Enxeñeria Sen Fronteiras

Monitoreo biológico en lagunas de invierno de Honduras y río Laure


Como seguimiento de las actividades que se están realizando en la laguna de invierno de Guapinol, ubicada en el municipio de Namasigüe, la semana pasada, con el acompañamiento de pescadores de las comunidades cercanas, se realizó la extracción de cámaras-trampa que fueron instaladas hace un mes en la laguna de invierno.

Los monitoreos se están haciendo con la finalidad de levantar una línea base de la flora y la fauna que se encuentra en el sitio, para contar con una referencia de biodiversidad de la zona con qué comparar a lo largo de la ejecución del proyecto de restauración de la laguna (y años después).

Se trata de una actividad dentro del proyecto de Restauración de las lagunas de invierno como medio de subsistencia para las poblaciones pesqueras locales Fase 1, financiado por la Cooperación Española a través de la Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo y la Cooperación Galega, y ejecutado en colaboración con nuestro socio hondureño CODDEFFAGOLF.

ACTUALIZACIÓN 27/6/24

Dentro del proyecto de Mejora de la Gestión Comunitaria del Agua en el Sur de Honduras, fase 1, financiado por la Cooperación Galega, en colaboración con el Consejo de Microcuenca y CODDEFFAGOLF, se llevaron a cabo a cabo la instalación de 8 trampas cámaras y 10 trampas Sherman en las comunidades de La Danta y Laure Arriba. Esta iniciativa es también parte de los esfuerzos por conservar y proteger nuestra biodiversidad local.


Las cámaras-trampa permitirán monitorear de cerca la fauna silvestre de la microcuenca, obteniendo datos valiosos para su estudio y conservación. Mediante las trampas Sherman se obtendrán datos adicionales sobre la población de micromamíferos de la zona.

Situación en el Golfo de Fonseca
Detalle de la laguna
El equipo
Con una de las cámaras-trampa
Colocando la cámara en zona Río Laure
Cámara colocada
Buscando la mejor disposición cerca del cauce del río
Una hermosa habitante de la zona de ojos inquietantes
Enxeñeria Sen Fronteiras

Novos Bancos de Reciclaxe Electrónica con Software Libre en Galicia: Ferrol e Baiona

Nas últimas semanas tivemos a boa nova de dous novos Bancos de Reciclaxe Electrónica con Software Libre en Galicia, a raíz do apoio de Enxeñería Sen Fronteiras.

Un deles, dentro do noso programa de ESF na Universidade, impulsado no campus de Ferrol co apoio de profesorado e da Oficina de Cooperación e Voluntariado. Pódese atopar no Edificio de Apoio ao Estudo (ver foto). Avenida de Vigo s/n. Campus de Esteiro. 15403. Ferrol, e o contacto de correo-e para doar equipos, ofrecerse a colaborar ou calquera outra xestión: bancoreciclaxeferrol(arroba)galicia.isf.es. Xa aparece como parte da Rede de Bancos de Galicia.

O outro ten unha característica máis especial, xa que se trata dunha iniciativa didáctica dun Banco de Reciclaxe Escolar no IES Primeiro de Marzo de Baiona, que impulsouse dentro da Fase 1 do programa Hackers Sen Fronteiras, de tecnoloxía para o ben común no ensino secundario. Esta iniciativa foi a gañadora do I concurso de propostas de tecnoloxía para o ben común en secundaria, e xa se empezou a levar a cabo. Contan mesmo cunha páxina web!

Os Bancos de Reciclaxe pretenden ser, ademais dunha iniciativa colectiva de reapropiación tecnolóxica, un xeito de acercar o académico á súa contorna social, sendo conscientes de problemáticas como a fenda dixital (que se puxo aínda máis de manifesto na pandemia), o problema do lixo de electrónico e, tamén, queremos que sexan puntos de xeneración de debate sobre Electrónica Ética.

IES Primeiro de Marzo Baiona
Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: xuño 2024

Aquí podes ver o Boletín Sonoro, resumo deste BOE en formato podcast.

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

En maio tivemos estrea da nosa nova exposición Coñeces o teu móbil?, que pretende sensibilizar sobre os materiais empregados para fabricar teléfonos móbiles, a súa procedencia, e a necesidade de reducir o hiperconsumo electrónico. Tres persoas de ESF participaron no ESLibre (congreso de cultura e tecnoloxía libres) e nos deixaron unha pequena crónica. Hackers Sen Fronteiras pasaron polo IES de Brión cun obradoiro de cacharreo electrónico. Estivemos falando de Tecnoloxías Conviviais e para o ben común dentro da Primavera para o Decrecemento de Pontevedra.

