Posts

Enxeñeria Sen Fronteiras

NOVO PROXECTO: Mellora da Xestión Pública e Social para a Gobernanza dos Recursos Hídricos en 9 municipios da Rexión 13 Golfo de Fonseca. Fase 1

/in , ,

Este proxecto, que financia a Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo (AECID), forma parte do Programa de Auga de Enxeñaría Sen Fronteiras Galicia na zona sur de Honduras, froito dun proceso de varios anos, coa Mancomunidade NASMAR e a Asociación Hondureña de Xuntas Administradoras de Auga (AHJASA). Veuse traballando no fortalecemento de capacidades de xestión pública e social para a xestión da auga en comunidades rurais. Neste proxecto, súmase o Comité para a Defensa e Desenvolvemento da Flora e Fauna do Golfo de Fonseca (CODDEFFAGOLF), co que se traballou en Soberanía Alimentaria con enfoque de cunca e adaptación ao cambio climático.

A base territorial do proxecto inclúe 9 municipios que pertencen ao Corredor Seco centroamericano, caracterizado por ter unha estación seca que limita a disposición de auga durante a maior parte do ano. Son os municipios que forman a NASMAR: Nacaome, Amapala, San Lorenzo, Marcovia, Goascorán, Namasigüe, El Triunfo, Apacilagua e El Corpus (ver imaxe neste post, de creación propia a partir de http://geoportal.infoagro.hn/geoportal_public)

Varias obras estratéxicas axudan ó acceso á auga nas áreas urbáns e comunidades que se encontran preto, mentras que as comunidades máis afastadas abastécense de pozos perforados (profundos), excavados (artesanais), correntes superficiais de estación e compra de auga envasada. En xeral, a poboación non ten acceso á auga en cantidade e de forma segura, aceptable e accesible, segundo recomenda a ONU. Na zona hai unha alta incidencia de casos de enfermidade renal crónica que probablemente se debe a mala calidade da auga subterranea, contaminada por agroquímicos e fenómenos de intrusión salina. En certas zonas, a pesar de que sí que se encontra auga en cantidade, preséntanse problemas de contaminación por metais pesados de orixen natural o ser terreo volcánico, incidindo na saúde da poboación.

Entre as actividades que se executarán, NASMAR será a responsable de tutelar o proceso de fortalecemento dos equipos técnicos municipais para mellorar a súa capacidade de xestión de proxectos de auga (tutoría dos técnicos na execución de obras exemplo de boas prácticas, acompañamento aos equipos técnicos, coordinación dás capacitacións: hidroxeoloxía, calidade de auga e saúde, sistemas de información xeográfica, formulación de proxectos con enfoque de dereitos, bo goberno, xénero, outros aspectos transversais, e mellora de deseños). Coordinará as accións coa Secretaría de Salud en el Departamento de Valle (SESAL) para a mellora dá información relativa aos problemas de saúde vinculados á calidade de auga, e ou fortalecemento do laboratorio de análise de auga. Así mesmo facilitará a loxística e coordinación dás investigacións en hidroxeoloxía con apoio dás universidades colaboradoras.

AHJASA, como organización complexa de base social comunitaria, constituída por xuntas de auga (JA) veciñais, constitúe a principal entidade dá sociedade civil hondureña de xestión social dá auga, e ten unha longa experiencia en fortalecemento de xuntas de auga. O papel de AHJASA será establecer e asentar a metodoloxía de formación en terreo do persoal técnico comunitario de JA, principalmente a aplicación práctica dás capacitacións a través do fortalecemento de comunidades modelo. Tamén liderará o seu proceso de fortalecemento interno: técnico-administrativo, de coordinación interna e de cohesión social.

CODDEFFAGOLF entidade ambientalista con ampla experiencia en sensibilización ambiental, reforestación voluntaria, boas prácticas agrícolas e manexo de conflitos, executará a compoñente de sensibilización ambiental, definindo contidos sobre o ciclo dá auga para a currícula oficial dá materia de Educación Ambiental nas escolas. Liderará as actividades de sensibilización aos consellos de microcunca, para conservación do recurso, coordinando a acción voluntaria comunitaria para protección do recurso. Coordinará as accións con UMAs e o Instituto de Conservación Forestal. Coordinará con Ahjasa e acompañará accións de delimitación de microcuncas e zonas de recarga hídrica en comunidades.

