Eleccións Galegas 2020: as propostas de ESF aos partidos

/0 Comments/in , /by

Dende Enxeñería Sen Fronteiras Galicia fixemos chegar aos partidos unha serie de propostas no eido da Tecnoloxía para os Dereitos Humanos e o Ben Común.

En 2020 cumprimos 27 anos de traballo en Galicia, e pola nosa condición de asociación experta en servizos básicos e tecnoloxía para os dereitos humanos, ese traballo se desenvolveu tanto en Galicia como en diversos países do mundo (actualmente en Honduras). Iso danos unha visión global dos problemas e causas da pobreza e desigualdade, e das posibilidades de actuar dende o local para acabar con elas. Esta visión de cidadanía global e de activismo tecnolóxico é a que queremos poñer ao servizo das organizacións políticas concorrentes ao proceso electoral galego neste ano tan complicado. Máis que nunca, somos conscientes de que a sociedade global é un sistema, e non queremos que haxa elos débiles na cadea, nin en Galicia nin en outros lugares. E non o queremos tanto por unha razón ética e moral, como por outra máis pragmática de pura sustentabilidade socio-ambiental no único planeta que temos para vivir.

A continuación, presentamos as propostas en 8 piares básicos do noso traballo:

  1. Dereito á auga
  2. Dereito á enerxía: novo modelo enerxético
  3. Dereito á alimentación: soberanía alimentaria, desenvolvemento endóxeno e proximidade
  4. Dereito á información e a comunicación: soberanía dixital e transparencia radical
  5. Xestión de residuos: residuo cero
  6. Educación e tecno-ciencia para o ben común
  7. Outras realidades no mundo. Cooperación ao desenvolvemento no mundo post Covid 19
  8. Tecnoloxía para a inclusión

Aquí as tendes!!

Crónica do Cineforum: La Bicicleta Verde

/0 Comments/in , /by

Xa en proceso de desconfinamento, o ciberfaladoiro do xoves 21 de maio tratou sobre unha película nun contexto moi complicado e duro. Hai moita crítica pola dependencia na mobilidade como paralelismo da falta de liberdade das mulleres en Arabia Saudí (chófer para que leven á nai, con xente mesmo “borde”). Probablemente a bicicleta sexa parte central desta simboloxía vinculada a un futuro distinto para as máis novas.

Trátase da primeira película que fai unha muller en Arabia Saudí, o cal tivo moitísima importancia, facendo un cine con outra mirada (tamén é tecnoloxía para o desenvolvemento humano unha bicicleta que é moito máis que un simple aparello de transporte limpo).

Falamos tamén de como a nai evoluciona durante a película. Como está a buscar a felicidade do marido por enriba de todo, e logo el quere casar con outra. Ao principio non quere que ande en bici a filla. Ao final quere o mellor para a súa filla, e quizáis se contaxie coa súa determinación.

Ao final visibilízase unha inxustiza. O esforzo da nena non ía obter premio polo contexto inxusto. Desmonta o mito de facerse a si mesmo. É unha rapaza moi decidida e non permite que ninguén lle poña cortapisas e lle diga que non pode facer algo se o ve inxusto. É como unha guerra continua porque todo o mundo lle nega oportunidades, que teña os gustos que quera. Pero ao final nin así podía saír victoriosa cos seus propios medios. Pero ás veces polo mero feito de buscar a xustiza, se vai transformando o entorno e as persoas que nos rodean. Por iso soe merecer a pena, aínda que neste caso, como producto cinematográfico, quixera deixar ese regusto de boismo.

Chamounos a atención o pouco compañerismo, non hai moito apoio, mesmo coas nenas. Nótase moita represión (cousas que son pecado…), e entón as nenas facían o que non lles permitían facer. Atopamos a película moi motivadora para as rapazas de súa idade. É moi importante esa idade de transición para reforzar a seguridade das nenas. O buenismo do final é bo para animar. É educativo tamén para pais e nais, porque contaxia actitude.

O tema do que dirán tamén influiu moito na nosa cultura e de que as mulleres non puideran facer certas cousas (saiu a lembranza de refráns de cando estaba mal visto que até as mulleres puideran asubiar).

Por último, non deixamos de notar que o neno tampouco está moi dacordo coa súa cultura, de terse que casar con alguén obligado. El admira á protagonista, gústalle a súa liberdade. É un amigo moi incondicional. A masculinidade alternativa adivínase nesa actitude, pero ao no formar parte da minoría máis oprimida é máis complicado que se manifeste.

