Entradas

Crónicas dende Honduras, 2

Trala primeira crónica que nos enviara Carmen, hoxe é o turno de Mateo, que tamén participa no noso Programa de Coñecemento da Realidade en Honduras.


Oooola, aquí Mateo retransmitindo dende San Lorenzo. Xa estamos situadxs neste afable e tranquilo pobo, aquí vos deixo unha pequena crónica destes primeiros días!


Na chegada, despois de facer noite en Comayagüa antes de partir hacia San Lorenzo, fixemos unha paradiña para xantar en Nacaome (un pobo cercano a San Lorenzo). Os inicios por estas terras foron patrocinados por un chile que non sei como non intuín que ía a picar como o demo, co que aprendín que non existe o concepto de “saír a tomar o aire fora”. Tras facer o ridículo durante media hora seguida, por fin puiden volver falar para pedir desculpas polo espectáculo ofrecido. O positivo é que
adelgacei aproximadamente 50.000 kg no proceso.


Os primeiros compases por San Lorenzo foron ben tranquilos. Dende o primeiro día xa me puxen un obxectivo: conseguir que unha persoa local nos levase a un karaoke. Teredes que chegar ao final desta crónica para ver o desenlace… Entre tanto, suamos litros do calor; comimos tortillas e almorzos típicos (plátano macho, carne, quesillo, frijoles e algunha cousa máis) ata que nos sairon polas orellas; seguimos suando un pouco mais; visitamos a illa de Amapala, que parece recén saída dunha peli de
Disney (adxuntamos foto); suamos un pouco máis; e incluso fomos a unha clase para aprender a bailar punta, moi típico aquí (aínda que resultou máis ben ser unha clase de punta/zumba/samba/todo o que se lle fose ocorrendo á profe Guadalupe). Só direi que hai algún vídeo pero non quero que nos boten do país por mancillar a danza típica.

Do que máis estou desfrutando é dos paseos co mercado vello, vendo como a xente nos fala en inglés confundindonos con gringos, e como nos intentan cobrar de máis nalgúns por parecer puros guiris. Non sei que lle ven de raro a vestir con pantaloneta e sandalias de velcro…E finalmente, conseguimos que o compa Carlos de CODDEFFAGOLF nos sacase de paseo ao karaoke a cantarnos uns temas, non había ninguén máis no local, así que puidemos pedir cancións de maneira infinita, foi un espéctaculo, como ver unha orquestra desafinada (falo por min, había talento pola outra banda). Adxuntamos vídeo a até a próooxima :))

Boletín Oficial ESFeiro: novembro 2022

Aquí tes a versión sonora do boletín!

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

Este mes xa se publicou o manifesto que apoiamos dende ESF de Agroecoloxía ou Barbarie. A finais de mes participamos nun Café do Mundo sobre Renda Básica Universal (recuperamos un video moi chulo sobre este instrumento de mellora da igualdade entre as persoas e aseguramento de dereitos), que servía para inaugurar o XXI Simposio Red Renta Básica.

Dentro do programa de tecnoloxía para o ben común nas escolas técnicas das universidades galegas, fixémonos eco do TFG presentado en setembro na EPS de Lugo, no Grao de Enxeñería Forestal e do Medio Natural.

Na Coruña tivemos ocasión de cacharrear grazas ao Cafe Repair que organizamos na Domus. Falando de reparar, os Bancos de Reciclaxe con Software Libre siguen traballando, e tiveron tempo de facer unha pausiña para a súa reunión anual, que desta volta foi en Melide. Ademais, houbo unha formación na Coruña sobre tratamento de datos dixitais e seguridade dixital.

Tamén foi un mes para dar a coñecer o programa Secara de Mozambique, cun faladoiro informal en Santiago, e tamén en Santiago unha xornada máis técnica enfocada ás persoas de Augas de Galicia.

Estivemos, dentro do noso programa Hackers Sen Fronteiras, no IES Valadares de Vigo falando de Electrónica Ética, e no IES San Rosendo de Mondoñedo falando de tecnoloxía para o ben común.

Rematamos o mes de xeito grandioso na reunión de todas as ISF de España, á que chamamos “Cósmica“, que 8 anos despois volvía a Galicia, na cidade de Lugo. Grabamos un programiña de ESFRadio para contar como foi.


