Sistema de abastecemento e formacións de xénero no Sartenejal, Honduras

Dentro do programa de Promoción e defensa do dereito humano á auga en Honduras e, máis concretamente, no proxecto de mellora da xestión pública e social que financia a Agencia Española de Cooperación para el Desarrollo, estase avanzando na construción do sistema de abastecemento de auga na comunidade El Sartenejal (municipio de Nacaome).

Xa se ten case rematada a estrutura do depósito e, en paralelo ás obras (onde tamén colaboran as persoas da comunidade), unha das técnicas da Mancomunidade NASMAR do proxecto, está a impartir as formacións sobre xénero na comunidade. É un xeito de ir introducindo este tema, que pode ser complicado de abordar nalgúns contextos, aproveitando a relación xénero-auga (coidados, traballo desigual de acarreamento de auga, etc.).

Por outra banda, aproveitouse para facer unha formación a persoal técnico de distintos concellos da NASMAR no manexo de estación total. Foi ademais unha das primeiras saídas de Martina e Sandra, participantes no programa de voluntariado internacional de coñecemento doutras realidades (PCR) deste 2024, que chegaron a semana pasada.

Boletín Oficial ESFeiro: xullo 2024


CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

   Este mes  presentamos Enxeñería Sen Fronteiras en Sumando Esfuerzos, un programa da RTVE sobre cooperación ao desenvolvemento, no que outro día falamos do proxecto Hackers Sen Fronteiras.  Ademais, tivemos ao noso Sergio como membro da comunidade de software libre como entrevistado en Mancomún.

    No día do medio ambiente fixemos unha reflexión sobre como debería ser a tecnoloxía nun planeta finito e o 17estivemos en Pontevedra xogando a imaxinar bos futuros en distintos escenarios e como chegar a eles dende diferentes roles, enfrontando distintas ameazas, grazas á invitación do Postgrowth Laboratory da UVigo co seu proxecto #Explicit.

    ESF decidiu asinar o comunicado de apoio ao Peche USC, que o día 12 de xuño foi desaloxado pola policía. Por outra banda, o 25 de xuño participamos na acción en redes de Paramos por Gaza. Seguindo coas accións reivindicativas, participamos na mobilización Altri NON rodeando a sede da Xunta de Galicia en Santiago de Compostela,

    Tivemos un encontro con persoas do Mercado Social A Coruña para colaborar (en 27 de outubro teremos un obradoiro de reparación de computadoras no mercado da Praza Europa, aínda queda moito, pero fainos ilusión!).

    Tivemos a primeira actividade de traballo con plataformas de defensa da terra e territorio de Galicia, neste caso con Amil Sen Eólicos, onde dentro do proxecto Mulleres Bravas organizamos un obradoiro de Comunicación de Guerrillas, con Amigas da Terra e AGARESO. Encantounos estar no seu entorno, coñecendo de primeira man, no seu territorio, as problemáticas, e como loitan sen descanso para facerse escoitar. Esta esperamos que sexa a primeira actividade de apoio de moitas que veñan.

    Nos bancos de reciclaxe, foi un mes movidiño, cu repair café o día 1 na Domus da Coruña, outro o 8 en Milladoiro, e obradoiros como o de soldadura electrónica ou o curso medio de Mantemento de computadoras e alfabetización dixital con software libre, que son 35h que empezamos con Ecos do Sur. Tamén tivemos un encontro en liña coa xente de Restarters BCN.

    Aproveitamos o bo tempo para facer unha pequena xira coas compas de COXAPO e coñecer algunha das tecnoloxías que empregan nas traídas veciñais de auga que son socias súas en Galicia. Algo seguro que nos axuda para problemáticas que estamos detectando en Honduras (como metais pesados).


HONDURAS

    En Honduras, dentro do proxecto de restauración de lagoas de inverno (programa de soberanía alimentaria e defensa da terra), houbo unha formación coa asociación Aves Honduras sobre monitoreo de aves, importantes para coñecer a saúde dos ecosistemas. Tamén se retiraron as cámaras trampa da lagoa de Guapinol, que se está a restaurar pero quérese ter unha imaxe inicial da súa biodiversidade para poder comparar posteriormente. Tamén estiveron a instalarse novas cámaras na microcunca do río Laure

    Dentro do programa de auga, fixéronse unhas representacións de teatro ambiental ben bonitas.