Ciberfaladoiros de ESF. Cineforum: Nausicaa del Valle del Viento

/0 Comments/in , /by

O pasado xoves a reunión no ciberbar de ESF tratou dunha película cunha estética preciosa. Pareceunos curioso que a protagonista fora unha rapaza estilo super-guerreira que opta polo diálogo. Gimbli xa optaba por personaxes femeninos fortes nos 80. Pero comentouse que xa había outras series daquela con mulleres protagonistas normalizadas (en Dragóns e Mazmorras, Pipi Calzaslargas, Bruja Avería, …). Houbo a reflexión de que posiblemente coa entrada de Tele5 con mamachichos e cousas similares se volveu atrás, volvendo á cosificación das mulleres. De feito, as princesas Disney da época estaba a anos luz do que nos presenta esta película. Quizais ese afán de buscar diálogo tralo arrebato inicial de loita trala morte do pai ten certo cheiro a buenismo. Desa relación co pai falamos tamén, xa que da a sensación de que o afecto e de “princesa de papá” que lle da o pai tamén lle transmite a Nausicaa esa seguridade interior que lle leva a arriscarse polo que cree, quizais menos habitual na educación das nenas. Chamounos a atención o “duelo express” que pasa Nausicaa trala morte do seu pai. Quizais a responsabilidade que recae sobre ela non lle deixa moito máis tempo para o duelo…

Ao final en realidade a película parece un enfrontamento natureza vs humanidade, como se esta última deixara de ser parte do resto de ecosistema, aínda que ao principio se presenta o Bosque de Putrefacción precisamente como algo “fora da natureza” que amenaza aos ecosistemas coñecidos.

Tivemos até debate sobre se o feito de ser princesa é relevante ou non na película. Había quen pensaba que non sería nin necesario asignarlle ese posto. Outra xente pensaba que, neste caso, o feito de ser princesa (ou que seu pai fora o rei) obedecía máis a algo baseado no “coidado” da xente e sentirse responsable. Pero tamén había quen botaba de menos máis normalidade en personaxes fortes para mulleres sen ter que ter que ter outros méritos para “subirlle o nivel” (como facela princesa).

Falouse de que en Japón ten moita importancia a racionalidade, explicando todo tamén nas producións audiovisuais (sobre todo nas máis antigas), mesmo o que sinten as personaxes, e deixan pouco á intuición e a captar a sensibilidade. Quizais sexa tamén parte da cultura tan formal que hai aló. Na parte da ecoloxía tamén ocorre iso. É un mundo como moi ben atado, con moitos detallles que reforzan unha lóxica racional moi forte. Seica é unha parte da propia cultura do estudo Ghibli, da que esta película foi precursora.

Amosa como a natureza ten o seu equilibrio, non hai “ecosistemas asquerosos”. A nena ten unha alma pura e detecta iso, por iso ten curiosidade en saber algo máis dese Bosque de Putrefacción, e o defende (tamén porque adivina que formamos parte de todo eso). Pode ser que pola súa racionalidade e formalidade incluso na cultura xaponesa mesmo lles impresione máis todos eses insectos xigantes e ecosistemas “asquerosillos” (que soen tocar bastante). Houbo a quen lle deu certa lembranza a Dune (polos gusanos xigantes que eran claves tamén no ecosistema), e a O Xogo de Ender (sobre todo nos libros segundo e terceiro da saga), pola empatía con seres a priori extranos e odiosos, pero claves en equilibrio do ecosistemas (e posiblemente tocando algo o tema do anti-especismo e o dereito moral dos seres a vivir). Non puidemos deixar de mencionar a situación actual co Covid, pola perda de biodiversidade e desequilibrios ecosistémicos dos cais o noso sistema depredador é responsable (e as mascarillas que teñen que levar). Ademais tamén houbo que chamou a atención sobre a “reanclaxe” da película na Terra, por se nos esqueceramos de onde se desenvolvía, cando fala da estrela Sirio.

Na película tamén se pode adiviñar unha mensaxe pro-científica, que parecía que podería reencarnar o mestre Yupa, pero ao final resultou ser a nena a verdadeira científica, coa súa “parcela piloto” de sementes do bosque da putrefación e a súa curiosidade innata e o non dar nada por certo (por exemplo, o gran dogma de “o bosque de putrefacción é malo”).

