Rematando proxecto de peche da fenda de xénero en Honduras

A segunda fase do proxecto de mellora do acceso equitativo de mulleres e xoves a recursos económicos do Sur de Honduras, que financia Cooperación Galega da Xunta de Galicia, está rematando. Estas últimas semanas foron de actividade frenética.

Tivo lugar un taller para a elaboración de plans de negocios con mulleres e persoas mozas provenientes de los municipios socios de la mancomunidad para acceder a financiamento a través dun fondo rotatorio, e se fixo a entrega destes fondos ás iniciativas seleccionadas.

No outro gran eixo de traballo do proxecto, realizouse unha formación para o fortalecemento das capacidades en análise de orzamentos municipais, dirixida a a membros da red de mujeres dos municipios de Marcovia, El Triunfo e Goascorán. Incluiuse unha parte de etiquetado de xénero, tema no que tivemos durante o proxecto o asesoramento de persoal do Centro de Estudos de Xénero e Feministas da Universidade da Coruña (CEXEF).

Precisamente como membra do CEXEF, tivemos a visita de Boli, especialista en educación ambiental, que tivo unha axenda ben apretada e á que lle agradecemos a súa entrega. Tivo visitas institucionais na Oficina en Honduras da Agencia Española de Cooperación, a na Universidade Nacional Autónoma de Honduras (UNAH) ou coas nosas socias locais. Tamén participou en obradoiros de educación ambiental con diversas colaboradoras, como o que desenvolveu con Deisy da UNAH, sobre deseño de elementos de comunicación en materia ambiental e de xénero, onde participaron persoas da Red de jóvenes acción por el clima, da asociación ECOS, de Amigos de la Tierra Honduras e da Asociación de Mujeres en Defensa por la Vida (AMDV). Esperamos nos vindeiros días a visita dende Honduras a Galicia dunha investigadora da propia UNAH.

Obradoiro con Boli e Deisy

Eolicos nas Reservas

ESFRadio: Eólicos vs Biosfera

Segundo programa do formato de ESFRadio “Un tema de ESF Galicia”, que estreamos este 2022. Son programas que esperamos sacar unha vez ao mes onde afondar nun tema que nos interese, dando a coñecer actividades que facemos en ESF Galicia relacionadas co mesmo.

Este programa se puido realizar grazas ao apoio do Concello de Lugo, coas axudas para proxectos de sensibilización na súa convocatoria de 2021.

Este mes o tema é “Eólicos vs Biosfera“, e o encadramos dentro do noso proxecto Mulleres Bravas. Coas nosas invitadas, tocamos a problemática da extensión sen control dos parques eólicos, seguindo un modelo extractivista en vez de aproveitar o seu potencial descentralizador e máis sustentable para avanzar nunha transición enerxética xusta. Neste caso, centrarémonos no impacto destes parques nas reserva da biosfera de Galicia. Tocaremos ademais temas máis técnicos de “trampiñas” para fragmentar parques de xeito que sexan máis sinxelos os trámites de avaliación de impacto ambiental. Tamén falaremos da Alianza Energía y Territorio, onde a poboación afectada por este descontrol eólico se agrupa para alzar a voz. ESF acaba de adherirse á Moratoria científica Reservas de la Biosfera promovida por esta alianza.

Para iso, falamos con:

Pódese escoitar en Spotify e tamén aquí:

Produción e montaxe: Jorge Lama

Narración e entrevista: Marc Romero

Guión: Carmen Molejón

Imaxe desta nova sacada do Informe Macroeólicos Galicia, de MonferoDiNon

CURSO. Escola de sustentabilidade e cidadanía global. Mulleres bravas defensoras da terra. Edición Universidade de Santiago de Compostela

Este curso desenvólvese no marco dunha acción de Enxeñería Sen Fronteiras Galicia (ESF) e Amigos da Terra (AdT), apoiada polo Servizo de Participación e Integración Universitaria da Universidade de Santiago e financiada pola Dirección Xeral de Relacións Exteriores e a UE da Xunta de Galicia. Busca crear ligazóns entre a universidade e o tecido de acción social e ambiental de defensa da terra e xeración de alternativas produtivas sustentables, cun enfoque de cidadanía global.