HONDURAS

    En Honduras, Raquel (a nosa representante-país Honduras) estivo falando sobre Comercio Xusto a compoñentes da Red de Jóvenes por el Clima. Tivemos unha visita dunha delegación de Vía Campesina, cunha persoa do Sindicato Labrego Galego nela (sindicato que é a rama de Vía Campesina en Galicia). En outubro viaxaron a Honduras Mateo e Carmen, participantes no Programa de Coñecemento da Realidade, que se uniron a Nicole, que xa viaxara a finais de setembro. Xa empezaron a chegar crónicas das súas experiencias na estacia, que se prolongarán entre mes e medio e 3 meses.


MOZAMBIQUE

En Mozambique, tras a visita de Víctor e Manuel, vai vento en popa o inicio do traballo coa Administración Rexional da Auga do Norte. Tamén continua o traballo coa ARA-Sul, que xa está subindo os boletíns de seca á súa web.


ENLACES DE INTERESE

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas


RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

Este mes volvemos á música. Recomendamos a canción Hombre, de Pedro Pastor, no seu álbum Vulnerables.


E NO PRÓXIMO MES …


A ESF-RASE DO MES

Estamos investindo o noso tempo e os nosos esforzos en tecnoloxías que non están deseñadas para axudarnos a afrontar a crise do noso tempo, que é a crise climática. Están deseñadas para controlarnos e enfrontarnos
Marta Peirano

Crónicas dende Honduras, 1.

Xa están en Honduras as participantes no Programa de Coñecemento da Realidade 2022. Nos irán contando as súas experiencias persoais a través das súas crónicas. Aquí vai a primeira, de Carmen.


Recén desembarcados comezamos co choque de calor, e lembrámonos da chaqueta que no puidemos evitar traer na maleta…

Inesperadamente esa noite durmimos nun hotel mexicano preto do aeroporto. Alí coincidimos cun misionero mentres almorzábamos o “típico”, é dicir aguacate, queixo, frijoles, revolto, e tortillas de maiz.

Ao día seguinte chegamos ao noso destino, San Lorenzo, un municipio de 30.000 habitantes, moi bonito e tranquilo, cunha zona turística que ten un paseíño ao lado do mar, aínda que non é recomendable bañarse nesas praias, pero sí vemos moitas embarcacións.

Fixemos o traslado das camas para o pisiño que temos alugado aquí, xunto co bidón de auga potable. Menos mal que mercara o anticucarachas no súper, así podo sitiar o cuarto desta pequena invasión… O primeiro día non tiñamos auga, pois a municipalidade deixou de servila, e son as comunidades de veciños quen se ocupa de encargala, e pagala claro.

Ao día seguinte tivemos visita a Tegucigalpa para unha reunión de ESF coa coparte AHJASA (Asociación Hondureña De Juntas Administradoras De Sistemas De Agua), onde coñecemos a Don Omar e parte do seu equipo, aos que esperamos ver de novo por San Lorezno. De Tegus, so podo falar dos seus atascos, unha hora e pico no atasco ao chegar, e outro tanto ao saír!

Paramos a almorzar nun sitio ben interesante, que é como cafetería e zoo ao mesmo tempo. Pequeno pero tiña ata un leopardo! Restaurante ecológico el Ocotal, se chamaba, pois promove a conciencia e coidado animal, ainda que nos poida resultar algo contradictorio…

Coñecendo San Lorenzo, fomos ao mercado, a escoitar a banda tocar… ten un ritmo collonudo a verdade. Xa preguntamos se nos aceptarían, dixeron que sí! Agora están practicando a diario xa que pronto será a guerra de bandas no estadio municipal. San Lorenzo é favorito!

Por fin empeza a organizarse o meu sono, maldito jet lagggg…

Tivemos reunión en CODDEFFAGOLF, aquí en San Lorenzo, coparte de ESF, e principal organización coa que imos colaborar aquí, que nos acolle nas súas oficinas. É unha organización experimentada, pois naceu en 1988, e cuxo obxectivo é promover unha xestión eficaz e sostible da biodiversidade nos espazos naturais e protexidos, coa participación activa das comunidades, dos gobernos locais e da poboación en xeral. Levan a cabo accións de distinto tipo, como a xestión de espazos naturais, accións para o desenvolvemento socioeconómico local, fortalecemento de grupos de base, consecución de influencia política. Eles axúdannos a enfocar o noso rol nesta experiencia, combinando os nosos coñecementos e intereses coas súas necesidades.