Tamén fíxonos reflexionar sobre o problema de ter armas de destrucción masiva (o cal na película se visibilizaba co Deus da Guerra), como ocorre coa Estrela da Morte en Star Wars, posiblemente moi influida pola época da película (1984) polas bombas nucleares e a escalada da Guerra Fría. Respecto disto, tamén pode advertirse unha crítica a ese “quen a ten máis grande” que se respiraba na Guerra Fría coa teoría da Destrución Mutua Asegurada. Nesta época hai moitos símbolos e referencias culturais pop e esta carreira e de que debía tocar ao seu fin (exemplos musicais como 99 Luftballoon), e o antimilitarismo está tamén presente noutras obras do estudo Ghibli. Esa escalada de violencia fai que chegue un momento que nin con toda a boa vontade se pode deter, a non ser que xurda unha figura de mesías, salvadora de TODO o mundo cunha sorte de ascensión e todo que se visibiliza na película). Ese liderado de ter que sacrificarse por salvar a todo chega ao culmen na escea onde os ohm lle pasan por riba a ela e a cría.

E a tí, que che suscitou esta película? Déixao nos comentarios se queres!

Lanzamos un servizo de videoconferencia libre, seguro e responsable

/0 Comments/in , /by

Desde Enxeñaría Sen Fronteiras ofrecemos un servizo de videoconferencia alternativo aos ofrecidos polas multinacionais. Trátase dun servizo seguro, baseado en software libre e gratuíto, que creemos necesario polo forte auxe das comunicacións online durante os últimos meses e as dúbidas xurdidas ao redor de aplicacións como Zoom.

Nos últimos días puxemos a disposición da sociedade un servizo de videoconferencia, equivalente a outros servizos comerciais de uso xeneralizado como son Zoom, Skype ou Hangouts. Este servidor está dispoñible para o uso de colectivos sociais ou asociacións, ou particulares que necesiten comunicarse a distancia ou por motivos do actual confinamento.

O acceso á ferramenta realízase a través de este enlace desde calquera navegador. En dispositivos móbiles, é posible ademais acceder desde a app que podedes descargar en esta web ou nos repositorios dispoñibles para Android ou iOS. Aínda que o uso do servizo é moi intuitivo, publicamos ademais un manual de uso.

O noso obxectivo é proporcionar un servidor confiable e seguro para a realización de reunións, charlas e conferencias, que supoña unha alternativa aos servizos de grandes empresas nos que nos que os nosos datos son tratados como mercadoría e utilizados para o beneficio económico. Para alcanzar estes obxectivos fixemos unha aposta por tecnoloxías e comunicacións libres, así como pola descentralización de servizos, continuando a nosa aposta pola soberanía tecnolóxica.

O servizo que ofrecemos baséase no software Jitsi Meet, parte dun ecosistema de aplicacións de videoconferencia baixo a licenza libre Apache 2.0. Isto implica que o software pode usarse para calquera propósito, distribuírse, modificarse, e distribuír as versións modificadas. E é o que fai posible que en ISF poidamos instalalo nos nosos servidores e ofrecer este servizo.

Podes confiar neste servizo na medida en que confíes en ISF, pois o servizo é operado e mantido polo noso Grupo de Sistemas de Información (GSI) e o noso socio tecnolóxico Freedom for Knowledge and Technology (F4KT). Ademais, ao estar o código fonte publicado e ser auditable, esta garantido que non inclúe ningunha porta traseira intencionada, converténdoo nunha das opcións máis seguras na actualidade. Pola nosa banda, adquirimos o compromiso de que reteremos a mínima información sobre quen usen o servizo e polo mínimo tempo dispoñible. O único que se almacena é a dirección IP de quen se conecta con propósitos de mantemento do servizo . En ningún caso esta información almacénase máis de quince días, e só é accesible para o grupo de GSI e F4KT. Todo iso recóllese en nosa Politica de privacidade.

O uso da ferramenta é gratuíto aínda que si queredes contribuír ao mantemento da mesma podedes facervos simpatizantes da nosa federación de asociacións para que podamos seguir traballando e ofrecendo estes servizos, a través da sección Participa da nosa web.

Tele-obradoiros de ESF: como darlle nova vida a vellos ordenadores para uso educativo de nenas e nenos I

/0 Comments/in , /by

O vindeiro mércores 27 de 18 a 19 h teremos un pequeno obradoiro de iniciación sobre Recuperación de vellos ordenadores para uso educativo de nenos e nenas que, nesta situación de alarma, teñen que seguir as aulas a distancia.

Eses ordenadores vellos que temos por casa pódennos ser útiles agora con esta situación (que se pode ademais prolongar no futuro), así que queremos darlles unha nova vida. Con esta actividade queremos:

A idea é que esta sexa unha sesión inicial online para crear un grupo de apoio mútuo, onde as participantes teñan persoas de referencia que as acompañen nesta recuperación de elementos informáticos vellos. Así, daráselles apoio técnico e haberá reunións periódicas para compartir as dificultades e éxitos. Se a cousa ten aceptación, cando se poida se poderían organizar tamén algúns obradoiros presenciais en distintas zonas de Galicia.

