Posts

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: outubro 2024

/in , , ,

Se es máis de escoitar, aquí tes o Boletín Sonoro, de 9 minutiños. Se non, segue lendo.

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    En Galicia, arrancamos o novo curso académico presentando a segunda Fase do programa Hackers Sen Fronteiras, de tecnoloxía para o ben común no ensino secundario (e agora tamén na Formación Profesional!).

    Na Domus, tivemos outro dos nosos repair café e un encontro de reparación de bicis eléctricas no Taller Re-Ciclos na Coruña.

    Participouse nunha reunión de traballo cara unha estratexia de xénero da cooperación galega, así como na xornada Facifestia, para visibilizar o potencial transformador da facilitación de grupos.

    Tivemos tempo tamén para os artigos de divulgación. A nosa Alba fixo un interesante artigo de reflexión sobre mobilidade e espazo público pola Semana Europea da Mobilidade. No blogue de El Salto La Tecnología no nos Salvará, o noso Sergio fala de comunicación en positivo para a transformación social.

    Comentar tamén que estivemos nun proceso para seleccionar a unha nova persoa contratada para apoiar os proxectos que realizamos en Galicia. Será Martina, que era voluntaria e está recén chegada de Honduras de participar no Programa de Voluntariado Internacional de Coñecemento doutras Realidades.

HONDURAS

    En Honduras, no eixo de soberanía alimentaria, no programa de restauración de lagoas de inverno, houbo un proceso formativo con 25 personas de seis grupos comunitarios organizados como caixas de aforro e crédito . Realizouse ademais o 3º monitoreo de calidade de auga na lagoa de inverno de Guapinol. Tamén neste eixo de soberanía alimentaria, pero no programa de agricultura resiliente, houbo un taller de productos alimentarios.

    No eixo de promoción do dereito humano á auga, no proxecto financiado pola AECID, houbo coa Mancomunidade NASMAR unha formación de 𝗙𝗼𝗿𝘁𝗮𝗹𝗲𝗰𝗶𝗺𝗶𝗲𝗻𝘁𝗼 𝗱𝗲 𝗖𝗮𝗽𝗮𝗰𝗶𝗱𝗮𝗱𝗲𝘀 𝗲𝗻 𝗦𝗶𝘀𝘁𝗲𝗺𝗮𝘀 𝗱𝗲 𝗜𝗻𝗳𝗼𝗿𝗺𝗮𝗰𝗶𝗼́𝗻 𝗚𝗲𝗼𝗴𝗿𝗮́𝗳𝗶𝗰𝗮. Ademais, CODDEFFAGOLF organizou obradoiros de muralismo en centros educativos para a sensibilización ambiental e de defensa da auga. Houbo tempo tamén para reunións institucionais para coordinación e colaboración, como a que a Mancomunidade NASMAR tivo co SANAA.

    Tamén houbo un evento que tiñamos moitísimas ganas de realizar, que foi o encontro de Mulleres Bravas en Honduras. Nel, participaron case todas as mulleres que nos visitaron nalgún momento en Galicia dentro deste programa, que leva en marcha dende 2019. Sandra, axudada por Martina, participantes no programa de voluntariado internacional de coñecemento doutras realidades (PCR), tiveron moito que ver para levalo adiante. Aquí a crónica.

    Martina ademais nos deixou unha das súas crónicas máis reflexivas, xusto antes de regresar a Galicia (onde temos tamén xa de volta a Sandra). Alí segue Chevi, que a principios de mes nos deixou outra das súas crónicas. En breve o teremos de volta en Galicia tamén!

    Ademais, en setembro chegou a Honduras Zaira, para participar nun Voluntariado Técnico en Terreo como apoio ao equipo de ESF en Honduras. Xa nos contou as súas primeiras impresións.

MOZAMBIQUE

En setembro comezou unha nova visita técnica a Mozambique na cal estase a traballar coa Administración Rexional de Auga do Sul (ARA Sul) na análise de inundacións. Para isto, estanse a dar os primeiros pasos co persoal técnico da oficina da ARA Sul en Maputo. Empézase coa realización dun estudo de inundación nunha bacía piloto que poida servir -ademais de como exemplo práctico para o fortalecemento institucional da ARA Sul- como base para a delimitación de zonas inundables e a identificación de poboacións e infraestruturas vulnerables fronte a este tipo de eventos. Coas ARAs Norte e Centro está a continuar o traballo en relación a análise de secas e precipitacións e, con esta última, estase a intensificar o traballo para comezar a abordar o campo das inundación dun xeito práctico no ano próximo.

ENLACES DE INTERESE

Activismo e persoas

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e defensa do territorio

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes volvemos con recomendación musical. Desta volta non é unha canción ou artista concretas, se non un movemento que nos amosa este recomentable documental: Cita cos punks de cultura musulmana

E NO PRÓXIMO MES …

    Este mes estreamos un novo apartado na nosa páxina web, onde se pode ver a axenda de próximos eventos ESFeiros ou que nos parecen interesantes pola temática. Ademais:

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD

A ESF-RASE DO MES

    As violacións de privacidade, os nesgos algorítmicos, a difusión de información falsa e o desemprego tecnolóxico causado pola automatización intelixente, teñen impactos tanxibles hoxe en día. Entrar en paranoias e distopías relacionadas coa IA non só non nos axuda, senón que nos distrae de todos os problemas que son reais.