ESF e AdT, ademais de desenvolver accións de defensa do dereito ao ambiente en Galicia, teñen proxectos de cooperación ao desenvolvemento no sur de Honduras (un área especialmente sensible aos efectos do cambio climático, que se está a enfrontar a ameazas importantes nos seus recursos naturais a cargo de accións empresariais extractivas e pouco éticas). Tanto en Galicia como en Honduras é tradicional que as mulleres sosteñan a loita pola defensa dos medios de vida (que ten moito vínculo coa terra e o ambiente), e o impulso de sistemas alternativos e máis sustentables de produción e de organización comunitaria. Tamén é habitual a súa invisibilización como axentes transformadores e de liderado social.

Con esta acción formativa preténdese traballar o pensamento crítico, as capacidades de análise, a creatividade e a aplicación de coñecementos disciplinares ao deseño de accións de sensibilización e comunicación cun enfoque de cidadanía global. Todo iso, poñendo no centro o papel das mulleres na defensa da terra e a promoción da economía social, así como levar experiencias en primeira persoa ao alumnado sobre os efectos do extractivismo no seu entorno (Galicia) e noutras realidades, como as de países empobrecidos. Deste xeito, espérase traballar na educación para a cidadanía global e a solidariedade no alumnado que se matricule no curso.


O CURSO

Prazas: 25, en orde de solicitude

Custo: 10 euros, reembolsables a todas as persoas que completen o curso con éxito. Non se asignará praza definitiva até non ter realizado o pago

Prazo de matrícula: até o 8 de marzo ou até esgotar as prazas

Proceso de matrícula: envío de solicitude de participación no curso a info{arroba}galicia.isf.es incluíndo o número de teléfono. Unha vez que se reciba a contestación onde confirmemos a pre-selección, realizarase nas seguintes 48 horas o pago dos 10 euros de sinal na conta de Enxeñería Sen Fronteiras ES92 2080-0012-31-3040031586 co concepto: Sinal curso Mulleres Bravas +[Nome Apelidos alumnx]. Se non se realiza o pago e comunicación nese prazo, perderase a praza e pasarase a asignar a quen estea en lista de espera

Datas e sesións: o curso comezará o 10 de marzo de 2022 (cunha sesión presencial) e rematará o 15 de xuño de 2022 (cunha sesión en liña de peche e avaliación). O curso realizarase como un itinerario formativo composto dunha serie de sesións con facilitación en directo (unha en liña e o resto presenciais, por un total de 22 horas), e un traballo persoal a partir de material facilitado (8 horas), para un total de 30 horas. As sesións presenciais terán lugar en Santiago de Compostela, na aula 3 da Escola Técnica Superior de Enxeñería (ETSE) do Campus Vida, excepto o encontro de fin de semana. Pódese ver o programa detallado máis abaixo.

Recoñecemento de créditos: as persoas que o desexen, poden obter o recoñecemento do crédito ECTS completando o 90% das horas de clase e o traballo persoal.

Bolsas de mobilidade: Hai posibilidade de solicitar 2 bolsas de mobilidade para persoas que se despracen dende o Campus de Lugo (financiándose até un 50% dos desprazamentos). Pódese facer a solicitude da bolsa simultaneamente coa solicitude de matrícula.