    Ademais dende hai moi pouquiño están en Honduras Martina e Sandra, dúas das tres participantes este ano no programa de coñecemento doutras realidades. Irannos contando proximamente como lles vai. Para despedilas tivemos unha xornada de xogos e dinámicas para a transformación social, que compartimos aquí. Tamén puidemos coñecer máis sobre os proxectos que, durante xuño, estiveron preparando en Honduras para conseguir financiación na convocatoria 2024 da Xunta de Galicia para proxectos de cooperación, co obradoiro de marco lóxico que tivemos. A finais de xuño os presentamos, crucemos os dedos!


MOZAMBIQUE

  No mes de xuño dentro do programa AQUAMOZ, foron elaborados e entregados o informe final da Fase 4 do proxecto e a auditoría financeira desa mesma fase. Coas Administracións Rexionais da Auga de Mozambique continuouse traballando no fortalecemento en relación á monitoria da seca e tamén na recompilación de información e na elaboración das análises preliminares para a definición das bacías de maior interese para a realización dos estudos piloto de inundacións previstos para as 3 ARAs. O ámbito das inundacións centrará gran parte dos esforzos da actual fase do proxecto.


ENLACES DE INTERESE

Activismo e persoas

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e defensa do territorio

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano


RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes imos ao teatro. Recomendamos Cuerpos celestes, onde a compañía de teatro AzconaToloza aborda a temática do extractivismo. Aquí unha boa crítica.


E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD


A ESF-RASE DO MES

Os científicos temos que ser activistas… non nos queda outra!
Fernando Valladares. Científico e profesor universitario



Xogos e dinámicas para a transformación social

O pasado día 29 de xuño xuntámonos para xogar, coa excusa da formación presencial que varias das participantes no Programa de Voluntariado Internacional de Coñecemento doutras Realidades ían realizar antes de marchar esta mesma semana. Queremos compartir aquí algo do que fixemos.

A Educación Popular, moi común en latinoamérica, tardou máis en chegar aos nosos lares, pero ao partir dunha filosofía de educación moi enfocada á participación e á experimentación empática, é ideal para transmitir valores e actitudes (que é o obxectivo básico da educación para a cidadanía global e a transformación social emancipadora).

A ludopedagoxía ten orixe na educación popular, e parte dunha base interesante: mentres se xoga, non importa de onde ves ou se te coñezo dende hai 5 minutos, e o proceso permite atisbar como podería ser un mundo mellor. Aquí se pode atopar unha boa referencia deste enfoque.

Na nosa xornada, que fixemos grazas ao financiamento con axudas da Xunta de Galicia con fondos da casiña solidaria da declaración da renda, tiñamos os seguintes obxectivos:

  • Mellor coñecemento do grupo
  • Introducirse un pouquiño en dinámicas e xogos transformadores que permitiran reflexión empática sobre diversas realidades
  • Coñecer máis sobre o traballo de ESF
  • Pasalo ben

A xornada tivo varios bloques

PRESENTACIÓN

Para isto empregamos unha rolda de presentación curtiña e, a continuación, fixemos a dinámica do reloxo, que se pode coñecer aquí. Só tivemos dúas horas para cita, onde por parellas falaron de:


Ás 3: algo que me gusta facer ou se me da ben
Ás 6: recomendación artística de calquera tipo, que teña certa compoñente de dereitos humanos ou transformación social emancipadora. Neste caso logo compartimos en plenario o que saiu, cada persoa o que lle recomendou a súa compañeira de cita (recomendacións que foron dende o blues como estilo musical, o comic-película-serie Snowpiercer, a película Nadadoras, algún libro de decrecemento de Carlos Taibo, a serie Supa Team 4 (Las Super 4), un vídeo escolar sobre medio ambiente e reutilización…).

PRIVILEXIOS

Para reflexionar sobre privilexios empregamos a dinámica Un paso adiante, que se pode ver aquí detallada.