Alberto Bugarín e Senén Barro, catedráticos do CITIUS-USC

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: setembro 2024

/in , , ,

Xa que en xullo e agosto non tivemos versión sonora dos boletíns, traemos nesta ocasión o Boletín Sonoro do Verán 2024, se prefires versión podcast. Se non, segue lendo!

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

   En agosto,  concretouse a creación do Punto Lila na nosa páxina web. Tivemos tamén un par de sesións da serie de obradoiros sobre electrificación de bicicletas, aprendendo a soldar e o mantemento de baterías. Ademais, Enxeñería Sen Fronteiras quedou por fin rexistrada como Entidade de Carácter Ambiental de Galicia.

HONDURAS

    No programa de restauración de lagoas de inverno, dentro do eixo de traballo que temos sobre soberanía alimentaria, houbo monitoreo de peces e crustáceos. Siguen os traballos de limpeza de canles de abastecemento da lagoa de O Quebrachal e tamén da reforestación do manglar. Houbo tempo para unha xira de intercambio de experiencias onde persoas involucradas na restauración da lagoa da Berbería compartiron con outras da lagoa de Guapinol. Ademais, fíxose  unha actividade dando a coñecer os ecosistemas das lagoas de inverno cunha visita dun centro educativo. Aquí deixamos unha entrada na web resumindo as distintas actividades deste programa.

    Dentro do eixo de traballo de Dereito á Auga, as obras do abastecemento de auga de El Sartenejal avanzan a bo ritmo, incluindo un 𝗧𝗮𝗹𝗹𝗲𝗿 𝗱𝗲 𝗟𝗶𝗱𝗲𝗿𝗮𝘇𝗴𝗼 𝗰𝗼𝗻 𝗘𝗻𝗳𝗼𝗾𝘂𝗲 𝗱𝗲 𝗚𝗲́𝗻𝗲𝗿𝗼 𝗲 𝗜𝗻𝗰𝗹𝘂𝘀𝗶𝗼́𝗻 na comunidade. Ademais, houbo acción de arte social ambiental en Moropocay con estudantes da escola.

    Sandra, Martina e Víctor, participantes no Programa de Coñecemento da Realidade, mandáronnos varias crónicas do que están a vivir en Honduras. Ademais, Sandra compartiunos un mapeo de organizacións feministas do sur de Honduras.

MOZAMBIQUE

    En agosto déuselle continuidade o traballo coas 3 Administracións Rexionais da Auga de Mozambique (Sur, Centro e Norte) para a monitoria da seca, a análise de precipitacións e o estado de encoros e tamén se traballou nas análises preliminares para os estudos de inundacións. Neste mes avanzouse no apoio ao traballo de fin de máster en hidroloxía dun técnico da ARA Sur baseado en estudos realizados no ámbito do proxecto. No mes de setembro terá lugar unha misión a Mozambique centrada no traballo coa ARA Sur en inundacións.

ENLACES DE INTERESE

Activismo e persoas

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e defensa do territorio

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes traemos música reivindicativa, co “Rap de Altri das cachenas“.

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD

A ESF-RASE DO MES

    A tecnoloxia ofrécenos unha excusa para non afrontar problemas sociais cada vez máis críticos. 

Virginia Eubanks

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: xuño 2024

/in , , ,

Aquí podes ver o Boletín Sonoro, resumo deste BOE en formato podcast.

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

En maio tivemos estrea da nosa nova exposición Coñeces o teu móbil?, que pretende sensibilizar sobre os materiais empregados para fabricar teléfonos móbiles, a súa procedencia, e a necesidade de reducir o hiperconsumo electrónico. Tres persoas de ESF participaron no ESLibre (congreso de cultura e tecnoloxía libres) e nos deixaron unha pequena crónica. Hackers Sen Fronteiras pasaron polo IES de Brión cun obradoiro de cacharreo electrónico. Estivemos falando de Tecnoloxías Conviviais e para o ben común dentro da Primavera para o Decrecemento de Pontevedra.

Continuou a formación das 3 participantes no Programa de Voluntariado Internacional de Coñecemento doutras Realidades, cun encontro en liña para falar de diversos aspectos de Honduras, especialmente nos relativos a seguridade e saude.

Tivemos o 1º Ciberfaladoiro Feminista de ESF, falando de Teoría feminista. Esperamos deixar pronto unha crónica por se non puideches estar!

Participamos na campaña en liña a prol das Comunidades Enerxéticas, para recoller sinaturas para que o goberno do Estado Español ás potencie. Tamén estivemos na manifestación en Palas de Rei contra a instalación da fábrica de celulosa da empresa ALTRI, e aquí deixamos as razóns polas que nos opoñemos. 

HONDURAS

En Honduras maio foi un mes de actividade intensa.

No programa de promoción do dereito á auga:

No programa de soberanía alimentaria e defensa do territorio, presentouse aos directores dos centros educativos das comunidades costeras do municipio de El Triunfo o Programa de educación ambiental que se estará desenvolvendo nestes centros educativos. Ademais, inaugurouse a aula de innovación e creatividade para estudiantes do Instituto Felipe Agustino, municipio de San Lorenzo.