Nesta fase, preténdese dar un salto cuantitativo da capacidade de mobilización de recursos para sistemas de auga, cualitativo en canto á xestión pública de calidade, avanzar na sustentabilidade de xestores sociais da auga, e unha mellora substancial nas alianzas interinstitucionales, e incorpórase con máis intensidade o traballo co enfoque de xestión integral para a protección do recurso

FICHA

Título: Mellora da Xestión Pública e Social para a Gobernanza dos Recursos Hídricos en 9 municipios da Rexión 13 Golfo de Fonseca. Fase 1

Orzamento total: 558.801 €

Duración: 24 meses, febreiro 2022 a febreiro 2024

Enxeñeria Sen Fronteiras

Intercambio sobre buenas prácticas de gestión del agua y las microcuencas en el sur de Honduras

/in , ,

CODDEFFAGOLF, la organización socia de ESF Galicia en Honduras en temas de soberanía alimentaria y protección del territorio, nos informa de una nueva actividad dentro de uno de los proyectos que desarrollamos en conjunto, en este caso dentro de nuestro programa de promoción del Derecho Humano al Agua: ‘Mejora de la gestión comunitaria del agua en el sur de Honduras, Fase 1’, financiado por la Xunta de Galicia. También tenemos la crónica pormenorizada (en gallego) del evento, que nos envía Mateo, único de las tres personas participantes en el Programa de Conocimiento de la Realidad 2022 que queda en Honduras.

Con el objetivo de compartir experiencias y conocimientos adquiridos en cuanto al manejo y gestión del agua, se llevó a cabo una gira de intercambio en la microcuenca Santa Isabel el municipio de Namasigüe. Se contó con la participación de consejo de microcuenca y representantes de juntas de agua de Laure y el consejo de Microcuencas de Santa Isabel. Las y los compañeros de las juntas de agua de Laure tuvieron la oportunidad de conocer la buena experiencia sobre la gestión del recurso hídrico que se desarrolla en Santa Isabel y que es una de las experiencias mas exitosas en cuanto a gobernanza comunitaria y el cuidado y conservación del agua.

Compartindo boas prácticas

A CRÓNICA DE MATEO

O pasado xoves 8 de decembro houbo unha xira de intercambio de coñecementos entre duas microcuncas do Sur de Honduras: a do río Laure e a de Santa Isabel. Dado o bo desempeño da microcunca de Santa Isabel, o obxectivo era facer unha presentación e ter unha pequena plática sobre como se constituíron, fortaleceron e chegaron a ter unha microcunca tan sólida e funcional.

Pero primeiro de todo, para xs máis despistadxs, ¿qué é unha microcunca? Unha microcunca é unha área delimitada na que se atopa un nacemento natural de auga, e polo tanto debe ser correctamente preservada e conservada para asegurar que o recurso hídrico esté limpo e saneado.

Volvendo á xeira do pasado xoves, o primeiro paso foi recoller á xente das comunidades da microcunca do río Laure nun bus, no que fumos almorzando e platicando sobre o que nos ía deparar o día. Aí xa se palpaba a confianza entre a xente e a boa disposición e intercambiar coñecementos con outros lugares.

Ademais, estábamos viaxando a outro municipio, Namasigüe, coñecido polo seu rico pozol (unha deliciosa bebida feita a base de leite, millo e canela) entre outras cousas, así que se comezaron a escoitar as primeiras peticións por facer algunha parada estratéxica. En realidade minto, eu fun a única persoa que o pediu, pero estou seguro de que a xente me apoiaba. Unha hora e pico despois xa estábamos en Namasigüe, concretamente na comunidade Santa Isabel, onde nos recibiu Don Mario na súa impresionante casa, habilitada con espazos para recibir a un gran número de xente e nun espazo natural precioso.