EMPATÍA

Aquí xogamos a Os zapatos da outra. Coas participantes formando unha liña, descalzámonos e deixamos os zapatos diante nosa. Damos todas un paso á esquerda (a última persoa da liña pasa ao extremo contrario á dereita). Así todas estamos diante de zapatos que non son os nosos.Tratamos de calzárnolos. Logo tratamos de camiñar con eles en círculo pola sala (algún tivo sorte co que lle tocou, pero outras non puideron nin calzarse…)

GALICIA-HONDURAS

Neste caso probamos un xogo de cromos-cartas son persoeiros relevantes de Galicia e Honduras (da arte, ciencia, humanismo e activismo) que, de xeito colaborativo, se unían para resolver problemas de distintos tipos. Estamos aínda desenvolvéndoo, pero pronto deixarémolo dispoñible!

SECTORES E FILOSOFÍA DE TRABALLO DE ESF

Neste caso probamos o xogo colaborativo Tech4All, que desenvolvemos tamén en ESF, e consiste en abordar 5 sectores clásicos de traballo de ESF (auga, enerxía, alimentación, TIC e educación crítica) empezando polas actividades máis básicas para tratar de ir buscando enfoques máis transformadores. Está baseado no xogo Hanabi, e este si que o deixaremos libre en breve.

AVALIACIÓN

Aquí empregamos primeiro a coñecida dinámica do termómetro, que se pode usar en moitos contextos. Ante unha pregunta ou afirmación, ás persoas se colocan nun lado ou outro da sala segundo a resposta que dan, con toda a gradación desexada polo medio. Na nosa sesión, as 2 preguntas foron:
• Esquerda quen aprendeu moito, dereita quen non aprendeu nada (aquí houbo bastante tendencia á esquerda)
• Esquerda quen o pasou moi ben, dereita que nah… (aquí houbo concentración total na parte máis esquerda da sala :D).

A continuación fixemos a dinámica da diana. Tiñamos debuxada unha diana con tantos sectores (quesiños) como dimensións a avaliar. Quedara un sector sen asignar, por se alguén que tiña algún obxectivo persoal quería tamén avalialo (neste caso, incluiuse aprendizaxe sobre Honduras). Logo as participantes pegaron pegatinas en cada sector para amosar en que medida consegueuse cada obxectivo (canto máis no centro da diana en cada sector, máis grao de consecución do obxectivo). Neste caso:

  • Mellor coñecemento do grupo
  • Experimentar dinámicas e xogos transformadores
  • Coñecer máis sobre o traballo e proxectos de ESF
  • Pasalo ben
  • Honduras (o engadido)

Na imaxe pódese ver como os máis acadados foron os de coñecementos de dinámicas e pasalo ben, mentres que no de afondar no coñecemento sobre Honduras non se acadou tanto (iso en breve terá arranxo, cando estean aló!)

Monitoreo biológico en lagunas de invierno de Honduras y río Laure


Como seguimiento de las actividades que se están realizando en la laguna de invierno de Guapinol, ubicada en el municipio de Namasigüe, la semana pasada, con el acompañamiento de pescadores de las comunidades cercanas, se realizó la extracción de cámaras-trampa que fueron instaladas hace un mes en la laguna de invierno.

Los monitoreos se están haciendo con la finalidad de levantar una línea base de la flora y la fauna que se encuentra en el sitio, para contar con una referencia de biodiversidad de la zona con qué comparar a lo largo de la ejecución del proyecto de restauración de la laguna (y años después).

Se trata de una actividad dentro del proyecto de Restauración de las lagunas de invierno como medio de subsistencia para las poblaciones pesqueras locales Fase 1, financiado por la Cooperación Española a través de la Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo y la Cooperación Galega, y ejecutado en colaboración con nuestro socio hondureño CODDEFFAGOLF.

ACTUALIZACIÓN 27/6/24

Dentro del proyecto de Mejora de la Gestión Comunitaria del Agua en el Sur de Honduras, fase 1, financiado por la Cooperación Galega, en colaboración con el Consejo de Microcuenca y CODDEFFAGOLF, se llevaron a cabo a cabo la instalación de 8 trampas cámaras y 10 trampas Sherman en las comunidades de La Danta y Laure Arriba. Esta iniciativa es también parte de los esfuerzos por conservar y proteger nuestra biodiversidad local.