Tamén tivemos reunión coa Red de Jóvenes por el clima, moi interesante, chea de persoas ben ben espertas e concienciadas, con quen acordamos colaborar para levar a cabo un cine foro, día de concienciación ambiental na praia, ou charlas sobre a navegación segura por Internet ou taller de reparación de equipos.

En cantidade de tendas e oficinas está o aire acondicionado, pois ao final si que lle imos dar uso á chaqueta!

Na finde aproveitamos para ir a Amapala, unha illa preto de San Lorenzo, no Golfo de Fonseca. Primeiro no bus, despois na lancha. Xa na illa collimos un mototaxi, non temos claro que fose moi necesario pero é o que nos toca aos turistas… Mais dunha vez confundíronnos con gringos!

A praia preciosa, e mirábase El Salvador ao fondo, que como turista sempre fai ilusión, non sei que nos pasa cas fronteiras… A agua quente quentísima, coñecemos lugareños moi amables, as persoas coas que atopamos en xeral son espectaculares, a verdade da gusto, eu coido que unha das cousas polas que mai paga a pena Honduras é polos seus habitantes e a súa forma de relacionarse, desde logo mais tranquila, amable e cercana que en España. Ademais a comida está boísima tamén! peixe babosa con platano frito, recomendo!

Boletín Oficial ESFeiro: agosto 2022

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística do mes
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

Tivemos a boa nova de que ao compañeiro Miguel Pino, que participou hai 6 anos no Programa de Coñecemento da Realidade, acaban de publicarlle un traballiño que fixo cando estivo en Honduras, sobre a fenda de xénero na xestión da auga. Nunca é tarde!

Ademais, presentamos o programa de Mulleres Tecnólogas para o Ben Común, que xa levamos uns meses desenvolvendo en ESF. Aproveitamos un encontro con compañeiras das ONG que conforman a Coordinadora Galega de ONGD para reflexionar sobre o futuro da cooperación galega, para gravar un novo programa de ESFRadio deste tema. Por outra banda, varias persoas de ESF están participando no nodo galego que se quere conformar de Rebelión Científica, para facer algunha actividad ao inicio de curso. É importante participar nestes temas involucrando á universidade.

Retomamos o boletín sonoro cun formato simplificado, a ver que tal acollida tiña. Tamén participamos na webinar de Andalucia Acoge sobre a transformación necesaria dos sistemas alimentarios, onde dentro dun panel con expertas moi diversas, por ESF falou Raquel Zolle, a nosa representante país en Honduras, que falou sobre a tecnoloxía de transxénicos cunha perspectiva de tecnoloxía para o ben común. Aquí se pode ver (Raquel participa no 49min 40seg).


HONDURAS

No pasado mes tivemos dúas boísimas novas en Honduras, a concesión de sendas subvecións para poder continuar o traballo nos dous programas que desenvolvemos no país:

🐚 Unha para un proxecto de apoio a grupos de mulleres marisqueiras
💧 Outra para un proxecto de fortalecemento da xestión comunitaria da auga, que ademais implicou un traballo forte de identificación e busca de financiadores a maiores, como a AECID (á que se presentou outra parte do proxecto)


MOZAMBIQUE

En Mozambique continúa o traballo do consorcio, iniciando a colaboración de ESF no mesmo. Procedeuse á selección da persoa que cubrirá a asistencia técnica que se sacou en xuño, e xa empezou o traballo. Estase a preparar a viaxe que, en setembro farán o coordinador do consorcio e esta asistencia técnica.


ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas


A RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA DO MES

Este mes a recomendación artística vai de comedia. Son 19min 20seg de monólogo de Asaari Bibang (e ten un libro!). 


E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD (ou subscríbe ao seu boletín quincenal, que conta con ofertas de emprego; formacións e actividades; novidades do sector; convocatorias de bolsas e subvencións; propostas de voluntariado, etc.). Tamén nas nosas redes sociais Facebook instagramTwitter difundimos eventos de interese externos a ESFGalicia de temas vinculados ao noso traballo.


A ESF-RASE DO MES

Podemos converternos nun exército civil contra a crise climática, aprendendo a ser mellores veciños con todos os nosos veciños, incluíndo ao resto das especies coas que compartimos o planeta. Os que se quedan sen auga cando nos quedamos sen auga. A nosa verdadeira comunidade.

Marta Peirano, ao final do seu libro “Contra el futuro. Resistencia ciudadana frente al feudalismo climático”

Feria de Semillas Criollas y Nativas de la Región Sur de Honduras

O pasado sábado celebrouse unha bonita e concorrida feira de sementes da zona sur de Honduras, en Choluteca.