PROGRAMA

SESIÓNDATALUGAR
Presentación do curso
Enxeñería Sen Fronteiras, Amigos da Terra e SEPIU da USC
10/03/2022
17:30 – 18:30
ETSE (Aula3)
Cidadanía global e a ameaza do extractivismo. Xeneralidades do sistema de hiperconsumo e extractivismo globalizado
Enxeñería Sen Fronteiras e Amigos da Terra
10/03/2022
18:30 – 20:30
ETSE (Aula3)
Encontro con mulleres defensoras de Honduras e plataformas galegas en defensa do territorio (Plataforma Mina Touro Non, Plataforma pola Defensa da Ría da Arousa e plataforma Casalonga Limpa de Residuos)31/03/2022
17:00 – 20:00
ETSE (Aula3)
Convivencia-formación de fin de semana.
Enxeñería Sen Fronteiras, Amigos da Terra, mulleres activistas hondureñas e plataformas galegas de defensa da terra
7-8/05/2022Centro Etnográfico do Mandeo (Teixeiro)
Obradoiro “comunicar as loitas”
Persoas expertas en comunicación social de AGARESO
28/04/2022
17:00 – 19:00
ETSE (Aula3)
Encontro mulleres produtoras de Honduras e iniciativas galegas de produción e consumo sustentable12/05/2022
17:00 – 20:00
ETSE (Aula3)
Obradoiro en liña de peche e avaliación
Enxeñería Sen Fronteiras, Amigos da Terra e SEPIU da USC
15/06/2022
19:00 – 20:00
En liña

Talleres de arte lúdico con jóvenes en Honduras

Las jóvenes son siempre parte esencial de la transformación comunitaria y de los hogares, y más en un país como Honduras, donde la mitad de la población tiene menos de 15 años.

Como parte del proyecto que está finalizando de Mejora del acceso equitativo de mujeres y jóvenes a recursos económicos do Sur de Honduras, que financia Cooperación Galega de la Xunta de Galicia, traemos hoy uno de los talleres de arte lúdico con jóvenes, en este caso de la comunidad (aldea) Laure Arriba.

Dinamizado por personal de la asociación CODDEFFAGOLF (uno de nuestros socios estratégicos en Honduras desde que empezamos a trabajar en la zona en 2008), es un taller que forma parte de las metodologías que se están empleando para mejorar la equidad en el uso de recursos económicos de las familias, para jóvenes y mujeres. En este caso se trata de jóvenes , que también reciben formación en enfoque de género, siguiendo los principios de la ludopedagogía (metodología que nos encanta, de la que recomendamos este manual, y que está muy vinculada a la Educación Popular o al Teatro de la Oprimida). Se trata de hacer arte lúdico para la sensibilización, ya que la idea es que estas jóvenes sean agentes de cambio en sus comunidades.

Esta manera de trabajar trata de buscar la maduración de metodologías de trabajo de forma que se conecte con la razón con el sentimiento, incidiendo en este caso concreto en los temas de equidad en el manejo de recursos.

Programa de Coñecemento da Realidade. Honduras 2022

Xa está aberta a convocatoria do Programa de Coñecemento da Realidade (PCR) 2022 de Enxeñería Sen Fronteiras Galicia. Se che interesa o voluntariado de cooperación para o desenvolvemento para coñecer novas culturas e aumentar o teu compromiso solidario, podes presentarte até o 1 de marzo. Temos 3 prazas para participar no programa, que inclúe estancia de 2-3 meses en Honduras antes de finais de 2022, coñecendo os nosos proxectos e o xeito de traballar das organizacións hondureñas coas que traballamos dende xa hai anos.

Aquí están as bases da convocatoria. Máis información en info[arroba]galicia.isf.es

Boletín Oficial Esfeiro: febreiro 2022

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Enlaces de interese
  • A recomendación artística do mes
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    Este mes de Xaneiro comezamos con boas novas, e é que poderemos desenvolver tres proxectiños grazas as subvencións a cargo da casiña solidaria do IRPF, convocadas pola Xunta de Galicia. Un deles será á realización de varios faladoiros en centros de educación secundaria de Galicia a cargo de mulleres colaboradoras e voluntarias de ESF ligadas a profesións e estudos STEM. O obxectivo desta actividade será ofrecer experiencias en primeira persoa que sirvan de referencia ás alumnas que poidan ter interese nestas profesións, ademais de visibilizar o enfoque do uso da tecnoloxía para o ben común (con valores de sustentabilidade, colaboración, inclusión , coidados…). Tamén teremos apoio para continuar o traballo xunto a Ecos do Sur no Banco de Reciclaxe Electrónica con Software Libre da Coruña, e outra para organizar o Programa de Coñecemento da Realidade neste 2022.