Las cámaras-trampa permitirán monitorear de cerca la fauna silvestre de la microcuenca, obteniendo datos valiosos para su estudio y conservación. Mediante las trampas Sherman se obtendrán datos adicionales sobre la población de micromamíferos de la zona.

Novos Bancos de Reciclaxe Electrónica con Software Libre en Galicia: Ferrol e Baiona

Nas últimas semanas tivemos a boa nova de dous novos Bancos de Reciclaxe Electrónica con Software Libre en Galicia, a raíz do apoio de Enxeñería Sen Fronteiras.

Un deles, dentro do noso programa de ESF na Universidade, impulsado no campus de Ferrol co apoio de profesorado e da Oficina de Cooperación e Voluntariado. Pódese atopar no Edificio de Apoio ao Estudo (ver foto). Avenida de Vigo s/n. Campus de Esteiro. 15403. Ferrol, e o contacto de correo-e para doar equipos, ofrecerse a colaborar ou calquera outra xestión: bancoreciclaxeferrol(arroba)galicia.isf.es. Xa aparece como parte da Rede de Bancos de Galicia.

O outro ten unha característica máis especial, xa que se trata dunha iniciativa didáctica dun Banco de Reciclaxe Escolar no IES Primeiro de Marzo de Baiona, que impulsouse dentro da Fase 1 do programa Hackers Sen Fronteiras, de tecnoloxía para o ben común no ensino secundario. Esta iniciativa foi a gañadora do I concurso de propostas de tecnoloxía para o ben común en secundaria, e xa se empezou a levar a cabo. Contan mesmo cunha páxina web!

Os Bancos de Reciclaxe pretenden ser, ademais dunha iniciativa colectiva de reapropiación tecnolóxica, un xeito de acercar o académico á súa contorna social, sendo conscientes de problemáticas como a fenda dixital (que se puxo aínda máis de manifesto na pandemia), o problema do lixo de electrónico e, tamén, queremos que sexan puntos de xeneración de debate sobre Electrónica Ética.

Boletín Oficial ESFeiro: xuño 2024

Aquí podes ver o Boletín Sonoro, resumo deste BOE en formato podcast.

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

En maio tivemos estrea da nosa nova exposición Coñeces o teu móbil?, que pretende sensibilizar sobre os materiais empregados para fabricar teléfonos móbiles, a súa procedencia, e a necesidade de reducir o hiperconsumo electrónico. Tres persoas de ESF participaron no ESLibre (congreso de cultura e tecnoloxía libres) e nos deixaron unha pequena crónica. Hackers Sen Fronteiras pasaron polo IES de Brión cun obradoiro de cacharreo electrónico. Estivemos falando de Tecnoloxías Conviviais e para o ben común dentro da Primavera para o Decrecemento de Pontevedra.

Continuou a formación das 3 participantes no Programa de Voluntariado Internacional de Coñecemento doutras Realidades, cun encontro en liña para falar de diversos aspectos de Honduras, especialmente nos relativos a seguridade e saude.

Tivemos o 1º Ciberfaladoiro Feminista de ESF, falando de Teoría feminista. Esperamos deixar pronto unha crónica por se non puideches estar!

Participamos na campaña en liña a prol das Comunidades Enerxéticas, para recoller sinaturas para que o goberno do Estado Español ás potencie. Tamén estivemos na manifestación en Palas de Rei contra a instalación da fábrica de celulosa da empresa ALTRI, e aquí deixamos as razóns polas que nos opoñemos. 


HONDURAS

En Honduras maio foi un mes de actividade intensa.

No programa de promoción do dereito á auga:

No programa de soberanía alimentaria e defensa do territorio, presentouse aos directores dos centros educativos das comunidades costeras do municipio de El Triunfo o Programa de educación ambiental que se estará desenvolvendo nestes centros educativos. Ademais, inaugurouse a aula de innovación e creatividade para estudiantes do Instituto Felipe Agustino, municipio de San Lorenzo.