Participamos e nos coordinamos moi activamente para sacar a actividade adiante as 3 organizacións españolas que co-xestionamos o convenio Mejora de la gobernanza para el acceso a una alimentación y nutrición adecuada de los colectivos vulnerables de diez municipios del Corredor Seco de Honduras coa Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo (ESF, Justicia Alimentaria y Amigos de la Tierra) e 3 socias hondureñas (CODDEFFAGOLF, ADEPES e ANAFAE). Pero sobre todo… participaron moitas labregas e labregos que compartiron coñecemento, intercambiaron sementes e teceron lazos para o futuro. Esta feira permitiu coñecer a voz das organizacións labregas e pesqueiras, o impacto positivo que ten o coidado das sementes na produción de alimentos, a importancia de empregar sementes locais para mitigar o cambio climático, e o rol da produción agroecolóxica para unha alimentación saudable.

As comunidades do Corredor Seco hondureño, veñen sendo gravemente afectadas polo cambio climático con elementos de corte económico e político. Afrontan un alto risco alimentario que ameaza a súa supervivencia, provocando desprazamentos e migración cara zonas urbanas e a outros países. Exemplo destas migracións son as xa tristemente famosas caravanas de migrantes cara Estados Unidas, nas que se agrupan para estar máis protexidas, ou o gran incremento de migración cara países como España.

Con esta actividade buscábase contribuír á preservación das sementes locais, adaptadas ás condicións climáticas da rexión, permitindo colleitas máis produtivas e resistentes, reducindo a dependencia de insumos externos, avanzando así na soberanía alimentaria.

NUEVO PROYECTO. Mejora de la Gestión Comunitaria del agua en el sur de Honduras. Fase 1.

El proyecto se diseña como Fase 1 de un Programa de fortalecimiento de la Gestión Comunitaria del Agua en el sur de Honduras. La experiencia de ESF Galicia con la Asociación Hondureña de Juntas Administradoras de Agua y Saneamiento (AHJASA)en este componente, ha dejado unos aprendizajes y metodologías que permiten la réplica y ampliación orientando un programa específico en materia de gestión comunitaria.

Se estima que más del 70% de las inversiones en sistemas de agua se deben a una reposición, ampliación o mejora de sistemas de agua ya construidos, y que por un proceso de abandono, se fueron deteriorando hasta el punto de ser no funcionales. Se sabe que el proceso de fortalecimiento comunitario previene estos problemas y supone una mejora de la eficiencia de los recursos. También funciona como contrapeso y vigilancia de derechos de cara a las administraciones públicas que tienen obligación de velar por el derecho humano al agua (en Honduras es la administración local). En este tipo de procesos de fortalecimiento de gobernanza es más difícil la medición y justificación en el corto-medio plazo. Por este motivo, se hace con enfoque de programa.

En los inicios del trabajo conjunto ISF-AHJASA-Mancomunidad Nasmar, el personal técnico de AHJASA realizaba el fortalecimiento directo de las juntas de agua, obteniéndose muy buenos resultados a medio – largo plazo, observándose juntas de agua más autónomas y proactivas en la solución de los problemas del agua.

Posteriormente, dado que el alcance del personal de AHJASA no es suficiente para toda la demanda de acompañamiento y fortalecimiento de juntas de agua, se abordó estratégicamente este problema a través de un programa de certificación de personas jóvenes técnicas comunitarias para poder realizar este trabajo. Este proceso, apoyado en un inicio por la Xunta de Galicia en las fases 2 y 3 del anterior programa, para el diseño y pilotaje, fue posteriormente ampliado a más departamentos del país, con fondos de varios financiadores por parte de AHJASA, obteniéndose la certificación oficial para 108 técnicos/as, 65 de ellos/as en el sur.

Este proyecto que se comienza en 2022 viene a retomar estos procesos con los técnicos/as, que se han visto perjudicados por la incidencia y efectos de la pandemia, para poder instalarse laboralmente como profesionales autónomos en gestión de juntas de agua, iniciando ya el proceso de fortalecimiento de más de 20 juntas de agua, tras un proceso de refuerzo formativo, especialmente para el sensible trabajo comunitario.