    Ademais, Continuando coas boas novas de xaneiro, tamén estreamos novo formato en  ESFRadio: «Un tema de ESF Galicia». Empezamos falando sobre Reciclar para Reutilizar, dando voz ás persoas dos Bancos de Reciclaxe Electrónica con Software Libre de Galicia. Tivemos tempo tamén para facer na nosa web unha reflexión sobre a importancia cada vez maior de, nas organizacións e ONG, ser conscientes de que tecnoloxía usar e como, se se busca unha sociedade máis participativa, xusta e solidaria.

    Por outra banda e para comezar con bo pé o ano, aproveitando a estancia de Raquel en Galicia realizamos un encontro entre as persoas contratadas e a Xunta Directiva, toda unha alegría reencontrarse de novo!


HONDURAS

    En Honduras se están pechando os encontros do proxecto con grupos de mulleres produtoras e fortalecemento das Oficinas de la Mujer das municipalidades da Mancomunidade NASMAR. Ademais, Araceli Serantes, do CEXEF, viaxará en febrero a Honduras para participar nunha serie de obradoiros e no fortalecemento das pontes entre a UDC e a Universidade Nacional Autónoma de Honduras. Tamén unha docente e investigadora desa universidade visitará Galicia.

    No proxecto de 4 anos que desenvolvemos con produtoras e defensoras da terra, financiado pola Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo, estamos a comezar o derradeiro ano, planificando as actividades a realizar até finais de 2022, mentres estamos a deseñar un novo proxecto para continuar nos seguintes anos.

    Ademais, felicitámonos de que o Concello de Vigo sacara as primeiras subvencións para proxectos de cooperación ao desenvolvemento, e presentamos unha proposta dentro do programa de Soberanía Alimentaria (ao que tamén pertencen os dous anteriores).


ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas


A RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA DO MES

    ‘De oficio, defensoras’ ten banda sonora.
Trátase dunha exposición impulsada pola Coordinadora Galega de ONGD, que agora conta cunha lista de reprodución de artistas activistas, e queremos que sexa a recomendación artística deste mes de febreiro. Aquí podes escoitala!


E NO PRÓXIMO MES …


A ESF-RASE DO MES

    Temos emocións do Paleolítico, institucións medievais e tecnoloxía propia dun deus. E iso é terriblemente perigoso     Edward O. Wilson (falecido o pasado 26 de decembro)











ACTIVISMO TECNOLÓXICO NAS ORGANIZACIÓNS SOCIAIS. TECNOLOXÍA PARA HACKEAR O SISTEMA (I)

A tecnoloxía que se emprega nas organizacións que pretenden ser transformadoras é moito máis importante para a súa misión do que se soe pensar. Tanto, que se non é axeitada ou non se emprega ben pode neutralizar esa transformación que se estaban perseguindo (ou, no peor dos casos, facer de Cabalo de Troia de produtos e prácticas indesexables).

Non falamos só das tecnoloxías que se empregan en proxectos de cooperación ao desenvolvemento ou en proxectos ambientais ou de inclusión social na nosa contorna (endóxenas, apropiadas, participativas, culturalmente aceptables, que non xeren dependencia nin intensifiquen as fendas de poder, sesgos de xénero, etc.). Tamén hai que ter en conta as que empregamos como parte das campañas de sensibilización, as redes sociais ou o propio día a día das organizacións (incluíndo a comunicación interna e a loxística máis básica).

Hai que empezar a transversalizar o activismo tecnolóxico nas organizacións e deixar de alimentar ao monstro. Non se pode negar que é complicado ser coherentes en todo (sobre todo a nivel persoal, pero tamén a nivel organizacións) pero, como xa dixo algún esfeiro, usar ferramentas de software libre no noso día a día da organización pode ser tan político como empregar produtos de comercio xusto ou de proximidade.