Durante o mes de maio e xuño se están preparando dúas propostas de proxectos, unha no programa de dereito á auga e outra no de soberanía alimentaria, para conseguir financiación da Cooperación Galega da Xunta. A ver se hai sorte!


MOZAMBIQUE

No programa de Mozambique, tivemos a boa nova da autorización da sinatura do convenio coa Xunta de Galicia para levar a cabo a quinta fase do programa AquaMoz. En concreto, destíñanse 332.500 euros para levar a cabo a iniciativa até 2026, o cal é moi bo, xa que pasamos de convenios anuais a este trianual, que implica máis continuidade e facilita a xestión. Ademais, continua o traballo coas tres Administracións Regionais da Auga (ARA) do país, empezando a entrar na xestión de inundacións, que será a vindeira liña de traballo, tras varios anos centrándose en secas.


ENLACES DE INTERESE

Activismo e persoas

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e defensa do territorio

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano


RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes vimos co noveno arte, o cómic. El cielo en la cabeza, de Antonio Altarriba, Sergio García e Lola Moral, fálanos da historia dun rapaz congoleño chamado Nivek e da súa odisea.


E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD


A ESF-RASE DO MES

“A tecnoloxía non está libre de humanos”. 

Luz Castro en xornada hackivismo feminista Uvigo

Inauguración do laboratorio de análise de auga do sur de Honduras


Esta semana inaugurouse oficialmente o laboratorio de análises de auga da Secretaría de Saúde da Rexión de Valle. Este laboratorio está sendo equipado con fondo de AECID no marco do proxecto Mellora da Xestión Pública e Social para a Gobernanza dos Recursos Hídricos en 9 municipios da Rexión 13 Golfo de Fonseca, e con fondos da Deputación da Coruña no proxecto Apoio á posta en marcha do laboratorio de análise de auga da Secretaría de Saúde, Departamento Valle. Tamén aportou fondos COSUDE e o Congreso Nacional de la República de Honduras. A entidade impulsora foi a Mancomunidad NASMAR, coa Secretaría de Salud de Honduras, región sur.


Nos pasados meses xa se puido ver un gran avance na parte da obra e mellora do acondicionamento e os primeiros equipos xa chegaron a Honduras para poder ser instalados prontamente. Nas fotos se poden ver detalles das obras realizadas para dotar de auga corrente cun pozo propio ao laboratorio, e detalles doutras obras. Tamén se pode ver xa algúns dos equipos instalados, o tríptico publicitario do laboratorio e un momento da inauguración. Instalarase máis equipo do previsto inicialmente no proxecto, debido ao interese na análise da auga. A maior parte dos equipos están instalados, e os adicionais instalaranse proximamente.


O laboratorio estivo sendo equipado, pois, cos equipos necesarios para poder medir parámetros microbiolóxicos, físico – químicos e incluso metais pesados.


Os equipos que se compraron con financiación de AECID e Deputación da Coruña foron entre outros:

  • equipo de filtración por membrana, autoclave e incubadoras para a parte microbiolóxica
  • turbidímetro, multiparámetro de ph e conductividade para a parte física
  • espectofotómetro UV e un termorreactor para a determinación de elementos químicos entre os cales se poden destacar: Cloruros, Sulfatos, fosfatos, Calcio, Magnesio, Nitratos, nitritos, Manganeso e na parte de metais pesados, ferro, Cadmio, Cromo , Níquel, Plomo.


A análisis da posible presenza destos elementos na auga resulta de vital importancia, pola sospeita que se ten de que o consumo de auga contaminada por agroquímicos e metais pesados , xunto con outros factores, poida estar vinculado a alta incidencia de lesións e enfermidade renal na zona

No país non se ten unha ampla posibilidade de analizar metais pesados, e nas empresas que ofertan este servicio, resulta demasiado costoso para as Xuntas de Auga e/ou particulares, polo que o laboratorio apoiará a que se poida ter un coñecemento máis amplo da zona acerca da auga que estamos a consumir e poder ver así posibles fontes e solucións.