Se pretende apoyar esta instalación laboral en juntas de agua que previamente habían acordado la participación en el programa, así como poder dar un espacio de participación a las juntas de agua comunitarias en espacios e instituciones de gobernanza del agua, lo que permitiría más acceso y oportunidades de conocimiento, acceso a fondos, información y también incidencia política.

Por otra parte, se pretende mejorar uno de los módulos formativos del programa, relativo a la gestión con enfoque integral del recurso y enfoque de cuenca. Para ello, se cuenta con el apoyo de la organización Comité para la Defensa y Desarrollo de la Flora y Fauna del Golfo de Fonseca (CODDEFFAGOLF), que se suma en este proyecto al programa de agua de ESF, dada su experiencia como organización ambientalista. CODDEFFAGOLF dará apoyo en la componente de sensibilización, ciertas formaciones al personal técnico municipal e impulsará el pilotaje de acciones de conservación en una microcuenca, concretamente la microcuenca del Río Laure, con 5 entidades comunitarias en su interior, cuenca en la que ya se ha trabajado en antiguos proyectos. Se pondrá en marcha el proceso de declaratoria de la microcuenca formalmente, y se planificará la delimitación, con análisis del uso del suelo y medidas de corrección y protección del suelo y especialmente de zonas de recarga. Se obtendrá una sistematización del proceso, para poder extraer aprendizajes y dejarlos recogidos en el contenido ampliado del programa de técnicos.

Se iniciará así mismo un primer paso de mejora de la integración de las entidades de gestión comunitaria, dinamizándose este proceso con reuniones y foros sociales y técnicos, dinamizándose a través de la mesa de agentes del sector, mesa de momento establecida ad-hoc en las reuniones de identificación de este proyecto, de la que se ha obtenido la muestra de interés en seguir manteniendo reuniones de tipo técnico y social para la mejor gobernanza en gestión comunitaria del agua en el sur de Honduras.

FICHA

Título: Mejora de la Gestión Comunitaria del agua en el sur de Honduras. Fase 1.

Presupuesto: 203.626,87 €

Duración: abril 2022 a decembro 2023

Boletín Oficial ESFeiro: xullo 2022

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística do mes
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    Xuño foi un mes de libros, a cal máis interesante. Presentamos en Santiago de Compostela ‘Resistencias, historias de mujeres que cambian el mundo’, coa súa autora, María Castro. En A Coruña presentamos “La nueva cooperación”, con Miquel Carrillo, o seu coordinador, e compañeiro de ESF Catalunya.

    Quixemos facernos eco da denuncia sobre o autoritarismo do goberno de Daniel Ortega, que silencia ás organizacións da sociedade civil de Nicaragua (desta volta, ás nosas antiguas colaboradoras no país, La Cuculmeca e FIDER, entre outras moitas).

    A principios de mes sacamos un novo programa do noso podcast ESFRadio, sobre as mulleres bravas da economía social de Honduras que nos visitaran en maio dentro do proxecto financiado pola Cooperación Galega. Se che vai máis o visual, tamén temos mini-entrevistas en video con elas, e tanto Francisca como Leni nos contan da sua vida e a súa teima por acadar outro xeito de producir.

    Foi un mes intenso no programa que estamos arrancando de tecnoloxía para o ben común no ensino secundario, ao que chamamos Hackers Sen Fronteiras. Solicitamos unha subvención para poder desenvolvelo axeitadamente o vindeiro curso 2022-2023 (cruzamos os dedos), pero xa estivemos traballando nel na medida das nosas posibilidades neste curso. En xuño, fin de curso, concentráronse varios faladoiros de varias das nosas Mulleres Tecnólogas para o Ben Común (no IES Monte Carrasco de Cangas ou no IES San Rosendo de Mondoñedo). Tamén houbo faladoiros sobre cacharreo electrónico con xente da rede de bancos de reciclaxe electrónica (no IES San Rosendo, no IES Curtis ou no IES Valadares de Vigo).

    Falando dos Bancos de Reciclaxe Electrónica con software libre, temos a boa nova de contar cun novo membro da rede, trala creación do Banco de Ames (que xa figura na web da rede). Ademais, no de Coruña, dentro do proxecto con Ecos do Sur financiado con fondos IRPF (a famosa casiña de fins sociais da declaración da renda), houbo 2 cursos de iniciación ao cacharreo, dunhas 10 horas de duración cada un. De aí van sair dúas persoas que contarán cunha pequena bolsa de transporte para seguirse formando no banco.