Durante o mes de maio e xuño se están preparando dúas propostas de proxectos, unha no programa de dereito á auga e outra no de soberanía alimentaria, para conseguir financiación da Cooperación Galega da Xunta. A ver se hai sorte!

MOZAMBIQUE

No programa de Mozambique, tivemos a boa nova da autorización da sinatura do convenio coa Xunta de Galicia para levar a cabo a quinta fase do programa AquaMoz. En concreto, destíñanse 332.500 euros para levar a cabo a iniciativa até 2026, o cal é moi bo, xa que pasamos de convenios anuais a este trianual, que implica máis continuidade e facilita a xestión. Ademais, continua o traballo coas tres Administracións Regionais da Auga (ARA) do país, empezando a entrar na xestión de inundacións, que será a vindeira liña de traballo, tras varios anos centrándose en secas.

ENLACES DE INTERESE

Activismo e persoas

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e defensa do territorio

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes vimos co noveno arte, o cómic. El cielo en la cabeza, de Antonio Altarriba, Sergio García e Lola Moral, fálanos da historia dun rapaz congoleño chamado Nivek e da súa odisea.

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD

A ESF-RASE DO MES

“A tecnoloxía non está libre de humanos”. 

Luz Castro en xornada hackivismo feminista Uvigo

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: abril 2024

/in , , ,

Se prefires a versión resumida sonora, aquí tes o Boletín Sonoro de abril.

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

   Comezamos o mes coa sinatura convenio coa Universidade da Coruña para desenvolver actividades de aprendizaxe-servizo. Ademais, temos xa rexistrados e aprobados polo Ministerio del Interior os novos estatutos de Enxeñería Sen Fronteiras. Ademais, contamos nun breve vídeo o que dende ESF podemos aportar ao novo programa Galicia Abriga, para protección de defensoras de dereitos humanos. Tamén tivemos un encontro da base social de Vigo aproveitando a acollida das persoas que van participar no Programa de Voluntariado Internacional de Coñecemento doutras Realidades 2024, así como un ciberfaladoiro sobre “O de telegram”, onde tivemos ocasión de falar sobre soberanía dixital. Deixamos unha pequena crónica. Tivemos tempo tamén de facer un faladoiro sobre Dereito á Auga na Escola Técnica Superior de Enxeñería de Santiago de Compostela.

    Pero, sen dúbida, a actividade máis importante de marzo foi a visita que Mariela e Verónica, mulleres bravas de Honduras, fixeron a Galicia. Aquí deixamos unha breve crónica escrita, unha en formato audiovisual, ademais dunha entrevista a Mariela e outra a Verónica. Tamén se poden ver os distintos eventos aquí. Foi unha visita intensa e moi enriquecedora. En outono, outra visita chegará a Galicia, pero neste caso será unha activista que se quedará varias semanas. Máis información sobre o programa na súa web mulleresbravas.gal.

HONDURAS

    En Honduras, no programa de soberanía alimenaria, durante o mes de marzo destacou a socialización do protocolo de investigación comunitaria das mulleres marisqueiras. Tamén é reseñable o vídeo que CODDEFFAGOLF fixo sobre restauración do manglar na área protexida de Los Delgaditos.

    No programa de dereito humano á auga, tivo lugar con motivo do Día Mundial da Auga, o Simposio “Agua para la paz”. Ademais, siguen os traballos de acondicionamento do novo laboratorio de análise de augas do sur de Honduras.

MOZAMBIQUE

No mes de marzo traballouse coas tres Administracións Rexionais da Auga (ARAs) de Mozambique (Sur, Centro e Norte) na análise final da época chuviosa que vai dos meses de outubro a abril. Para iso traballouse no intercambio de información e análise cos puntos focais das tres ARAs no estudo das precipitacións co fin de obter os resultados e capacitar aos técnicos locais no manexo dos datos. De modo paralelo, traballouse coa ARA Sur na mellora do seu boletín de seca e os procesos de xestión da mesma, e avanzouse coa titoría do TFM do mestrado de hidroloxía da UEM que está a realizar un técnico da ARA Sur. Parte do traballo tamén se centrou na preparación da campaña de difusión do proxecto AquaMoz, que se realizará nas próximas semanas.

ENLACES DE INTERESE

Activismo e persoas

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e defensa do territorio

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes fixámonos en iSlave, obra que se estrea nos Teatros del Canal de Madrid. Trátase dunha obra que une disciplinas como teatro, danza, música ou performance para reflexionar sobre a esclavitude das pantallas. Oxalá se puidese traer a Galicia…