A inauguración tivo gran repercusión no país con novas en distintos periódicos, webs, televisións e mesmo intervencións no Congreso Nacional.

A continuación queda unha galería de fotos e tamén un vídeo-montaxe cortesía da Mancomunidade NASMAR, onde tamén se pode ver o antes e o despois.

ESF na esLibre, congreso de cultura e tecnoloxía libres

O sábado pasado tivemos delegación ESFeira por València, participando no congreso esLibre, un evento que busca a promoción das tecnoloxías e a cultura libre. Xa é a terceira vez que participamos! (as anteriores foron en Zaragoza e Vigo). O obxectivo era aportar esa compoñente máis social da tecnoloxía.

Por un lado, Thais fixo un obradoiro sobre “Recursos tecnolóxicos para a comunicación e a participación das persoas con discapacidade“. Falounos de diferentes aplicacións e programas libres que permiten mellorar as posibilidades de comunicación de aquelas persoas que, pola súa situación de saúde, atopan algunhas dificultades para elo. Como ela di, a tecnoloxía debe apoiar e axudar a todas as persoas, sendo, neste caso, un recurso facilitador de los procesos de comunicación. Pero por desgraza, non sempre e así, e estas persoas atópanse con un montón de barreiras no seu día a día.

Jorge tamén deu unha charla sobre “Accesibilidade con Tecnoloxías Libres“, facéndonos un repaso aos proxectos máis interesantes que trataron nos programas do podcast que organiza xunto a outra xente.

No caso da charla sobre o “Papel das tecnoloxías libres para reducir o impacto social e ético“, Jorge e Jose falaron de conceptos como o dereito a reparar, comentando as distintas barreiras existentes para que este dereito sexa real (económicas, falta de repostos, a compoñente social de considerar de “segunda” empregar cousas de segunda man ou con sinais de uso, etc.), e a electrónica ética (con todo o impacto que os nosos aparellos teñen no Sur global durante todo o proceso de fabricación), relacionando estes conceptos coas tecnoloxías libres e da importancia do papel positivo que desempeñan. Falaron tamén de que cando falamos de tecnoloxías libres debemos ter en conta todo o proceso de produción, especialmente no caso do harware, xa que non se pode considerar “libre” un aparello que contén minerais extraídos en condicións de escravitude. Tamén deron unha serie de recomendacións de como contribuír de forma individual a reducir este impacto: alongar, reparar, reutilizar, reciclar, formarse e participar! Mención destacable merece a performance do noso cómico de confianza, Jorge Lama, no emprego do sombreiro para interpretar un dobre personaxe. Ao máis puro estilo Clark Kent con e sen gafas. Aquí deixamos a presentación (versión en galego) que empregaron, á espera de ter os vídeos das intervencións.

Entre charla e charla tamén tiveron tempo de coñecer en persoa á xente de Restarters València e a labor que fan coas súas Restart Parties promovendo o dereito a reparar e a electrónica ética (bueno, entre charla e charla… e pola noite Valencià!)

Sempre é unha boa experiencia pasarse por estes espazos nos que compartir experiencias e ideas, e dos que sempre sae algo interesante!

Altri Non

Onte varias esfeiras estivemos na manifestación en Palas de Rei, convocada pola Plataforma Ulloa Viva, contra a instalación dunha fábrica de celulosa por parte dunha empresa portuguesa, Altri, con outras socias. Case 20.000 persoas mobilizáronse nesta pequena vila de Lugo.

O lema da manifestación, #AltriNon, non era un simple rexeitamento a unha fábrica de celulosa. Viuse unha sociedade civil que quere ser informada con transparencia, non infantilizada, que está farta de que uns poucos decidan o modelo socioeconómico para beneficio duns poucos. Este proceso é o “anti ben común” e, por iso, unha asociación como a nosa non pode deixar de facerse eco.