    Para rematar, comentar que tivemos espazo no blogue que a Federación ISF ten en El Salto Diario, co artigo Tecnología en las organizaciones transformadoras: si no la usas tú, te usará ella.


HONDURAS

    En Honduras foi un mes de contactos e de deseño dun proxecto para continuar o traballo en Dereito Humano á Auga que se presentou á convocatoria de proxectos de AECID. Tivemos unha reunión co Centro Cultural de España en Tegucigalpa, de onde esperamos que salgan boas colaboracións con organizacións da zona do Golfo de Fonseca. 


MOZAMBIQUE

    En Mozambique, xa nos incorporamos oficialmente ao consorcio con Augas de Galicia e a Cooperación Galega. Deixamos unha descripción do programa para facerse unha idea. Ademais, sacamos unha convocatoria para unha asistencia técnica dentro do proxecto, que xa se cubriu. Fainos moita ilusión este comezo a traballar en Mozambique, país co que moita da base social de ESF xa tiña relación.


ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas


A RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA DO MES

Este mes traemos a canción REGULARIZA!, unha fermosa canción de apoio á Iniciativa Lexislativa Popular (ILP) pola regularización das personas migrantes (que se pode asinar, e podes saber máis aquí).


E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD (ou subscríbe ao seu boletín quincenal, que conta con ofertas de emprego; formacións e actividades; novidades do sector; convocatorias de bolsas e subvencións; propostas de voluntariado, etc.). Tamén nas nosas redes sociais Facebook instagramTwitter difundimos eventos de interese externos a ESFGalicia de temas vinculados ao noso traballo.


A ESF-RASE DO MES

Fixemos pouco e o fixemos tarde. O habitual na nosa especie.

Chrisjen Avasarala. Personaxe de ficción da serie The Expanse

Identificando seguinte fase do programa de Dereito á Auga en Honduras

Esta temporada estivemos concretando accións para a seguinte fase do programa de Dereito á Auga en Honduras. Queremos seguir apoiando o fortalecemento técnico de unidades técnicas municipais dos municipios da Mancomunidade NASMAR (que agora pasaron de 7 a 9). Tamén continuar o desenvolvemento do programa de persoal técnico comunitario de AHJASA. Pero queremos fortalecer dúas novas compoñentes: o vínculo cos temas de saúde hídrica, e as boas prácticas de mantemento das microcuencas hidrográficas, para ir entrándolle ao enfoque de cunca na xestión da auga, na medida das nosas posibilidades.

Así, nas últimas semanas tivemos varias actividades nesta liña:

  • Reunión coa comunidade de El Sartenejal, para revisar o proxecto e a contrapartida comunitaria
  • Reunión coa delegación departamental de Valle da Secretaría de Salud, para revisar necesidades para o laboratorio de análise de auga.
  • Reunión con persoal técnico municipais de auga designados polos alcaldes da Mancomunidade NASMAR, e técnicas de Oficinas Municipales de la Mujer, sobre proxectos de auga e saneamento con enfoque de dereitos – enfoque de xénero.

Boletín Oficial ESFeiro. Xuño 2022


    Neste BOE queremos chamar a atención especialmente no feito de que, dende o 1 de xuño, Víctor Penas é contratado por ESF para o programa en Mozambique, no que ESF empezou este ano a participar nun consorcio que leva 10 anos de traballo no país, con Augas de Galicia, a Cooperación Galega da Xunta, e o apoio de PDI da UDC. Isto marca unha nova etapa nas actividades de cooperación internacional ao desenvolvemento de ESF, ao traballar por primeira vez na África Lusófona. A partir do próximo BOE, engadiremos polo tanto unha nova sección de MOZAMBIQUE.

    Ademais, chegan malas novas dende Nicaragua: as pasadas semanas ilegalizaron a FIDER e a La Cuculmeca, antiguas copartes de ESF nese país cando traballamos nel entre 2007 e 2010. A represión de Daniel Ortega segue medrando. Estamos en contacto con persoas do país e seguiremos informando.


CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística do mes
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    En maio tivemos a segunda visita de activistas de Honduras dentro do proxecto financiado pola Xunta de Galicia de Mulleres Bravas, que desenvolvemos xunto con Amigos da Terra. Nesta ocasión nos visitaron Leni e Francisca, e puideron coñecer diversas iniciativas de economía social de Galicia: Millo e Landras, A Milpa do Salnés, Monte Veciñal do Couso e Granxa Ecolóxica A Curiscada. Ademais, participaron en sendos faladoiros nas Universidades de Santiago e de Vigo, dentro dos cursos que se están a realizar da Escola de Sustentabilidade e Cidadanía Global, xunto con outras mulleres activistas da economía social galega.