Continuou a formación das 3 participantes no Programa de Voluntariado Internacional de Coñecemento doutras Realidades, cun encontro en liña para falar de diversos aspectos de Honduras, especialmente nos relativos a seguridade e saude.

Tivemos o 1º Ciberfaladoiro Feminista de ESF, falando de Teoría feminista. Esperamos deixar pronto unha crónica por se non puideches estar!

Participamos na campaña en liña a prol das Comunidades Enerxéticas, para recoller sinaturas para que o goberno do Estado Español ás potencie. Tamén estivemos na manifestación en Palas de Rei contra a instalación da fábrica de celulosa da empresa ALTRI, e aquí deixamos as razóns polas que nos opoñemos. 

HONDURAS

En Honduras maio foi un mes de actividade intensa.

No programa de promoción do dereito á auga:

No programa de soberanía alimentaria e defensa do territorio, presentouse aos directores dos centros educativos das comunidades costeras do municipio de El Triunfo o Programa de educación ambiental que se estará desenvolvendo nestes centros educativos. Ademais, inaugurouse a aula de innovación e creatividade para estudiantes do Instituto Felipe Agustino, municipio de San Lorenzo.

Durante o mes de maio e xuño se están preparando dúas propostas de proxectos, unha no programa de dereito á auga e outra no de soberanía alimentaria, para conseguir financiación da Cooperación Galega da Xunta. A ver se hai sorte!

MOZAMBIQUE

No programa de Mozambique, tivemos a boa nova da autorización da sinatura do convenio coa Xunta de Galicia para levar a cabo a quinta fase do programa AquaMoz. En concreto, destíñanse 332.500 euros para levar a cabo a iniciativa até 2026, o cal é moi bo, xa que pasamos de convenios anuais a este trianual, que implica máis continuidade e facilita a xestión. Ademais, continua o traballo coas tres Administracións Regionais da Auga (ARA) do país, empezando a entrar na xestión de inundacións, que será a vindeira liña de traballo, tras varios anos centrándose en secas.

ENLACES DE INTERESE

Activismo e persoas

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e defensa do territorio

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes vimos co noveno arte, o cómic. El cielo en la cabeza, de Antonio Altarriba, Sergio García e Lola Moral, fálanos da historia dun rapaz congoleño chamado Nivek e da súa odisea.

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD

A ESF-RASE DO MES

«A tecnoloxía non está libre de humanos». 

Luz Castro en xornada hackivismo feminista Uvigo

Enxeñeria Sen Fronteiras

Inauguración do laboratorio de análise de auga do sur de Honduras


Esta semana inaugurouse oficialmente o laboratorio de análises de auga da Secretaría de Saúde da Rexión de Valle. Este laboratorio está sendo equipado con fondo de AECID no marco do proxecto Mellora da Xestión Pública e Social para a Gobernanza dos Recursos Hídricos en 9 municipios da Rexión 13 Golfo de Fonseca, e con fondos da Deputación da Coruña no proxecto Apoio á posta en marcha do laboratorio de análise de auga da Secretaría de Saúde, Departamento Valle. Tamén aportou fondos COSUDE e o Congreso Nacional de la República de Honduras. A entidade impulsora foi a Mancomunidad NASMAR, coa Secretaría de Salud de Honduras, región sur.


Nos pasados meses xa se puido ver un gran avance na parte da obra e mellora do acondicionamento e os primeiros equipos xa chegaron a Honduras para poder ser instalados prontamente. Nas fotos se poden ver detalles das obras realizadas para dotar de auga corrente cun pozo propio ao laboratorio, e detalles doutras obras. Tamén se pode ver xa algúns dos equipos instalados, o tríptico publicitario do laboratorio e un momento da inauguración. Instalarase máis equipo do previsto inicialmente no proxecto, debido ao interese na análise da auga. A maior parte dos equipos están instalados, e os adicionais instalaranse proximamente.


O laboratorio estivo sendo equipado, pois, cos equipos necesarios para poder medir parámetros microbiolóxicos, físico – químicos e incluso metais pesados.


Os equipos que se compraron con financiación de AECID e Deputación da Coruña foron entre outros:

  • equipo de filtración por membrana, autoclave e incubadoras para a parte microbiolóxica
  • turbidímetro, multiparámetro de ph e conductividade para a parte física
  • espectofotómetro UV e un termorreactor para a determinación de elementos químicos entre os cales se poden destacar: Cloruros, Sulfatos, fosfatos, Calcio, Magnesio, Nitratos, nitritos, Manganeso e na parte de metais pesados, ferro, Cadmio, Cromo , Níquel, Plomo.