Unha vez situada e asentada a xente de ambas microcuncas no lugar, fixemos un par de xogos para coñecernos algo mellor e crear un espazo máis relaxado. Tras facer o xa mítico xogo ‘KIÁ’ e unha imitación diversa de animais, quedeime coa frase dun home que comentaba: ‘Ya todo el estrés que traíamos, se fue’. Despois disto a comunidade de Santa Isabel fixo unha presentación, a cargo do enxeñeiro Herson, onde explicou como se constituiu e medrou a microcunca de Santa Isabel.

Comezou comentando que a microcunca é moi lonxeva, xa que se constituiu nos anos 80, pero non foi ata o 2002 onde se convertiu en área protexida, o que permitiu mellorar os mecanismos de conservación e mantemento da área. Ademáis, contounos que esta microcunca é parte dunha rede hidrográfica máis grande, a do río Quebrada Seca – Namasigüe.

O gran tema a tocar na presentación foron as distintas compoñentes do Plan de Manexo (PM) de recursos naturais que estableceron, coa axuda inestimable doutra organización, EmprendeSur. Este ten varias verticais:

  • Mellora da xestión da auga, mediante capacitacións a fontaneirxs das Xuntas de Auga (XXAA), análises da calidade auga e xiras de intercambio de experiencia con outras microcuncas, entre outros.
  • Respecto á xestión do recurso forestal, comentaban a importancia da reforestación pero sempre mirando a ‘compatibilidade’ das árbores reforestadas co lugar no que se plantan. Neste caso eran adecuados por exemplo a amendoeira, o carreto ou papalón. Por contra quedaban terminantemente prohibidos os eucalitpos (vaia, que sorpresa) e o quebracho.
  • Neste punto tamén comentaba o enxeñeiro Herson a importancia de manter limpa de lixo a microcunca, xa que este contamina a auga e provoca inundacións xa que bloquea as alcantarillas.
  • O PM incluía tamén un apartado para a xestión de fauna silvestre, mediante mecanismos como facer inventario de fauna e a inclusión do xulgado de paz da alcaldía correspondente, para solventar e afrontar problemas como a denuncia da caza ilegal das especies da microcunca. Como dato curioso, comentaban que o morcego é o animal que máis sementes sembra en Honduras, debido á súa alimentación e ao seu desprazamento aéreo.
  • Finalmente, tocáronse outros puntos como as accións que se están tomando como prevención e adaptación ao cambio climático; ou sobre mecanismos para fortalecer o desenvolvemento comunitario, como a construcción de letrinas domiciliarias ou o cercado das fontes de auga.

Por último, para rematar a charla, Herson comentaba que teñen constituída unha Caja de Ahorro y Crédito, coa que cobran un PSA (Pago de Servicios Ambientales) mensual aos integrantes da microcunca. Este pago non está destinado ao pago da auga, xa que iso é gratuito, senón ao mantemento desta zona e dos sistemas que fan que a auga chegue ás casas.

Trala presentación, houbo foi o turno da quenda de preguntas e felicitacións pola boa xestión e bo funcionamento. Tamén se comezaba a notar aquí que facía fallar recargar forzas, así que chegou o tempo do xantar xustamente antes de arrancar de volta para a microcunca do río Laure, non sen antes dar as grazas a Don Mario e o resto de integrantes de Santa Isabel por abrirnos as portas da súa comunidade e da súa casa.

No bus de volta puiden ver a xente moi motivada e con forzas renovadas. En resumo, un día moi completo. Vémonos!


Enxeñeria Sen Fronteiras

NOVO PROXECTO: Mellora da Xestión Comunitaria da auga no sur de Honduras, fase 1

/in , ,

O proxecto deséñase como Fase 1 dun Programa de fortalecemento da Xestión Comunitaria da auga no sur de Honduras. A experiencia de ESF Galicia con a Asociación Hondureña de Xuntas Administradoras de Auga e Saneamento (AHJASA) neste compoñente, deixou unhas aprendizaxes e metodoloxías que permiten a réplica e ampliación orientando un programa específico en materia de xestión comunitaria. Consegueuse para el unha financiación da Cooperación Galega da Xunta de Galicia.