E NO PRÓXIMO MES …

  • 7 de abril: Día Mundial da Saúde
  • 8 de abril: Pecha o prazo para apuntarse ao Curso: “O territorio dixital, territorio de coidados”, de 17 a 19
  • 11 de abril: comeza a Primavera polo Decrecemento en Pontevedra
  • 13 de abril: XUNTANZA DE PRIMAVERA DA BASE SOCIAL DE ESF. Ás 10h no Centro Social As Fontiñas, Santiago de Compostela
  • 17 de abril: Día Internacional da Loita Campesiña
  • 18 de abril: faladoiro na Escola Técnica Superior de Enxeñería sobre participación en ESF e posibilidades de TFM-TFG en cooperación. 12:30 no salón de actos
  • 22 de abril: Día da Terra
  • 26 de abril: de 17.00 a 20.00 horas. Cafe repair na Domus (A Coruña)
  • 28 de abril: Día Mundial da Seguridade e Saúde no Traballo
  • 9 de maio: faladoiro “Tecnoloxías convivenciais”, 19h dentro da Primavera polo Decrecemento. Pontevedra

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD

A ESF-RASE DO MES

Na loita pola soberanía, a cousa vai de comunidades. Ninguén inventa, constrúe ou programa en solitario, sinxelamente porque a complexidade da tarefa é tal que eso resultaría imposible.

Margarita Padilla

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: marzo 2024

/in , , ,

Se prefires a versión sonora, aquí a tes resumida no Boletín Sonoro de ESFRadio.

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

   No día dos humidais lembramos o artigo de ESF publicado en 2016 sobre o manglar no golfo de Fonseca e as súas problemáticas, que non cambiaron moito neste tempo no que ten que ver co control da contaminación ou o risco de cambio climático (si mellorou algo a coordinación institucional). Nese artigo baseamos este video que foi o inicio da campaña Mulleres Bravas 2024 (próximamente chega a visita de 2 activistas, como podedes ver na axenda de eventos máis abaixo). Tamén tocamos o tema da minaría a ceo aberto, cuxas malas prácticas ameazan tanto a Honduras como a Galicia, así como o problema da contaminación do mar. Dentro desta defensa da terra, o 20 de febreiro, apoiamos a xornada de loita labrega.

    Tivemos a boa nova de que, un ano máis, estaremos na ESlibre cun faladoiro ben interesante de tecnoloxías libres para reducir o impacto ambiental das TIC.

    Dende algúns medios fixéronse eco das recomendacións que a Valedoría do Pobo está a facer a algúns concellos que aínda non mandaron a información pública sobre abastecementos públicos de auga, que requerimos para o proxecto do Visor de Abastecemento de Galicia.

    Tamén tiveron lugar varios faladoiros en institutos de secundaria (como o de mulleres tecnólogas, con Uxía en Sada ou Acacia en A Coruña e Culleredo), na universidade (en Camiños, coa mesa redonda sobre habitabilidade e dereito á auga con varias ONGD que traballamos nestes temas), e un Repair Café en A Coruña en colaboración coa ONG Por qué no. Foron grazas aos proxectos financiados con fondos IRPF e Cooperación Galega.

HONDURAS

    No proxecto de fortalecemento da actividade marisqueira que está rematando, dentro do programa de soberanía alimentaria, e grazas a actividade de incidencia dos grupos organizados de mulleres marisqueiras, conseguiuse que unha brigada médica do sistema nacional de saúde fixera diversas probas médicas a mulleres das comunidades costeiras, apoiándose co material preciso dende o proxecto.
    Dentro doutro programa que temos en marcha no país, o de Dereito Humano á Auga, no proxecto de promoción da xestión comunitaria da auga, financiado pola Cooperación Galega da Xunta, houbo moita actividade, aproximándose o peche do proxecto. Difundiuse un bonito vídeo sobre a cunca do Río Laure, sobre a que se estivo a traballar. Ademais, impartíronse os dous primeiros módulos do proceso formativo que se está a levar a cabo para persoas das comunidades e persoal técnico de AHJASA, un sobre Marco Legal e políticas hídricas, e outro sobre como é o proceso en Honduras para declarar unha micro-cunca. Tamén se entregou material didáctico en 10 centros educativos da microcunca do río Laure.
    Tivo lugar ademais un obradoiro sobre xestión de proxectos para persoal técnico da Mancomunidad NASMAR, impartido por persoal de ESF.

MOZAMBIQUE

    No mes de febreiro traballouse na formulación das accións da nova fase do convenio, que estará centrada en eventos extremos e na cal se traballará coas 3 Administracións da auga de Mozambique (ARAs) en accións relacionadas coa monitoria da seca (dándolle continuidade ás actividades da fase anterior). Tamén se traballará coa análise de inundacións mediante a realización de estudos, empregando un modelo hidrolóxico-hidráulico integrado (utilizando o software gratuíto IBER) e alimentado con bases de datos globais de libre acceso. Ademais destas accións, nesta nova fase daráselle continuidade as actividades de sensibilización e divulgación en Galicia.
        Por outra banda, con base no estudo realizado co apoio do grupo GEAMA da UDC para a ARA Sul en relación ás inundacións do 2023 na bacía do río Umbeluzi, realizouse unha publicación na revista Natural Hazards and Earth System Sciences. Nela, póñense en valor a alto nivel -a revista é das de maior impacto en desastres a nivel internacional-, as metodoloxías empregadas para estudos de eventos extremos en contextos de cooperación con medios e recursos escasos, como ocorre en Mozambique.    A principio de febreiro ademais tivo lugar unha xuntanza do grupo de Mozambique, en Compostela, para coñecer de primeira man o traballo realizado nas estancias de Víctor e Manuel a finais de ano.