O obradoiro é de balde, pero hai que apuntarse antes do vindeiro 26 de maio en info[arroba]galicia.isf.es

Campo Galego

Ideas para el mundo que viene. Huertos urbanos

/0 Comments/in , /by

*Foto: https://www.campogalego.com

No es, en absoluto, una idea nueva. Se hizo desde tiempos inmemoriales, pero cuando la ola de hormigón empezó a barrer las ciudades parece que cayeron en el olvido. Pero ya en los últimos años se han ido recuperando y su visibilización social es cada vez mayor. Queremos en este post hacer un recorrido con diversos ejemplos en muchos lugares del mundo. Es posible hacer otro modelo de ciudades y acercar a las personas a los procesos que aseguran su sustento básico. La soberanía alimentaria será un enfoque cada vez más importante en un mundo hiper-conectado, pero con peligros globales que aconsejan modelos de desarrollo más endógenos.

Hay distintos tipos de huertos urbanos. Una clasificación es según si son apoyados desde la administración (local, regional o estatal) o si surgen o se apoyan en iniciativas privadas, bien sean con ánimo de lucro o bien sin ánimo de lucro.

Según la ubicación o tipología, muchas veces se clasifican en estos tipos:

– Huertos familiares o domiciliares, que pueden ser en pequeñas parcelas o incluso en terrazas o áreas sin tierra;

– Huertos comunitarios lucrativos o no lucrativos;

– Huertos escolares;

– Huertos especiales para terapias; por ejemplo, de personas con discapacidades, o para reducir el estrés en grandes ciudades.

– Huertos de ocio y ejercicio; por ejemplo, para personas aficionadas a la agricultura y para ejercicio y alimento de personas jubiladas.

Algunos ejemplos disponibles en la red:

1. INICIATIVAS PÚBLICAS O CON MEDIACIÓN DE LA ADMINISTRACIÓN:

– San Salvador, El Salvador, impulsa los huertos urbanos en época de cuarentena: https://www.telemundo.com/noticias/2020/04/03/en-el-salvador-impulsan-los-huertos-urbanos-en-epoca-de-cuarentena-tmvo9393198

– París, Francia: Una ley permite a cualquier persona en París a tener un huerto. Debe solicitar un permiso y podrá cultivar en cualquier lugar, incluso lugares públicos. Debe contar con el permiso de concesión.

https://www.elblogdelatabla.com/2016/11/reinventar-y-cultivar-calles-paris-permiso-vegetar.html
París permite por ley a cualquier persona tener un huerto urbano

– Modelo de Cuba. VÍDEO del modelo de agroecología urbana de Cuba. Es un video premiado en varios certámenes. Hablan de huertos urbanos promovidos por el Estado, y organizados o bien de forma particular o bien en cooperativas:

– Ciudad de Todmordem, en Reino Unido, que es un ejemplo a nivel mundial. Quiere producir todos sus alimentos localmente. https://ecoinventos.com/todmordem-produce-todos-sus-alimentos-frescos-localmente/

– Les Avanchets, ciudad de Suíza donde casi todos los habitantes producen sus propios alimentos. Son 900,000 parcelas pequeñas. Es una referencia mundial. https://muhimu.es/medio-ambiente/ciudad-habitantes-cultivan-comida-les-avanchets/

Otro artículo del mismo caso:

https://www.azureazure.com/es/gastronomia/comida-bebida/les-avanchets-esp/

– Lugo, Galicia, España. La alcaldía cede espacios públicos para cultivar huertos. Las personas solicitan el espacio, y se otorgan en función de prioridades (rentas bajas, por ejemplo). Normativa pública de la alcaldía o Ayuntamiento (o Concello) de Lugo: http://concellodelugo.gal/es/actuaciones/hortos-urbanos

– Santiago de Compostela, Galicia, España. Es un referente en España, ya que tiene uno de los ratios más elevados en huertos urbanos por habitante. https://www.campogalego.com/es/santiago-de-compostela-referente-en-espana-en-la-apuesta-por-las-huertas-urbanas/

– También el Ayuntamiento de A Coruña ha impulsado este tipo de iniciativas

– Diputación provincial de Lugo (provincia equivale a agrupación grande de municipios), Galicia, España. Gestionan en varios espacios un número de 175 huertos urbanos cedidos a particulares: https://www.elprogreso.es/articulo/lugo/diputacion-mejora-amplia-175-huertos-rio-rato-paradai/201810181744121339371.html