Estímase que máis do 70% dos investimentos en sistemas de auga débense a unha reposición, ampliación ou mellora de sistemas de auga xa construídos, e que por un proceso de abandono, fóronse deteriorando até o punto de ser non funcionais. Sábese que o proceso de fortalecemento comunitario prevé estes problemas e supón unha mellora da eficiencia dos recursos. Tamén funciona como contrapeso e vixilancia de dereitos de cara ás administracións públicas que teñen obrigación de velar polo dereito humano á auga (en Honduras é a administración local). Neste tipo de procesos de fortalecemento de gobernanza é máis difícil a medición e xustificación no curto-medio prazo. Por este motivo, faise con enfoque de programa.

Nos inicios do traballo conxunto ISF-AHJASA-Mancomunidade Nasmar, o persoal técnico de AHJASA realizaba o fortalecemento directo das xuntas de auga, obténdose moi bos resultados a medio – longo prazo, observándose xuntas de auga máis autónomas e proactivas na solución dos problemas da auga.

Posteriormente, dado que o alcance do persoal de AHJASA non é suficiente para toda a demanda de acompañamento e fortalecemento de xuntas de auga, abordouse estratexicamente este problema a través dun programa de certificación de persoas novas técnicas comunitarias para poder realizar este traballo. Este proceso, apoiado nun inicio tamén pola Xunta de Galicia nas fases 2 e 3 do anterior programa, para o deseño e pilotaxe, foi posteriormente ampliado a máis departamentos do país, con fondos de varios financiadores por parte de AHJASA, obténdose a certificación oficial para 108 técnicos/as, 65 deles/as no sur.

Este proxecto que se comeza en 2022 vén retomar estes procesos cos técnicos/as, que se viron prexudicados pola incidencia e efectos da pandemia, para poder instalarse laboralmente como profesionais autónomos en xestión de xuntas de auga, iniciando xa o proceso de fortalecemento de máis de 20 xuntas de auga, tras un proceso de reforzo formativo.

Preténdese apoiar esta instalación laboral en xuntas de auga que previamente acordaran a participación no programa, así como poder dar un espazo de participación a las xuntas de auga comunitarias en espazos e institucións de gobernanza da auga, o que permitiría máis acceso e oportunidades de coñecemento, acceso a fondos, información e tamén incidencia política.

Por outra banda, preténdese mellorar un dos módulos formativos do programa, relativo á xestión con enfoque integral do recurso e enfoque de cunca hidrográfica. Para iso, cóntase co apoio da organización Comité para a Defensa y Desarrollo de la Flora y Fauna del Golfo de Fonseca (CODDEFFAGOLF), que se suma neste proxecto ao programa de auga de ESF, dada a súa experiencia como organización ambientalista. CODDEFFAGOLF dará apoio na compoñente de sensibilización, certas formacións ao persoal técnico municipal e impulsará a pilotaxe de accións de conservación nunha microcuenca, concretamente a microcuenca do Río Laure, con 5 aldeas. Nesta cunca na que xa se traballou en antigos proxectos. Porase en marcha o proceso de declaratoria da microcuenca formalmente, e planificarase a delimitación, con análise do uso do solo e medidas de corrección e protección do solo e especialmente de zonas de recarga. Obterase unha sistematización do proceso, para poder extraer aprendizaxes e deixalos recollidos no contido ampliado do programa de técnicos.

Se iniciará así mesmo un primeiro paso de mellora da integración das entidades de xestión comunitaria, dinamizándose este proceso con reunións e foros sociais e técnicos, dinamizándose a través da mesa de axentes do sector, mesa de momento establecida ad-hoc nas reunións de identificación deste proxecto, da que se obtivo a mostra de interese en seguir mantendo reunións de tipo técnico e social para a mellor gobernanza en xestión comunitaria da auga no sur de Honduras.

FICHA

Título: Mellora da Xestión Comunitaria da auga no sur de Honduras. Fase 1.