A análisis da posible presenza destos elementos na auga resulta de vital importancia, pola sospeita que se ten de que o consumo de auga contaminada por agroquímicos e metais pesados , xunto con outros factores, poida estar vinculado a alta incidencia de lesións e enfermidade renal na zona

No país non se ten unha ampla posibilidade de analizar metais pesados, e nas empresas que ofertan este servicio, resulta demasiado costoso para as Xuntas de Auga e/ou particulares, polo que o laboratorio apoiará a que se poida ter un coñecemento máis amplo da zona acerca da auga que estamos a consumir e poder ver así posibles fontes e solucións.

A inauguración tivo gran repercusión no país con novas en distintos periódicos, webs, televisións e mesmo intervencións no Congreso Nacional.

A continuación queda unha galería de fotos e tamén un vídeo-montaxe cortesía da Mancomunidade NASMAR, onde tamén se pode ver o antes e o despois.

Placa conmemorativa
Multiparamétrico, que mide PH e conductividade. Tamén se adquiriu para usar con ese aparello unha sonda para medir sodio
Turbidímetro, medidor de turbidez dixital
Algunhas compoñentes, como micropipetas
Evento de inauguración
Detalle construción pozo
Depósito de auga recén instalado
Tríptico para anunciar laboratorio
Tríptico para anunciar laboratorio
Á esquerda e dereita protectores dos picos de tensión eléctrica (que na zona son comúns e poden estragar os equipos). Un deles ten batería para seguir proveendo enerxía e distribuena de forma adecuada sen que haxa cambios de tensión bruscos.
O do medio é o espectrofotómetro. Os 2 pequenos circulares á dereita son termometros con cable e sonda
Enxeñeria Sen Fronteiras

ESF na esLibre, congreso de cultura e tecnoloxía libres

O sábado pasado tivemos delegación ESFeira por València, participando no congreso esLibre, un evento que busca a promoción das tecnoloxías e a cultura libre. Xa é a terceira vez que participamos! (as anteriores foron en Zaragoza e Vigo). O obxectivo era aportar esa compoñente máis social da tecnoloxía.

Por un lado, Thais fixo un obradoiro sobre «Recursos tecnolóxicos para a comunicación e a participación das persoas con discapacidade«. Falounos de diferentes aplicacións e programas libres que permiten mellorar as posibilidades de comunicación de aquelas persoas que, pola súa situación de saúde, atopan algunhas dificultades para elo. Como ela di, a tecnoloxía debe apoiar e axudar a todas as persoas, sendo, neste caso, un recurso facilitador de los procesos de comunicación. Pero por desgraza, non sempre e así, e estas persoas atópanse con un montón de barreiras no seu día a día.

Jorge tamén deu unha charla sobre «Accesibilidade con Tecnoloxías Libres«, facéndonos un repaso aos proxectos máis interesantes que trataron nos programas do podcast que organiza xunto a outra xente.

No caso da charla sobre o «Papel das tecnoloxías libres para reducir o impacto social e ético«, Jorge e Jose falaron de conceptos como o dereito a reparar, comentando as distintas barreiras existentes para que este dereito sexa real (económicas, falta de repostos, a compoñente social de considerar de «segunda» empregar cousas de segunda man ou con sinais de uso, etc.), e a electrónica ética (con todo o impacto que os nosos aparellos teñen no Sur global durante todo o proceso de fabricación), relacionando estes conceptos coas tecnoloxías libres e da importancia do papel positivo que desempeñan. Falaron tamén de que cando falamos de tecnoloxías libres debemos ter en conta todo o proceso de produción, especialmente no caso do harware, xa que non se pode considerar «libre» un aparello que contén minerais extraídos en condicións de escravitude. Tamén deron unha serie de recomendacións de como contribuír de forma individual a reducir este impacto: alongar, reparar, reutilizar, reciclar, formarse e participar! Mención destacable merece a performance do noso cómico de confianza, Jorge Lama, no emprego do sombreiro para interpretar un dobre personaxe. Ao máis puro estilo Clark Kent con e sen gafas. Aquí deixamos a presentación (versión en galego) que empregaron, á espera de ter os vídeos das intervencións.