    A fin de semana do 7 e o 8 de maio, no Centro Etnogŕafico do Mandeo en Teixeiro, tamén coas 2 mulleres de Honduras e outras activistas de Galicia e outros lugares, houbo un incrible encontro para compartir experiencias sobre activismo e xénero (e outras interseccionalidades que xurdiron,xa que non lembrabamos traballar cun grupo tan heteroxéneo). O encontro serveu tamén como formación para as tres persoas que participarán no Programa de Coñecemento da Realidade de ESF en 2022 (incluindo estancia en Honduras no último trimestre do ano). Aproveitamos ademais para ter a nosa Asemblea Xeral de primavera, que fixemos ao aire libre, e onde renovamos e ampliamos a Xunta Directiva de ESF. Unha finde ben aproveitada! 

    Estivemos na sinatura do convenio para crear o Banco de REciclaxe Electrónica con Software Libre do Concello de Ames, que promovimos xunto con AGASOL (e tampouco parou o traballo no resto de bancos da rede).

    Dentro do proxecto de Educación sobre tecnoloxía para o ben común na Universidade coa rede ARtigo9Tech, financiado pola Xunta, estivemos falando sobre Enxeñería Sen Fronteiras e a tecnoloxía para o ben común na materia Hábitat Básico da Escola Técnica Superior de Arquitectura, e coñecimos o proxecto da materia de Laboratorio de Proxectos de enxeñaría de telecomunicacións que se titorizou dende o grupo de tecnoloxía inclusiva de ESF: WHAME APP, coa que se pode controlar o punteiro de distintos dispositivos (PC,tablet,móbil) co movemento da cabeza. Ademais, xa están en marcha os 4 proxectos seleccionados na convocatoria de proxectos de investigación no marco do “Programa de Impulso á Investigación Universitaria en Tecnoloxías para o Ben Común”. 

    En ESFRadio, este mes sacamos ao aire o programa sobre a tecnoloxía para o ben común no ensino secundario, que fixemos con profesorado da Asociación de Profesorado de Tecnoloxía de Galicia (APETEGA), aproveitando a invitación que nos fixeron para asistir a súa asemblea.


HONDURAS

    En Honduras foi un mes de traballo duro para rematar o deseño dun novo proxecto para a convocatoria de programas da Agencia Española de Cooperación (AECID), xunto coas compas de VSF-Justicia Alimentaria Global e Amigos de la Tierra. Ademais, retomouso a alianza da Comisión de Semillas para traballar en selección participativa a partir de variedades locais de sementes mellor adaptadas á zona, alianza que se ampliou con novas organizacións.

    Por outra banda, o mes comezaba coa presentación de dous proxectos para financiación a Cooperación Galega da Xunta de Galicia, cruzamos os dedos:


ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas


A RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA DO MES

Este mes recomendamos EL MONSTRUO INVISIBLE. Un film de Javier e Guillermo Fesser que nos revolveu por dentro.


E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD (ou subscríbe ao seu boletín quincenal, que conta con ofertas de emprego; formacións e actividades; novidades do sector; convocatorias de bolsas e subvencións; propostas de voluntariado, etc.). Tamén nas nosas redes sociais Facebook instagramTwitter difundimos eventos de interese externos a ESFGalicia de temas vinculados ao noso traballo. 


A ESF-RASE DO MES

A diferença entre a Guerra e a Paz é a seguinte: na Guerra, os pobres sâo os primeiros a serem mortos; na Paz, os pobres são os primeiros a morrer. Para nós, mulheres, há ainda uma outra diferença: na Guerra, passamos a ser violadas por quem não conhecemos. 

Extraída do libro Mulheres de Cinza, de Mia Couto Guerra




Foto: Mulleres Bravas de Honduras e Galicia na Universidade de Santiago de Compostela.

Mulleres Bravas da Economía Social na USC

Nicole Rojas, compañeira da ONG AGARESO, déixanos esta crónica da mesa redonda que tivo lugar en Santiago de Compostela o pasado 12 de maio, dentro do proxecto Mulleres Bravas que impulsamos con Amigos da Terra.