Orzamento: 203.626,87 €

Duración: abril 2022 a decembro 2023

Proceso de capacitación comunitaria del Corozo Namasigue
Marvin, un dos técnicos comunitario que saiu do programa
Nunha comunidade arranxando unha toma
Enxeñeria Sen Fronteiras

Identificando seguinte fase do programa de Dereito á Auga en Honduras

/in , ,

Esta temporada estivemos concretando accións para a seguinte fase do programa de Dereito á Auga en Honduras. Queremos seguir apoiando o fortalecemento técnico de unidades técnicas municipais dos municipios da Mancomunidade NASMAR (que agora pasaron de 7 a 9). Tamén continuar o desenvolvemento do programa de persoal técnico comunitario de AHJASA. Pero queremos fortalecer dúas novas compoñentes: o vínculo cos temas de saúde hídrica, e as boas prácticas de mantemento das microcuencas hidrográficas, para ir entrándolle ao enfoque de cunca na xestión da auga, na medida das nosas posibilidades.

Así, nas últimas semanas tivemos varias actividades nesta liña:

  • Reunión coa comunidade de El Sartenejal, para revisar o proxecto e a contrapartida comunitaria
  • Reunión coa delegación departamental de Valle da Secretaría de Salud, para revisar necesidades para o laboratorio de análise de auga.
  • Reunión con persoal técnico municipais de auga designados polos alcaldes da Mancomunidade NASMAR, e técnicas de Oficinas Municipales de la Mujer, sobre proxectos de auga e saneamento con enfoque de dereitos – enfoque de xénero.
Encontro con Secretaría de Salud. Aquí, xunto ao edificio onde quedaría o laboratorio
Reunión con veciñas de El Sartenejal, para conretar o proxecto de abastecemento de auga
Reunión con persoal técnico de municipios

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro. Xuño 2022

/in , ,


    Neste BOE queremos chamar a atención especialmente no feito de que, dende o 1 de xuño, Víctor Penas é contratado por ESF para o programa en Mozambique, no que ESF empezou este ano a participar nun consorcio que leva 10 anos de traballo no país, con Augas de Galicia, a Cooperación Galega da Xunta, e o apoio de PDI da UDC. Isto marca unha nova etapa nas actividades de cooperación internacional ao desenvolvemento de ESF, ao traballar por primeira vez na África Lusófona. A partir do próximo BOE, engadiremos polo tanto unha nova sección de MOZAMBIQUE.

    Ademais, chegan malas novas dende Nicaragua: as pasadas semanas ilegalizaron a FIDER e a La Cuculmeca, antiguas copartes de ESF nese país cando traballamos nel entre 2007 e 2010. A represión de Daniel Ortega segue medrando. Estamos en contacto con persoas do país e seguiremos informando.

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística do mes
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    En maio tivemos a segunda visita de activistas de Honduras dentro do proxecto financiado pola Xunta de Galicia de Mulleres Bravas, que desenvolvemos xunto con Amigos da Terra. Nesta ocasión nos visitaron Leni e Francisca, e puideron coñecer diversas iniciativas de economía social de Galicia: Millo e Landras, A Milpa do Salnés, Monte Veciñal do Couso e Granxa Ecolóxica A Curiscada. Ademais, participaron en sendos faladoiros nas Universidades de Santiago e de Vigo, dentro dos cursos que se están a realizar da Escola de Sustentabilidade e Cidadanía Global, xunto con outras mulleres activistas da economía social galega.

    A fin de semana do 7 e o 8 de maio, no Centro Etnogŕafico do Mandeo en Teixeiro, tamén coas 2 mulleres de Honduras e outras activistas de Galicia e outros lugares, houbo un incrible encontro para compartir experiencias sobre activismo e xénero (e outras interseccionalidades que xurdiron,xa que non lembrabamos traballar cun grupo tan heteroxéneo). O encontro serveu tamén como formación para as tres persoas que participarán no Programa de Coñecemento da Realidade de ESF en 2022 (incluindo estancia en Honduras no último trimestre do ano). Aproveitamos ademais para ter a nosa Asemblea Xeral de primavera, que fixemos ao aire libre, e onde renovamos e ampliamos a Xunta Directiva de ESF. Unha finde ben aproveitada! 

    Estivemos na sinatura do convenio para crear o Banco de REciclaxe Electrónica con Software Libre do Concello de Ames, que promovimos xunto con AGASOL (e tampouco parou o traballo no resto de bancos da rede).