Entre charla e charla tamén tiveron tempo de coñecer en persoa á xente de Restarters València e a labor que fan coas súas Restart Parties promovendo o dereito a reparar e a electrónica ética (bueno, entre charla e charla… e pola noite Valencià!)

Sempre é unha boa experiencia pasarse por estes espazos nos que compartir experiencias e ideas, e dos que sempre sae algo interesante!

Jose e Jorge na súa pesentación
Thais a piques de comezar a súa presentación
Enxeñeria Sen Fronteiras

Altri Non

Onte varias esfeiras estivemos na manifestación en Palas de Rei, convocada pola Plataforma Ulloa Viva, contra a instalación dunha fábrica de celulosa por parte dunha empresa portuguesa, Altri, con outras socias. Case 20.000 persoas mobilizáronse nesta pequena vila de Lugo.

O lema da manifestación, #AltriNon, non era un simple rexeitamento a unha fábrica de celulosa. Viuse unha sociedade civil que quere ser informada con transparencia, non infantilizada, que está farta de que uns poucos decidan o modelo socioeconómico para beneficio duns poucos. Este proceso é o «anti ben común» e, por iso, unha asociación como a nosa non pode deixar de facerse eco.


O proceso non promoveu a participación das persoas afectadas, nin sequera ten claro como vai afectalas (a elas, nin ao medio, con moitas dúbidas en canto a impactos medioambientais). É un exemplo de extractivismo onde se externalizan os impactos negativos pero non as gañancias e, de feito, a empresa Altri non é nova en malas prácticas extractivistas, con diversas multas (en Portugal non a quixeron por estes e outras razóns…). Tamén se ve o modelo «macroindustrial» que tanto gusta nalgúns ámbitos. 10 veces máis superficie que ENCE. Certo que a celulosa é precisa, pero fai falta semellante monstro?

Con respecto a iso, un elemento importante, ademais da opacidade deste proceso e o risco ambiental, coa connivencia das administracións públicas e os dous partidos maioritarios, é o modelo productivo e, por ende, territorial que implica impulsar unha fábrica como esta en Galicia. O monocultivo de eucalipto (como calquera outro monocultivo, aínda que para que sexa rentable a nivel industrial soe ser intensivo en recursos, sexa agroquímicos, terra ou ambas), é un problema grande en Galicia. Con este proxecto agravaríase a dependencia deste monocultivo. Hai diferentes modelos productivos, hai que ter claro por cal se aposta. En ESF falamos de soberanía alimentaria, o pequeno e adaptado á nosa contorna, e participación co-responsable das persoas nos territorios, todo o contrario deste modelo que queren seguir impulsando. Estamos en contro do eucalipto e a industria? Non, pero parece que non sabemos medirnos cando atopamos unha materia prima aparentemente «rentable». A acumulación de cartos pasa por riba de calquera outra consideración, non é?

Tamén queremos chamar a atención sobre a manipulación dos medios de comunicación e o seu aliñamento co poder. Non é nada que non soubésemos, pero cómpre sempre telo na mente se queremos unha cidadanía crítica para poder exercer, como din en Centroamérica, un ¨monitoreo social» forte, moi saudable para a democracia.

Para coñecer máis deste conflicto recomendamos este audiovisual, Altri: a sede insostible, de 25 minutiños, que quixemos apoiar dende Enxeñería Sen Fronteiras xunto con outras plataformas e organizacións e, sobre todo, o traballo de xornalismo activista das compas Elena e Pablo, de Xarda e O Salto.

Esperamos, dentro do proxecto Mulleres Bravas, apoiar á Plataforma (que conta con moita colaboración cidadá e moitas mulleres en primera liña, pero fai falta todo o apoio posible), con vindeiras formacións sobre Comunicación de Guerrilla.

Enxeñeria Sen Fronteiras

Exposición: Coñeces o teu móbil?

Temos unha exposición está dispoñible para as escolas universitarias, centros de secundaria ou organizacións de todo tipo.

As nosas compañeiras de ESF Catalunya no seu día fixeran unha exposición sobre as compoñentes dos teléfonos móbiles, minerais dentro de cada compoñente, a súa procedencia e os conflictos na súa extracción. Hai uns meses, actualizárona, e moi amablemente nola cederon para que fixeramos unha versión en galego e poder tela xirando por Galicia. Esta temática entra dentro da liña de traballo que temos en TIC, neste caso na parte máis vinculada ao consumo responsable de tecnoloxía e a electrónica ética, sempre con ese enfoque de consciencia dos impactos do noso consumo noutros lugares (como parte do que se chama educación para a cidadanía global).

