.

Neste proxecto é crucial o seguimento e protección das persoas que exercen a actividade marisqueira, especialmente en áreas protexidas, onde hai unha gran presión polo control dos recursos por parte de distintos sectores. É crucial protexer os medios de vida das familias pescadoras e mariscadoras, así como o seu dereito a extraer os recursos dunha forma sostible como o desenvolveron ata agora. O fortalecemento da FTIA, xunto coa mellora da aplicación SIROS, que permite o rexistro de incidencias ambientais a modo de denuncia social, de forma anónima, buscan en conxunto contribuír a garantir a seguridade no acceso aos recursos mariños e costeiros por parte das poboacións da zona.

A reunión comezou coas palabras de benvida a cargo de Nicia Sagastizado, seguida da presentación persoal dos membros das diferentes institucións presentes (SERNA Mi-Ambiente, DIGEPESCA, CODDEFFAGOLF, ICF). A continuación, realizouse unha pequena reseña histórica sobre o papel que desempeñou a FTIA por parte do director rexional de DIGEPESCA, Lorenzo Turcios, e o Sub-Director de CODDEFFAGOLF, Jose Ely Gutierrez. Seguido, o fiscal do MP, Héctor Paguada, compartiu cal é a axenda do MP ante a FTIA, ratificando o seu apoio aos debidos procesos, argumentando que se necesita vincular á DPI, Policía Nacional e ao Exército. A directora de SERNA expresou o seu compromiso coa articulación da FTIA, asegurando o compromiso da institución. O capitán Maradiaga da Fuerza Naval de Amapala, expresou o compromiso da Naval coa protección dos recursos naturais e do ambiente, resaltando a importancia da FTIA. Enrique Vega menciona que a FTIA xurdiu no Estado Maior Conxunto en Tegucigalpa, e foi ese ente quen designou ao MP como a institución responsable de liderar e coordinar as accións da FTIA. O capitán Daniel Andino de Marina Mercante tamén expresou o seu compromiso coa FTIA e propuxo que se remitiran algúns casos ao departamento de Protección do Medio Mariño da Dirección Xeral de Marina Mercante. A xornada rematou co abordaxe dos acordos e compromisos fixando unha data tentativa para a seguinte reunión.