    Dentro do proxecto de Educación sobre tecnoloxía para o ben común na Universidade coa rede ARtigo9Tech, financiado pola Xunta, estivemos falando sobre Enxeñería Sen Fronteiras e a tecnoloxía para o ben común na materia Hábitat Básico da Escola Técnica Superior de Arquitectura, e coñecimos o proxecto da materia de Laboratorio de Proxectos de enxeñaría de telecomunicacións que se titorizou dende o grupo de tecnoloxía inclusiva de ESF: WHAME APP, coa que se pode controlar o punteiro de distintos dispositivos (PC,tablet,móbil) co movemento da cabeza. Ademais, xa están en marcha os 4 proxectos seleccionados na convocatoria de proxectos de investigación no marco do “Programa de Impulso á Investigación Universitaria en Tecnoloxías para o Ben Común”. 

    En ESFRadio, este mes sacamos ao aire o programa sobre a tecnoloxía para o ben común no ensino secundario, que fixemos con profesorado da Asociación de Profesorado de Tecnoloxía de Galicia (APETEGA), aproveitando a invitación que nos fixeron para asistir a súa asemblea.

HONDURAS

    En Honduras foi un mes de traballo duro para rematar o deseño dun novo proxecto para a convocatoria de programas da Agencia Española de Cooperación (AECID), xunto coas compas de VSF-Justicia Alimentaria Global e Amigos de la Tierra. Ademais, retomouso a alianza da Comisión de Semillas para traballar en selección participativa a partir de variedades locais de sementes mellor adaptadas á zona, alianza que se ampliou con novas organizacións.

    Por outra banda, o mes comezaba coa presentación de dous proxectos para financiación a Cooperación Galega da Xunta de Galicia, cruzamos os dedos:

ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas

A RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA DO MES

Este mes recomendamos EL MONSTRUO INVISIBLE. Un film de Javier e Guillermo Fesser que nos revolveu por dentro.

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD (ou subscríbe ao seu boletín quincenal, que conta con ofertas de emprego; formacións e actividades; novidades do sector; convocatorias de bolsas e subvencións; propostas de voluntariado, etc.). Tamén nas nosas redes sociais Facebook,  instagram e Twitter difundimos eventos de interese externos a ESFGalicia de temas vinculados ao noso traballo. 

A ESF-RASE DO MES

A diferença entre a Guerra e a Paz é a seguinte: na Guerra, os pobres sâo os primeiros a serem mortos; na Paz, os pobres são os primeiros a morrer. Para nós, mulheres, há ainda uma outra diferença: na Guerra, passamos a ser violadas por quem não conhecemos. 

Extraída do libro Mulheres de Cinza, de Mia Couto Guerra




Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro. Maio 2022

/in , ,

Ola,


    Un mes máis chega o Boletín Oficial Esfeiro (BOE) de Enxeñería Sen Fronteiras Galicia (podes consultar os últimos BOE na web de ESF Galicia).
 
    A idea é que, en só 10 minutiños, poidas coñecer as actividades que se foron desenvolvendo no pasado mes desde ESF, así como algunhas outras noticias, próximos eventos e enlaces que pensamos que che poden interesar. Gustaríanos moito se interactúas connosco nas redes sociais twitter e instagram, ou nos segues na nosa canle de telegram. E se che apetece pasar das redes a unha participación máis cercana, en info@galicia.isf.es poñerante en contacto cos grupos de traballo que teñas máis cerca ou daranche opcións para facer voluntariado adaptado as túas circunstancias.

    Unha forte aperta e gracias polo teu apoio. Deixámoste co BOE de maio 2022

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística do mes
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    En abril o evento máis importante foi a visita das tres primeiras Mulleres Bravas que nos visitarán este ano: Coralia, Adolfina e Karina. Se queredes coñecer a súa axenda, e tamén a axenda de Leni e Francisca (que estarán connosco dende o 7 ao 12 de maio), podedes facelo aquí. Para ver os impactos en redes podedes facelo en twitter coa etiqueta #MulleresBravas, e vos faredes unha idea do gran percorrido que tivo a visita.