Dende o día 7 de maio está na Escola de Camiños da Universidade da Coruña (escola onde temos a nosa oficina central, de aí que teña moito sentido empezar por ela), no vestíbulo.

Esta versión en galego está realizada dentro do proxecto para levar distintos aspectos da Tecnoloxía para o Ben Común ás escolas técnicas das universidades públicas galegas, financiado pola Cooperación Galega da Xunta de Galicia, e tamén con fondos IRPF (da casiña solidaria).

Aquí se pode ver a exposición en versión dixital.

Pódese solicitar en info[arroba]galicia.isf.es, con especial prioridade para escolas técnicas universitarias, centros de secundaria ou organizacións profesionais técnicas. Pero, se hai dispoñibilidade, está aberta a todo o mundo.

A forman 3 roll-ups lixeiros, fáciles de transportar e de montar. Queremos nun futuro próximo complementala cunha maqueta dun móbil, que sexa desmontable e se vexan as compoñentes (posiblemente en cartón ou algún material reutilizado).

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: maio 2024

Aquí podes escoitar o resumo en formato podcast no Boletín Sonoro Maio 2024. Se es máis de lectura, segue lendo!

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

   Puidemos ver algo fixo nunha formación sobre bioconstrución co proxecto da PDI Patricia Muñiz, apoiado pola bolsa de ARtigo9Tech para incluir a tecnoloxía para o ben común na universidade. O IES Primeiro de Marzo de Baiona, gañador do concurso de propostas Hackers Sen Fronteiras, presenta o seu proxecto de Banco de Reciclaxe. A través da Coordinadora Galega de ONGD, promovimos a solicitude de información sobre empresas colaboradoras ás tres universidades públicas galegas.

    Tamén seguiron as actividades dos Bancos de Reciclaxe con Software Libre. O da Coruña vén de estrear unha mini-web coa iniciativa fala.gal, para non perderse ningún dos vindeiros eventos. Tivo un obradoiro interno para elaborar quitafumes. O 26 organizou un Repair Café na Domus, con cacharreo do bo. O día 12 fíxose unha pequena formación e entregáronse 6 equipos a outras tantas familias, co proxecto financiado por fondos IRPF con Ecos do Sur. Persoas do Banco de Vigo fixeron un obradoiro de cacharreo con computadoras no IES Primeiro de Marzo, gañador do I concurso de propostas de tecnoloxía para o ben común no ensino secundario (que acababa de presentar a web do Banco Escolar que están a montar). Noutro Banco da Rede, o de Milladoiro, tamén tocou Repair Café, este o 27 de abril. Rematou o mes coa reunión mensual da Rede, na que invitamos a persoas de iniciativas doutros lugares do Estado Español.

    O día 13 tivemos a xuntanza de primavera da nosa base social, en Compostela.

    Dentro do proxecto de ESF na Universidade, o 18 e o 25 estivemos na Escola Técnica Superior de Enxeñería de Compostela, vendo posibilidades de voluntariado e participación en traballos académicos con ESF.

HONDURAS

    En Honduras estívose entregando a personería xurídica das agrupacións de productoras, dentro do Programa de Soberanía Alimentaria. No mesmo programa, despois das correspondentes medicións, estase xa cos movementos de terras para a restauración da lagoa de inverno de Berbería, da que dependen para o seu sustento varias comunidades da zona (ás que se presentou o proxecto), e se atopaba en mal estado por colmatacións e sedimentos que impedían a circulación da auga. Houbo tempo para participar no Festival «Importancia de la Pesca Artesanal», onde visibilizouse a actividade das mulleres marisqueiras da zona do Golfo de Fonseca.

    No outro programa en marcha (lembrar que dentro de cada programa pode haber varios proxectos en marcha, con unha ou varias entidades financiadoras), o de Dereito á Auga, destaca a xira de persoas da microcunca hidrográfica de Panasacaran (Moropocay, municipio de Nacaome), para coñecer a experiencia da comunidade de Santa Isabel (municipio de Namasigüe).

MOZAMBIQUE

En Mozambique no mes de abril o traballo centrouse na mellora do manual de procedementos operativos para a xestión da seca da Administración Rexional de Auga do Sur (ARA Sur).  Entre outras cousas, introducíronse cambios en relación á clasificación do estado dos embalses. Coa ARA Sul tamén se traballou no acompañamento para a aplicación de mellorías no boletín mensual de seca. Á súa vez, déuselle seguimento ao traballo dos técnicos das 3 ARA (Sur, Centro e Norte) para a análise dos resultados finais de caracterización da época chuviosa 2023-2024, con especial incidencia na comparación dos resultados relacionados coa seca en períodos anteriores. De modo paralelo comezouse a traballar na planificación da seguinte misión a Mozambique.