Pode parecer que, se empregamos esas tecnoloxías, non imos ser tan “produtivas” e vai haber que facer un esforzo de adaptación na nosa base social. Pero a coherencia non debería ser o prezo a pagar ante o resultadismo, porque precisamente ese resultadismo forma parte do problema. Sería tan incoherente como facer unha mesa redonda para falar sobre o dereito á auga ofrecendo auga embotellada ás relatoras, ou unhas xornadas sobre comercio xusto ofrecendo café das grandes marcas nos descansos.

Explorar na nosa acción transformadora eidos como a bioconstrución, as ferramentas de baixo custo e abertas, as solucións tecnolóxicas minimalistas (o pequeno é fermoso) e pouco complicadas, que impliquen traballo colectivo e que nos deixen bailar xuntas, é hackear o sistema que queremos mudar. E iso é precisamente porque estas características son o contrario do que o sistema hiperconsumista nos está a vender (todo máis grande, máis complicado, con tecnoloxías cada vez máis lonxanas e inalcanzables no seu manexo e mantemento, ademais de moito individualismo e “dereitos reservados”).

A tecnoloxía xa hai moito que deixou de ser un simple medio, unha ferramenta, para converterse nun suxeito político que, cada vez máis, será clave para acadar (ou non) un mundo solidario, cooperativo e que non deixe a NINGUÉN atrás. Temos que ser consciente dela para hackear o sistema (creando novas tecnoloxías que retroalimenten ese mundo colaborativo) ou, do contraio, estaremos facendo o contrario. Non hai neutralidade posible. Aquí funciona o de “se é gratis, entón o produto es tí”.

Se queres saber máis ou tes ideas sobre como facer este activismo tecnolóxico, sexas organización ou sexas unha persoa con inquietudes neste tema, contáctanos. Nun vindeiro post falaremos de exemplos concretos, estades atentxs!

ESFRadio: Reciclar para reutilizar

Hoxe estreamos novo formato en ESFRadio: “Un tema de ESF Galicia”. Serán programas que esperamos sacar unha vez ao mes onde afondar nun tema que nos interese, dando a coñecer actividades que facemos en ESF Galicia relacionadas co mesmo.

Hoxe o tema é “Reciclar para reutilizar“. Nel tocamos temas de reparabilidade de aparatos e coñecemos os Bancos de Reciclaxe Electrónica con Software Libre de Galicia. Para iso falaremos con persoas de Enxeñería Sen Fronteiras, voluntarias dos distintos bancos, e tamén con persoas de Ecos do Sur e IEEE-Vigo. Mesmo podemos coñecer a unha das voluntarias do que pode ser o incipiente banco de Ourense!

Pódese escoitar en Spotify e tamén aquí:

Produción e montaxe: Jorge Lama

Participan: Marc Romero (narrador), Elena Salgado (narradora), Daniel Vila (voluntario “argalleiro” de ESF), Ana Rodríguez (unha das impulsoras do incipiente banco de Ourense), Sergio Alvariño (falando do Banco de Reciclaxe Electrónica da Coruña, do que é un dos impulsores), Sergio Fernández (técnico de proxectos de ESF), Jose González (un dos impulsores do Banco en Vigo e membro de ESF e IEEE) e Natalia Monje (de Ecos do Sur). Grazas a todas por facer posible este novo episodio de ESFRadio!

Boletín Oficial ESFeiro: xaneiro 2022

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Enlaces de interese
  • A recomendación artística do mes
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    O pasado decembro foi tempo de presentacións, encontros e faladoiros esfeiros con alumnado e profesorado en diversos campus galegos. Foi para dar a coñecer a asociación, así como as posibilidades de facer TFM-TFG connosco, ou colaborar doutros xeitos (como co Banco de Reciclaxe Electrónico, tecnoloxía inclusiva ou os grupos temáticos de auga, enerxía, TIC, xénero ou soberanía alimentaria). Estivemos en Vigo (Telecomunicacións e Industriais-CUVI), Lugo (EPS), Ferrol (Esteiro e Serantes) e Ourense (Escola de Enxeñería Informática). Todo isto fixémolo dentro dun proxecto de educación nas escolas técnicas apoiado pola Xunta de Galicia e o Concello de Lugo.