ENLACES DE INTERESE

Activismo e persoas

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e defensa do territorio

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes vimos cunha poesía do poeta gazatí Hind Jouda titulada ¿Qué significa ser poeta en tiempos de guerra?

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD

A ESF-RASE DO MES

    O primeiro que coñecemos cando empezamos a coñecer cousas é precisamente o noso propio corpo. É a nosa primeira tecnoloxía porque é o noso primeiro territorio […]. As bruxas eran as mulleres que dominaban a técnica, porque sabían de herbolaria, coñecían os seus corpos […]. Descoñecemos ese primeiro territorio que habitamos […], a súa potencialidade, a súa forza. Eso de temerlle tanto ao corpo xusto como revertilo e que sexa o primeiro hack tamén. 

 Brujeria Hacker #TecnoLovers III. Darinka Lejarazu. Irene Soria Guzmán. Liliana Zaragoza Cano

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: xaneiro 2024

/in , , ,

Se prefires a versión podcast resumida deste boletín, aquí podes escoitala.

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    Decembo veu movidiño. Xunto a máis dun cento de entidades ecoloxistas e sociais, apoiamos o manifesto rexeitando a Axenda Mineira da Xunta por criminalizar a sociedade civil. Dende o noso grupo de masculinidades alternativas (micromachiños) nos recomendan o libro: El deseo de cambiar. Hombres, masculinidad y amor, de Bell Hooks. Participamos no podcast Habitando, de Arquitectura Sen Fronteiras Galicia, que no seu episodio 44 tocou o tema Tecnoloxías para o Ben Común nas Universidades Galegas e a rede Artigo9Tech.

    Un evento moi interesante foi o que organizamos en Lugo, como peche da primeira fase do proxecto Hackers Sen Fronteiras, onde se fixo unha avaliación co profesorado participante e tamén un encontro con alumnas para coñecer posibles barreiras para continuar estudos pola rama tecnolóxica. Durante o mes aínda tivemos tempo para facer algún faladoiro máis en institutos dentro deste proxecto de Hackers Sen Fronteiras, como os que se fixeron en Brión sobre ciberacoso e mulleres tecnólogas, ou o de Curtis onde unha profesora e unha ex-alumna súa da EPS Lugo contaron as súas experiencias como mulleres tecnólogas. Como parte do peche desta primeira fase, fallouse o concurso de propostas didácticas de tecnoloxías para o ben común, que recaeu no IES Primeiro de Marzo, cunha proposta de banco de reciclaxe electrónica escolar.

    A principio de mes participamos nun encontro coa rede Artigo9Tech de tecnoloxía para o ben común nas universidades. Tamén houbo un encontro co grupo de voluntariado de Vigo e outro do grupo de Mulleres Tecnólogas na Coruña. Fixemos unha campaña en redes sociais sobre Colonialismo Verde en Gaza en colaboración coa organización Sistema Universitario Galego por Palestina. Tamén englobado nas accións de ESF na universidade, houbo 3 encontros con diverso profesorado da UDC para explorar posibles colaboracións no eido de tecnoloxía para o ben común, un Repair Café na ESEI de Ourense colaborando con Amigas da Terra e un faladoiro en Lugo sobre tecnoloxía para o ben común dentro da materia de Ordenación Territorial.

    Non podían faltar os encontros da base social para despedir o ano, na Coruña e tamén o organizado para toda Galicia, onde aproveitamos para ver a esfeiras que andan polo mundo adiante e veñen a casa polo Nadal.

HONDURAS

  En Honduras rematou en decembro a escola de Habilidades para la Vida, dentro do proxecto de apoio a grupos de mulleres marisqueiras financiado pola Cooperación Galega da Xunta de Galicia. Foi momento de peche da anualidade 2023 dos proxectos en marcha, que se poden coñecer aquí.

MOZAMBIQUE

En Mozambique rematou a estancia no país (estivo algo máis dun mes) de Manuel, o experto co que contamos para apoio técnico ás Administracións Rexionais da Auga en temas de seca, estudos de curvas de embalses e, proximamente, inundacións. Puidemos coñecer como lle foi no encontro de Nadal da base social.

ENLACES DE INTERESE

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e defensa do territorio

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Activismo e persoas

RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes queremos deixar unha recomendación artístico-lúdica. Trátase de ‘O Ghaiteiro petroleiro’: cartas sobre a mesa para recuperar a memoria de Nunca Máis a través do xogo

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD

A ESF-RASE DO MES

“Non se pode pasar un so día sen ter un impacto no mundo que nos rodea. O que facemos marca a diferencia, e temos que decidir que tipo de diferencia queremos facer” 

Jane Goodall

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: outubro 2023

/in , , ,

A continuación se pode ver o boletín mensual de información de ESF.

Se prefires a versión sonora, aquí podes escoitala. 7 minutiños coas voces de Marina Casas e Alberto Bragado.