ENLACES DE INTERESE

Activismo e persoas

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e defensa do territorio

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes queremos lembrar a Luz Fandiño, a activista e escritora compostelá que finou a finais de abril. Calquera das súas obras poéticas paga a pena. Aquí atopamos unha pequena escolma.

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD

A ESF-RASE DO MES

    O recurso máis escaso non é o petróleo, os metais, o aire puro, o capital, o traballo ou a tecnoloxía. É a nosa vontade de escoitar ás outras persoas e aprender delas, buscando a verdade en vez de ter a razón.

Donella Meadows

Enxeñeria Sen Fronteiras

Prosiguen las obras de restauración de lagunas de invierno en La Berbería, Honduras

El programa de restauración de las lagunas de invierno como modos de vida de las poblaciones pesqueras de Namasigüe y El Triunfo, arranca con las primeras de las grandes obras para mejorar la capacidad de flujo hidrológico y de almacenamiento de agua, en la laguna de La Berbería.


El proyecto inicial en el que se enmarcan estas obras está financiado principalmente por la Cooperación Galega (Xunta de Galicia) y marca el ritmo y primeros pasos del programa. Comenzamos con las intervenciones en la Laguna de La Berbería. Posteriormente, seguiremos con fondos de la Cooperación Española (Agencia Española de Cooperación Internacional al Desarrollo, Ministerio de As. Exteriores y Cooperación) en la laguna de Guapinol.

La Laguna de la Berbería se sitúa en Honduras, en el límite con la frontera de Nicaragua. A ella llegan a pescar más de 100 pescadores/as de las comunidades cercanas, y a anidar numerosas especies migratorias de aves. Por su valor ecológico es considerada un objeto de conservación en el Subsistema de Areas Protegidas de la zona sur de Honduras: espacio de conservación hábitat especie de La Berbería.

En las últimas décadas, estas ricas y prósperas lagunas han ido perdiendo sus funciones productivas y ecosistémicas. Esto fue sobre todo debido a los cambios del flujo del agua por la obstrucción de la salida y entrada del mar por la industria camaronera, pero así mismo por los eventos climáticos extremos que arrastraron lodos, contribuyendo todo eso a la colmatación y pérdida de capacidad de recarga hídrica de las lagunas. En el proyecto, se pretende frenar y revertir este proceso de degradación ambiental, recuperar su capacidad productiva, mejorar la capacidad de ingresos de las familias, y mejorar la gestión y gobernanza sobre las mismas.

Las obras, son un primer paso de intervención, que busca una mejor regeneración del flujo del agua, tanto dulce (lluvias) como salada (mareas). Se comenzó levantando en altura la borda perimetral existente en la zona sur-oeste, así como el ahoyado y exavado superficial en determinadas zonas para conseguir mejor profundidad, creando montículos donde se retenga la tierra a través de la fijación por bosquetes de manglar. Esperamos que con las lluvias de 2024, que ya están por llegar, se vea una mayor cantidad de vida en la laguna.


Enxeñeria Sen Fronteiras

Honduras. Entrega de personería xurídica a grupos de economía local

Esta semana foi a entrega de personerías xurídicas aos grupos «Triunfadores del Golfo» da comunidade de Nueva Concepción e «Agua Caliente en acción» da comunidade de Agua Caliente, municipio de El Triunfo.

Trátase dunha actividade dentro do Proxecto de Restauración de las lagunas de invierno como medio de vida de las poblaciones pesqueras de Namasigüe y El Triunfo, financiado pola Cooperación Galega e AECID.


O propósito desta iniciativa é facilitar a inserción formal destes grupos na vida económica local, promovendo actividades alternativas que estean vinculadas ás lagoas de inverno como medio de subsistencia. Esta estratexia busca diversificar as fontes de ingresos e fortalecer a autonomía económica das comunidades involucradas.


O evento de entrega contou coa presenza activa da asemblea dos grupos beneficiarios, así como do presidente da Xunta Directiva e a Dirección Executiva de CODDEFFAGOLF (a socia coa que traballamos no programa de soberanía alimentaria no Golfo de Fonseca). Asimesmo, contouse coa participación de membros da seccional (unha das zonas xeográficas nas que se articula a base social de CODDEFFAGOLF) de pescadorxs de Agua Caliente.