    O sábado 30 de abril presentamos nas XVIII Xornadas de Tecnoloxía da Asociación de Profesorado de Tecnoloxía de Galicia (APETEGA) unha proposta de colaboración para apoiar a introdución do enfoque de tecnoloxía para o ben común no ensino secundario, proposta que queremos presentar a financiación da Xunta de Galicia neste 2022. É moi de agradecer a oportunidade que nos deron dende a asociación, coa que en calquera caso queremos colaborar a partir dagora. 

    O 4 de abril, dentro do programa de Mulleres Tecnólogas polo ben común que nos financia a Xunta de Galicia, tivemos a Andrea no IES de Curtis falando da súa traxectoria como muller tecnóloga a alumnado de 4º da ESO.

    Tivemos ocasión de organizar con Ecos do Sur, dentro do proxecto dos Bancos de Reciclaxe Electrónica con Software Libre para pechar a fenda dixital, que financiamos con fondos da casiña solidaria do IRPF, dous obradoiros formativos para familias.

HONDURAS

    En Honduras, no noso programa de soberanía alimentaria, continuamos o traballo co proxecto que desenvolvemos conxuntamente con Amigos de la Tierra y Justicia Alimentaria Global, de Mejora de la gobernanza para el acceso a una alimentación y nutrición adecuada de los colectivos vulnerables de diez municipios del Corredor Seco de Honduras, en colaboración con CODDEFFAGOLF, NASMAR e coa financiación da Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo. Dentro deste proxecto, co noso socio local CODDEFFAGOLF e outras institucións, vense colaborando en programas de mellora participativa de variedades de millo, e xa se vai contando con algún cruce interesante entre variedades locais.

    Ademais, estívose traballando duro na elaboración de duas propostas para novos proxectos, que se presentarán durante maio e xuño a financiadores como a Xunta de Galicia ou AECID. Unha das propostas, dentro do programa de Dereito á Auga, será para apoiar e fortalecer a Juntas Administradoras de Agua y Saneamiento (vecinais). Traballarase con AHJASA, e CODDEFFAGOLF apoiará en introducir enfoque de cunca hidrográfica na xestión comunitaria da auga. A outra proposta é dentro do programa de soberanía alimentaria, continuando o fortalecemento do sector do marisqueo artesanal, moi feminizado e descoidado polas institucións públicas.

ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas

A RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA DO MES

    Este mes queremos recomendar unha película que está xusto en cartelera. Fala do apego á terra de quen vén dunha familia de labregas, da invasión da agroindustria, e deses paradoxos coa “vida moderna” e as novas xeneracións do rural que non saben se correr pola eira ou pasar o día no TikTok. Trátase da película “Alcarràs“, de Carla Simon. Vai vela se podes!

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD (ou subscríbe ao seu boletín quincenal, que conta con ofertas de emprego; formacións e actividades; novidades do sector; convocatorias de bolsas e subvencións; propostas de voluntariado, etc.). Tamén nas nosas redes sociais Facebook,  instagram e Twitter difundimos eventos de interese externos a ESFGalicia de temas vinculados ao noso traballo. 

A ESF-RASE DO MES

“Case o 90% do diñeiro que se dedica a investigación e desenvolvemento gástase na creación de tecnoloxías ao servizo do 10% da poboación máis rica do mundo. O obxectivo da revolución do deseño é mudar esta tendencia”.
Amy Smith, profesora do MIT (Massachusetts Institute of Technology)

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletin Oficial ESFeiro: abril 2022

/in , ,

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística do mes
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    O 14 de marzo, día mundial de acción na defensa dos ríos, varias organizacións, entre elas ESF, denunciaron o grave impacto ambiental que sofren as masas de auga afectadas por explotacións mineiras.

    Noepisodio de ESFRadio deste mes, tratamos o tema da bioconstrución. Se queres coñecer un enfoque da construción máis sustentable, non te perdas este programa onde activistas da asociación ESPIGA de bioconstrución de Galicia nos achegan este concepto tan interesante. Sobre bioconstrución foron as xornadas que, xunto coa propia ESPIGA, impulsáronse dende ESF, financiadas pola Xunta de Galicia, coa presencia de Gernot Minke, pai da bioconstrución, e un par de obradoiros prácticos.