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

   O Grupo de Mulleres Tecnólogas polo Ben Común de ESF publicou en O Salto Galiza o artigo A fenda de xénero nos estudos universitarios técnicos de Galicia. Ademais, felicitamos a todas as cooperantes no seu día. Presentamos as nosas novas contas de redes sociais no Fediverso, que están moito máis en sintonía cos valores que defendemos de soberanía dixital. Ademais, aquí deixamos un video-titorial sobre Seguridade Dixital Básica, cortesía de voluntariado do Banco de Reciclaxe Electrónica con Software Libre.

Publicamos unha guía para analizar libros de texto de ensino secundario dende unha perspectiva de tecnoloxía para o ben común, así como un informe aplicando esta metodoloxía a dous libros de texto de Tecnoloxía de 1º e 2º da ESO.

Presentamos a segunda fase do noso programa de traballo nas universidades galegas, ao que chamamos Tecnoloxía ao servizo do ben común, da cidadanía global e da inclusión nas escolas técnicas da universidade galega. Fase 2. Nel colaboraremos estreitamente con Arquitectura Sen Fronteiras Galicia e coa Rede Artigo9Tech.

O 22 e 23 de setembro participamos con varias actividades na AtlanticaConf, punto de encontro da comunidade tecnolóxica dixital galega. Alí, entre outras actividades, presentamos oficialmente o Visor dos sistemas municipais de abastecemento de auga en Galicia.

Tivemos tempo tamén para facer un par de faladoiros na Escola de Camiños da UDC, un con motivo da presentación do novo curso, e outro reflexionando sobre a tecnoloxía para o ben común co alumnado do programa de Espazo Compartido da UDC.

HONDURAS

    No convenio que financia a Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo (AECID), estívose impulsando unha nova fase das parcelas de mellora participativa de sementes, coa asociación APROEM. 

Ademais, xa coas tres participantes no Programa de Voluntariado Internacional de Coñecemento doutras Realidades en Galicia, seguimos coñecendo as experiencias que nos comparten nas súas crónicas. Desta volta, as derradeiras de Juan e de Sofía, e tamén unha de Celia.

Dentro do proxecto de apoio ao sector do marisqueo que financia a Xunta de Galicia, tivo lugar a visita técnica de duas persoas do Centro Tecnolóxico do Mar, que foi ben aproveitada. Coincidiu un dos días coa visita do embaixor de España en Honduras e unha delegación de Cooperación Española a Amapala, coñecendo a realidade dos grupos de marisqueiras.

MOZAMBIQUE

    No mes de setembro o traballo centrouse na análise da situación da seca no territorio da ARA Centro e na coordinación para avanzar na transferencia de coñecementos ao devandito organismo.  De modo paralelo avanzouse na titoría do traballo de fin de master do alumno do master de Hidrología da UEM que esta a ser cotutorado desde o proxecto. Alén disto, traballouse no deseño dos materiais da campaña de sensibilización relacionada co proxecto que será lanzada en breve en Galicia.

ENLACES DE INTERESE

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e defensa do territorio

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas

RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes recomendamos a exposición ‘Sempre Máis. Arte, ecoloxía e protesta na Galiza do Prestige’, no Pazo da Cultura de Pontevedra. Inaugúrase o 6 de outubro a partir das 20.00 horas, e estará até o 13 de novembro. +INFO

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD

A ESF-RASE DO MES

“O diñeiro fala e o pobre sufre”

Ariel Webster, pescador da illa de Roatán (Honduras)

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro. Agosto 2023

/in , ,

Benvidas ao Boletín de Agosto 2023. Se prefires a versión sonora, aquí tes o Boletín Sonoro!

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

   En xullo, a pesar da época, houbo varias actividades. En Vigo, un par de Café Repair para argallar con ordenadores, no café Uf e tamén na Biblioteca Neira Vilas. En A Coruña, na Domus, tivo lugar o 4° taller de autodefensa dixital: “Como usar FreeBSD como sistema operativo no teu equipo”. Aquí se pode ver a presentación utilizada. Ademais, rematou o Curso de aplicacións informáticas e cacharreo con software libre, en colaboración con Ecos do Sur, dentro dun proxecto no que colaboramos coa financiación dos fondos IRPF (a casiña solidaria).

    Tivemos ademais moito traballo preparando dúas propostas de proxectos de educación, que se presentaron á Cooperación Galega da Xunta de Galicia para financiación. Foron a segunda fase do programa Mulleres Bravas, en colaboración con Amigas da Terra, e a segunda fase do programa de Tecnoloxía para o Ben Común nas Universidades, coa rede Artigo9Tech. Esperamos que se poidan seguir desenvolvendo!

HONDURAS

    En Honduras continúan Juan e Celia, participantes no Programa de Voluntariado Internacional de Coñecemento doutras Realidades. Temos crónicas tanto de Juan como de Celia, a quen se uniu a principios de mes Sofía, a terceira voluntaria, que participa na súa condición de profesora de tecnoloxía de ensino secundario, grazas ao programa Hackers Sen Fronteiras. 

    Ademais, celebrouse unha nova xornada de capacitación da escola Habilidades Para La Vida, dirixida aos consejos de microcuenca de Laure e Panasacaran, con CODDEFFAGOLF, dentro do programa de mellora da xestión comunitaria da auga con enfoque de cunca hidrográfica que financia a Xunta de Galicia.