“Se a compañeira veciña non ten terra onde cultivar, fanse parcelas colectivas e a colectividade está a dar bos resultados”: Francisca Sipriana Muñoz, labrega e activista hondureña.

O segundo encontro de Mulleres Bravas organizado por Amigos da Terra e Enxeñería Sen Fronteiras co apoio de AGARESO, levouse a cabo o pasado xoves 12 de maio como parte do curso Escola de Sustentabilidade e Cidadanía Global na Universidade de Santiago de Compostela.

Desde Honduras chegaron de novo algunhas representantes da tenacidade no ámbito ambiental e agrícola do país centroamericano, Leni Suyapa Betancourt e Francisca Sipriana Muñoz, que aproveitaron para compartir e reunirse con outras mulleres galegas, tamén tenaces, que lles falaron un pouco acerca dos proxectos que se producen aquí como Mulleres Salgadas e Arousa en Transición.

Durante o encontro, un espazo aberto para coñecer as experiencias de todas as participantes e o seu traballo, a primeira en tomar a vocería foi Francisca, unha muller hondureña sen pelos na lingua, a quen lle gusta compartir as súas experiencias de máis de 20 anos en defensa do territorio e os dereitos das mulleres. Foi fundadora do Comité Municipal de Defensa da Natureza e da Asociación de Comités Ecolóxicos do Sur de Honduras e, desde hai 4 anos é coordinadora da Oficina Municipal da Muller. Actualmente o seu traballo enfócase nunha escola de campo que basea a súa actividade na agricultura ecolóxica.

A seguinte en participar e contarnos un pouco sobre ela foi Leni, quen fai parte da Comisión Ambiental Municipal do seu pobo e tamén participa de forma activa na defensa do seu territorio ante as ameazas da minería e da industria fotovoltaica.
Leni contou como chegou a integrarse na gandería sostible cando na súa casa comezaron a producir e distribuír leite de vaca e queixos. Ela fai parte dun grupo de mulleres organizadas que traballan para xerar ingresos con estas vendas e así fortalecer o traballo colectivo e os grupos de base.

Ao finalizar os relatos de Leni e Francisca de Honduras, deuse paso a Dores Gómez Ordóñez, directora e representante da Asociación de Mulleres Salgadas, a primeira e única asociación de ámbito autonómico galego de mulleres do sector pesqueiro.

 A asociación de Mulleres Salgadas é unha organización feminista, pois recoñece e promove o valor do traballo das mulleres en calquera ámbito relacionado co mar e busca, por suposto, a mellora nas condicións das traballadoras, razón pola que esta organización acolle todas as profesións e labores do mar. Hoxe en día conta con máis de 1.500 asociadas.

Por último, pero non menos importante, deuse paso a Arousa en Transición, unha ONG que traballa defendendo o medioambiente e busca xerar camiños cara á transición enerxética. Exemplo diso, é o traballo que realizan mediante a sensibilización da poboación para a procura de solucións á crise ecolóxica e procesos de investigación. O seu máximo piar podería dicirse que é a creación dunha comunidade enerxética que logre xerar beneficios ambientais, económicos e sociais e por suposto, enerxéticos.

Pero a xornada non acabou alí, pois ao finalizar as intervencións de todas as representantes, falouse acerca de como o papel da muller nos campos da economía social e a sustentabilidade non é só vital, senón que é moitas veces menosprezado e non se ten en conta a carga doutros aspectos sociais vinculados normalmente ao papel da muller. Inclusive mencionouse como é evidente aínda, a falta de representación en cargos de importancia e directivas fronte á porcentaxe normalmente alta de homes.

Pese ao debate e o desgusto dun sentimento colectivo de desigualdade aínda bastante presente na sociedade e nos gremios alí presentes, a conclusión da xornada foi máis alentador, ao darnos conta de que, aínda que a intres parece que imos a pasos demasiado lentos, son pasos firmes. A colectividade e o traballo en grupo en busca dun ben común, si transforma e é así como, por exemplo, as mulleres hondureñas puideron posicionarse como pezas craves no traballo ambiental no seu país, a pesar da cultura e as dinámicas que historicamente oprimiron e minimizaron o papel da muller

O encontro non podía terminar doutra maneira que non fose agradecendo a todas as Mulleres Bravas presentes. Desde as representantes educando e compartindo as súas historias e proxectos, ata as participantes, escoitando e tratando de empaparnos un pouco de toda esa sabedoría que nos acompañou durante un par de horas nun aula pero que nos quedará como ensino para sempre.