O proceso non promoveu a participación das persoas afectadas, nin sequera ten claro como vai afectalas (a elas, nin ao medio, con moitas dúbidas en canto a impactos medioambientais). É un exemplo de extractivismo onde se externalizan os impactos negativos pero non as gañancias e, de feito, a empresa Altri non é nova en malas prácticas extractivistas, con diversas multas (en Portugal non a quixeron por estes e outras razóns…). Tamén se ve o modelo “macroindustrial” que tanto gusta nalgúns ámbitos. 10 veces máis superficie que ENCE. Certo que a celulosa é precisa, pero fai falta semellante monstro?

Con respecto a iso, un elemento importante, ademais da opacidade deste proceso e o risco ambiental, coa connivencia das administracións públicas e os dous partidos maioritarios, é o modelo productivo e, por ende, territorial que implica impulsar unha fábrica como esta en Galicia. O monocultivo de eucalipto (como calquera outro monocultivo, aínda que para que sexa rentable a nivel industrial soe ser intensivo en recursos, sexa agroquímicos, terra ou ambas), é un problema grande en Galicia. Con este proxecto agravaríase a dependencia deste monocultivo. Hai diferentes modelos productivos, hai que ter claro por cal se aposta. En ESF falamos de soberanía alimentaria, o pequeno e adaptado á nosa contorna, e participación co-responsable das persoas nos territorios, todo o contrario deste modelo que queren seguir impulsando. Estamos en contro do eucalipto e a industria? Non, pero parece que non sabemos medirnos cando atopamos unha materia prima aparentemente “rentable”. A acumulación de cartos pasa por riba de calquera outra consideración, non é?

Tamén queremos chamar a atención sobre a manipulación dos medios de comunicación e o seu aliñamento co poder. Non é nada que non soubésemos, pero cómpre sempre telo na mente se queremos unha cidadanía crítica para poder exercer, como din en Centroamérica, un ¨monitoreo social” forte, moi saudable para a democracia.

Para coñecer máis deste conflicto recomendamos este audiovisual, Altri: a sede insostible, de 25 minutiños, que quixemos apoiar dende Enxeñería Sen Fronteiras xunto con outras plataformas e organizacións e, sobre todo, o traballo de xornalismo activista das compas Elena e Pablo, de Xarda e O Salto.

Esperamos, dentro do proxecto Mulleres Bravas, apoiar á Plataforma (que conta con moita colaboración cidadá e moitas mulleres en primera liña, pero fai falta todo o apoio posible), con vindeiras formacións sobre Comunicación de Guerrilla.

Exposición: Coñeces o teu móbil?

Temos unha exposición está dispoñible para as escolas universitarias, centros de secundaria ou organizacións de todo tipo.

As nosas compañeiras de ESF Catalunya no seu día fixeran unha exposición sobre as compoñentes dos teléfonos móbiles, minerais dentro de cada compoñente, a súa procedencia e os conflictos na súa extracción. Hai uns meses, actualizárona, e moi amablemente nola cederon para que fixeramos unha versión en galego e poder tela xirando por Galicia. Esta temática entra dentro da liña de traballo que temos en TIC, neste caso na parte máis vinculada ao consumo responsable de tecnoloxía e a electrónica ética, sempre con ese enfoque de consciencia dos impactos do noso consumo noutros lugares (como parte do que se chama educación para a cidadanía global).

Dende o día 7 de maio está na Escola de Camiños da Universidade da Coruña (escola onde temos a nosa oficina central, de aí que teña moito sentido empezar por ela), no vestíbulo.

Esta versión en galego está realizada dentro do proxecto para levar distintos aspectos da Tecnoloxía para o Ben Común ás escolas técnicas das universidades públicas galegas, financiado pola Cooperación Galega da Xunta de Galicia, e tamén con fondos IRPF (da casiña solidaria).

Aquí se pode ver a exposición en versión dixital.

Pódese solicitar en info[arroba]galicia.isf.es, con especial prioridade para escolas técnicas universitarias, centros de secundaria ou organizacións profesionais técnicas. Pero, se hai dispoñibilidade, está aberta a todo o mundo.

A forman 3 roll-ups lixeiros, fáciles de transportar e de montar. Queremos nun futuro próximo complementala cunha maqueta dun móbil, que sexa desmontable e se vexan as compoñentes (posiblemente en cartón ou algún material reutilizado).