    Nas resolución das convocatorias 2023 para proxectos de cooperación internacional da Xunta de Galicia, quedamos cun regusto agridoce. Acadouse financiación para un innovador proxecto de defensa da terra e o territorio, de restauración de lagoas de inverno. Pero o outro proxecto presentado, de mellora da xestión pública da auga, non foi valorado por erratas na parte burocrática da subsanación da solicitude. É lamentable que bos proxectos, e moi necesarios para manter os procesos construídos na zona, poidan quedar fóra por estas cousas… Por iso sempre se fala de que os procesos de desenvolvemento reais casan moi mal coa arquitectura das convocatorias públicas de financiación para a cooperación ao desenvolvemento, onde a burocracia ten un papel determinante.

MOZAMBIQUE

  En xullo tivemos aberto o proceso de selección de consultoría especializada en seca para seguir o traballo coas Administracións Rexionais da Auga do Norte e Sur, incorporando pouco a pouco ao traballo tamén á Centro. Recibíronse dúas candidaturas. Finalmente seguiremos o traballo con Manuel Álvarez, un experto con gran experiencia no programa, que xa leva varios anos colaborando no mesmo.

ENLACES DE INTERESE

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e defensa do territorio

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas

RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes recomendamos este artigo: Literaturas africanas para resetear la mente y el corazón. Trátase dunha selección de obras en castelán para coñecer mellor a realidade de África

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD

A ESF-RASE DO MES

    “A tecnoloxía non é nin boa nin mala, tampouco é neutral”

Melvin Kranzberg Jr

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: xullo 2023

/in , ,

Aquí se pode escoitar a versión sonora dos boletíns de xuño e xullo. 8 minutiños, por se prefires escoitar a ler.

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    En xuño empezou dende o Banco de Reciclaxe Electrónica un apoio a Amigos de la Tierra España para que fagan un plan de migración a software libre. Amigos de la Tierra é unha organización coa que levamos colaborando moitos anos, tanto en Honduras como en Galicia. Ademais, houbo un repair café no MUNCYT A Coruña de ordenadores e bicis coas compas de Mobi-liza. No Banco da Coruña, iniciouse con Ecos do Sur o curso de reparación de computadoras e app informáticas con software libre, con 5 alumnos e 3 alumnas (financiado por axudas de IRPF da Xunta de Galicia). Por se non puidestes vir á formación sobre o fediverso, aquí queda a presentación que nos fixo Salvari na xornada da Domus sobre este tema.

    Queremos alzar a voz contra o academic-washing que certas empresas con prácticas cuestionables están facendo nas universidades públicas galegas. Un exemplo foi o de INDRA, na graduación de Enxeñería de Telecomunicacións.

    Estivemos preparando un par de proxectos de educación e sensibilización en Galicia para conseguir financiación da Xunta de Galicia (a segunda fase do proxecto de tecnoloxía para o ben común na universidade, e a segunda fase do proxecto de Mulleres Bravas).

    Na Industriosa, Vigo, estivo Thais falando de Tecnoloxías de baixo custo para persoas con problemas de mobilidade, a ver se anima alguén por alí a colaborar co grupo. 

    Dentro do programa Tecnoloxía Sen Fronteiras, de traballo nas universidades, pechouse o prazo para presentar TFM-TFG ao Premio Enxeñería Solidaria 2023. 

HONDURAS

    En Honduras tivemos unha visita moi especial. Paola, a administradora de ESF dende 2007, visitou por fin ese país, nunha estancia curta, pero intensa. Puido ademais participar na presentación oficial no país do novo convenio coa Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo (AECID), que desenvolveremos con Justicia Alimentaria Global e Amigos de la Tierra España nos vindeiros 4 anos, dentro do programa de Soberanía Alimentaria. Tamén coincidiu con Celia e Juan, participantes no PCR que chegaron xa a principios de mes, e que xa nos mandaron a súa primeira crónica.

    Dentro do programa de Soberanía Alimentaria, deixamos un resumo do realizado cos fondos da Deputación da Coruña no proxecto de Mellora da sostibilidade da actividade marisqueira como fonte de ingresos de grupos de mulleres nos municipios de Amapala, Alianza, San Lorenzo e Marcovia, Honduras.

    No programa de Dereito á Auga, dentro do proxecto “Mejora de la Gestión Pública y Social para la Gobernanza de los Recursos hídricos en 9 Municipio de la Región 13 Golfo de Fonseca F1”, desenvolveuse en San Lorenzo unha reunión de planificación para a delimitación e declaratorio de microcunca hidrográficas.

    Ademais, a principios de xuño presentáronse para financiación até 3 proxectos, dous do programa de soberanía alimentaria (un á Xunta de Galicia e outro á AECID), e outro do programa de dereito á auga (á Xunta de Galicia). Foi un gran esforzo que esperamos obteña froitos. Quixemos deixar aquí un resumo do proceso de deseño e identificación dun deles.

MOZAMBIQUE

  Do programa AquaMoz Secara que desenvolvemos en Mozambique con Augas de Galicia e cofinanciado pola Cooperación Galega da Xunta de Galicia, o máis destacado en xuño foi a visita de Lizete e Ernesto a Galicia, da que deixamos unha crónica aquí.