    Dende o 16 de decembro, quedou na Praza Maior de Lugo a exposición ‘De Oficio, Defensoras’, que da a coñecer a vida de distintas mulleres defensoras de dereitos humanos en diversos países, entre eles Honduras. Aínda podedes vela!

    En Coruña tivemos un novo obradoiro na sede de Ecos do Sur para familias que levaron un equipo do Banco de Reciclaxe Electrónico con Software Libre. E, como no, desexamos un novo ano cheo de ilusión para afrontar desafíos en todas as estacións.

    Mencionar que, como sempre que nos acercamos a datas de Nadal, deixamos algunha pílula en redes sociais sobre consumir con cabeciña, tanto a electrónica como o de comer


HONDURAS

    En Honduras continúa o proxecto de apoio a grupos de mulleres produtoras e orzamentos municipais etiquetados en xénero, apoiado pola Xunta de Galicia. En decembro lanzouse a segunda convocatoria de fondos para emprendementos na rexión Golfo de Fonseca, liderados por mulleres ou mozxs a nivel individual ou colectivas.  

    Por outra banda, dentro do proxecto de apoio ao programa de técnicas comunitarias de auga realizado con AHJASA e apoiado pola Deputación da Coruña que acaba de rematar, realizouse un encontro en liña entre persoas de AHJASA e da asociación galega COXAPO. Nel, puidemos coñecer como foi a realidade da xestión veciñal da auga en Galicia e Honduras durante a pandemia de COVID, e manter o vínculo entre as dúas asociacións que iniciamos en 2019.


ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas


A RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA DO MES

    O 18 de decembro celebrouse o Día Internacional da Persoa Migrante. Rebeca Lane, artista e activista guatemalteca, ofreceunos a canción Si yo pudiera quedarme.


E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD (ou subscríbe ao seu boletín quincenal, que conta con ofertas de emprego; formacións e actividades; novidades do sector; convocatorias de bolsas e subvencións; propostas de voluntariado, etc.). Tamén nas nosas redes sociais twitter, instagram e na nosa canle de telegram,difundimos eventos de interese externos a ESFGalicia de temas vinculados ao noso traballo.


A ESF-RASE DO MES

“𝑆𝑒 𝑒𝑠 𝑛𝑒𝑢𝑡𝑟𝑎𝑙 𝑒𝑛 𝑠𝑖𝑡𝑢𝑎𝑐𝑖𝑜́𝑛𝑠 𝑑𝑒 𝑖𝑛𝑥𝑢𝑠𝑡𝑖𝑧𝑎 𝑒́ 𝑞𝑢𝑒 𝑒𝑠𝑐𝑜𝑙𝑙𝑖𝑐ℎ𝑒𝑠 𝑜 𝑙𝑎𝑑𝑜 𝑜𝑝𝑟𝑒𝑠𝑜𝑟.”
𝐃𝐞𝐬𝐦𝐨𝐧𝐝 𝐓𝐮𝐭𝐮. Premio Nóbel que finou o pasado mes de decembro

Boletín Oficial ESFeiro: decembro 2021

Chega o Boletín Sonoro ESFeiro en ESFRadio, a versión podcast do noso Boletín Oficial ESFeiro.

En 5 minutiños podes coñecer o que fixemos en novembro en Galicia e Honduras, novas sobre tecnoloxía e dereitos humanos, axenda de eventos de decembro e a ESFrase do mes.

Este programa se puido realizar grazas ao apoio do Concello de Lugo, coas axudas para proxectos de sensibilización na súa convocatoria de 2021.

Se che gustan os podcasts, proponnos algún tema para que desenvolvamos en programas monotemáticos, e apúntate a ESFRadio!