– Alcaldía de Cuenca, Ecuador. Manual práctico de huerto urbanos en Ecuador: http://www.edec.gob.ec/sites/default/files/Manual%20Pra%CC%81ctico%20de%20%20HuertosUrbanos%20EDEC.pdf

– Publicación de la Sociedad Española de Agricultura Ecológica en 2018, en el marco del III Congreso de Agroecología: Huertos Ecológicos Urbanos y Periurbanos – “Ciudades que alimentan”. https://www.agroecologia.net/wp-content/uploads/2018/04/cdr-congreso-huertos-vd.pdf

– En Bruselas, Bélgica, 19 ayuntamientos del área urbana de la capital, ponen a disposición terrenos para huertos urbanos a grupos comunitarios: https://www.diariolibre.com/actualidad/bruselas-se-suma-a-la-revolucin-de-los-huertos-urbanos-ACDL397227

– Casos de Andernach y Berlín, Alemania: https://www.agrohuerto.com/agricultura-urbana-alemania-huertos-urbanos-andernach-huertos-berlin/

– Casos de China. Crecen los huertos urbanos en los Huttongs, o calles estrechas de la capital Pekín: https://www.agrohuerto.com/huertos-en-los-hutongs-agricultura-urbana-en-china/

– Vídeo Reportaje, huertos urbanos en China. https://www.youtube.com/watch?v=Reiwy2LALRA

– Ejemplo de fábrica abandonada transformada a huerto en China: https://agroalimentando.com/nota.php?id_nota=474

– Japón transformó techos de estaciones de tren en huertos urbanos: http://www.plataformaurbana.cl/archive/2014/03/30/japon-estrena-huertos-urbanos-en-las-estaciones-de-trenes/

– Japón. Huertos en oficinas: https://www.agrohuerto.com/huerto-oficina-agricultura-urbana-en-japon/

– Huertos urbanos ecológicos en Vancouver, Canadá: https://www.youtube.com/watch?v=TfXz-IpVwzc

– Universidades en Galicia también promueven estos huertos, como la Universidade da Coruña, o la de Santiago de Compostela, que se asignan por sorteo a miembros de la comunidad universitaria que lo soliciten.

2. INICIATIVAS PRIVADAS, de particulares o empresas o de entidades de Sociedad Civil:

A- Iniciativas privadas o de sociedad civil sin ánimo de lucro:

– Red de huertos urbanos de Costa Rica: http://mvmoringa.com/hucr/

Vídeo de la red de huertos urbanos de Costa Rica: https://www.youtube.com/watch?v=lGaLRkQOjVc

– Red de Huertos Urbanos Comunitarios de Madrid, España. Un colectivo de personas que tienen sus huertos urbanos, y publican en este blog noticias y están en contacto.

https://redhuertosurbanosmadrid.wordpress.com/

– Artículo: huertos urbanos en Madrid, cultiva tus propias verduras en tu barrio. https://www.elespanol.com/cocinillas/reportajes-gastronomicos/20190724/huertos-urbanos-comunitarios-madrid-come-propias-verduras/415959097_0.html

– Ejemplo Huertos Montes de Madrid, España. Una iniciativa de una Fundación sin ánimo de lucro.

https://www.huertosmontemadrid.es/

– Ejemplo iniciativa Agrupar, Quito, Ecuador, Vídeo: https://www.youtube.com/watch?v=JZcS5LRwRi0

– Algunas guías para hacer huertos particulares en terrazas o espacios sin tierra: https://www.cultivarmihuerto.com/crea-tu-huerto/cultivo-huerto-terrazas

– En Galicia hay iniciativas como la de Amigos da Terra en Ourense: https://amigosdaterra.net/info/160415_adt/areas-de-traballo/agricultura-e-alimentacion/

B- Iniciativas privadas con ánimo de lucro. Generalmente porque alquilan terrenos a particulares que quieren sembrar su propio huerto.

– Alquiler de huertos en Madrid, España, con ´animo de lucro, rentando superficies:

https://www.huertosazor.es/es/?utm_source=ADWORDS&utm_medium=cpc&utm_campaign=84075&u=https://www.huertosazor.es/es/&gclid=EAIaIQobChMI1YPA7Pmd6QIVSb7ACh3TgwAzEAAYASAAEgKJ3vD_BwE

– Alquiler de huertos urbanos en Valencia, España: http://microhuertosurbanosvalencia.com/