ENLACES DE INTERESE

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e defensa do territorio

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas

RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes traemos un cómic e un libro da escritoria Alice Oseman. O webcómic (convertido tamén en novela gráfica) é Heartstopper (da que tamén hai unha serie de televisión igual de recomendable, cuns moi logrados “efectos cómic”). O libro é Radio Silencio. Comparten o fío de ser novelas sobre (tamén para, pero non exclusivamente) adolescentes, que exploran as súas identidades sexuais, expresión de xénero e inclinacións sexuais. Todo se fai dende unha naturalidade cautivadora e que deixa un sorriso nos beizos (e unhas ganas moi grandes de loita contra a onda reaccionaria que estamos a vivir).

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD

A ESF-RASE DO MES

    A ecoloxía sen loita social é simplemente xardinería

Chico Mendes








Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro. Maio 2023

/in , ,

Benvidx ao BOE de maio 2023. Se prefires a versión sonora resumida en 6 minutiños en formato podcast, aquí podes escoitala!

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Mozambique
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

   O sábado 22 de abril foi momento de celebrar. O 15 de maio se ían cumprir o 30 aniversario da fundación de ESF por un grupo de estudantes da Universidade de Vigo que querían facer algo máis que estudar a carreira. Para quen non puidestes estar na festa, aquí deixamos unha crónica do que se pode contar. Esperamos ademais o resto de ano facer outros pequenos encontros de celebración por Galicia adiante (e tal vez fora de Galicia…).

    Fixemos algún post-denuncia do academicwashing de empresas que empregan ás universidades para darse unha pátina de credibilidade (e onde se abusa da palabra sustentabilidade). Ademais deixamos na nosa web unha reseña sobre un libro que nos gustou: Contra el Futuro, de Marta Peirano. Falando da nosa web, invitámosvos a que lle botedes un ollo, xa que na parte dereita deixamos uns banners para facilitar o acceso aos distintos proxectos e actividades que temos en marcha.

   En abril publicamos dous estudos sobre o grao de coñecemento e aceptación do enfoque de tecnoloxía para o ben común no eido técnico da educación formal de Galicia. Un deles estaba enfocado ás universidades públicas galegas, e o outro ao ensino secundario público galego.

    Celebrouse o 2º dos obradoiros de Autodefensa Dixital, neste caso de Des-Googlización: Alternativas libres ás ferramentas de Google. Aquí se pode ver unha publicación co aprendido no taller. Relacionado con este tema, fixemos un pequeno taller de tecnoloxías libres para as compas de Ecos do Sur, coas que colaboramos no Banco de Reciclaxe Electrónico con Software Libre.

    No programa Hackers Sen Fronteiras nos institutos, puidemos ver xa os traballos sobre tecnoloxías tradicionais do IES San Rosendo de Mondoñedo, onde ademais estivo Thais falando de tecnoloxías inclusivas no programa de Mulleres Tecnólogas para o Ben Común. Estivemos tamén no IES Celso Emilio Ferreiro de Celanova co segundo dos obradoiros de cacharreo, desta volta con software libre.

    Na universidade, tivemos ocasión de impartir un obradoiro en liña sobre cooperación internacional para o desenvolvemento para persoas da UVigo e ESF que van participar nun programa de voluntariado internacional de coñecemento doutras realidades. Tamén fixemos o primeiro encontro presencial coas 3 persoas seleccionadas para participar neste programa con ESF: Sofía, Juan e Celia. Dentro dun mes Celia e Juan xa voarán para Honduras!

    Tivemos tempo de acercarnos a apoiar a mobilización rodeando a Xunta en Compostela por outro modelo de renovables.

HONDURAS

  En Honduras, o 11 e 12 de abril houbo unha intensa e emotiva reunión de inicio do novo proxecto de dereito á alimentación, financiado pola Agencia Española de Cooperación (aquí se pode saber máis do proxecto). Ademais, xusto se pechou o anterior programa (2018-2023) de mellora da gobernanza para o dereito á alimentación no Sur de Honduras, e deixamos algunhas das actividades das que se estiveron realizando nos últimos meses.

  Engadimos na web un apartado específico para os proxectos en Honduras, para entender mellor o que se está a facer.

MOZAMBIQUE

  No proxecto de Mozambique estamos inmersas nun proceso de elaboración dunha estratexia de comunicación, coa idea de difundir a experiencia e tratar de motivar a outros organismos de cunca hidrográfica para impulsar este tipo de cooperación técnica. Ademais, estamos a preparar a visita que realizarán nas próximas semanas unha técnica e un técnico da Administración da Auga do Sur a Galicia.

ENLACES DE INTERESE

Auga

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas

RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA

    Este mes a recomendación é literaria, a novela Lúa Nova, gañadora do VIII Premio Cidade Centenaria de Ribeira. Aquí se pode ver unha entrevista a Irene Montero, a autora.

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD

A ESF-RASE DO MES

[Referíndose aos países empobrecidos] son debedores dunha débeda económica en cartos pero son acreedores dunha débeda ecolóxica e social, histórica e actual. Pero non teñen forza política para reclamala.
Joan Martínez Alier