    Ademais, con motivo do día da auga, tivemos un par de faladoiros, un no campus de Ferrol da UDC e outro nun colexio de infantil en Cedeira.

    Con motivo doutro día relevante, o da Muller Traballadora, a representante país de Honduras de ESF, Raquel Zolle, puido participar co relatorio vía teleconferencia “papel da muller enxeñeira na cooperación internacional” dentro da entrega dos premios do VI Concurso de TFG Enxeñaría e Muller Rural da Escola Politécnica Superior de Lugo-USC, grazas á financiación do Concello de Lugo.

    Como non falar este mes de marzo da chegada das Mulleres Bravas de Honduras, activistas pola defensa da terra no seu país. Estiveron o 30 e 31 na Universidade de Vigo e na de Santiago respectivamente, dentro de dous cursos con recoñecemento académico que comenzaran xa unhas semanas antes. Esta é a páxina web do proxecto (para podelas coñecer mellor), financiado pola Cooperación Galega. Coincidiu ademais neste mes a exposición de De profesión, defensoras, da Coordinadora de ONGD, en Sada (e na que hai unha foto dunha das Mulleres Bravas de Honduras que viñeran en 2019).

HONDURAS

    No mes de marzo rematamos en Honduras o proxecto, financiado pola Cooperación Galega da Xunta de Galicia, de mellora do acceso equitativo de mulleres e xoves a recursos económicos na zona sur do país, con diversos obradoiros de peche, así como a visita a Honduras de Boli, docente e investigadora da Universidade da Coruña, e a de Karla, catedrática da Universidad Nacional Autónoma de Honduras a A Coruña, onde puido impartir un seminario. Aquí contamos máis do resto das accións.

    Tamén se remata o proxecto de auga financiado pola Deputación da Coruña, de apoio na xestión comunitaria da auga con AHJASA.

    Continuamos o traballo co proxecto que desenvolvemos conxuntamente con Amigos de la Tierra y Justicia Alimentaria Global, de Mejora de la gobernanza para el acceso a una alimentación y nutrición adecuada de los colectivos vulnerables de diez municipios del Corredor Seco de Honduras, en colaboración con CODDEFFAGOLF, NASMAR e coa financiación da Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo.

ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o ben común

Voluntariado e Persoas

A RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA DO MES

    Este mes traemos unha mistura de curtametraxe, baile e música electrónica con mensaxe. Trátase da obra “Planeador“, na que Jëan Fixx converte a periferia da Coruña nunha distópica pista de baile

E NO PRÓXIMO MES …

7 de abril: Día Mundial da Saúde

17 de abril: Día Internacional da Loita Campesiña

22 de abril: Día da Terra

28 de abril: Día Mundial da Seguridade e Saúde no Traballo

7-8 de maio: Encontro de Activistas de Defensa da Terra. Teixeiro. PRÓXIMAMENTE MÁIS INFO

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD (ou subscríbe ao seu boletín quincenal, que conta con ofertas de emprego; formacións e actividades; novidades do sector; convocatorias de bolsas e subvencións; propostas de voluntariado, etc.). Tamén nas nosas redes sociais Facebook,  instagram e Twitter difundimos eventos de interese externos a ESFGalicia de temas vinculados ao noso traballo. 

A ESF-RASE DO MES

    “A tecnoloxía non serve de nada se non está ao servizo da igualdade, a inclusión e a xustiza social” Lucía Velasco. directora del Observatorio de Tecnología y Sociedad


Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro: marzo 2022

/in , ,

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística do mes
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA


    O mes de febreiro foi frenético. Estivemos na EPS de Lugo con outra das actividades do proxecto “abrindo as fiestras dá universidade: Campus Terra Lugo, terra de todas” onde, con gran receptividade por parte do alumnado, estivemos a conversar temas como o extractivismo e a defensa da terra en Galicia e Honduras, no marco da materia de ordenación Rural do master de Agronomos. Por outra banda, dando inicio ao conxunto de charlas do programa de mulleres ESFeiras nas STEM, este mes estivemos coa nosa voluntaria Cristina no IES Soutomaior co faladoiro ‘ Gústame facer cousas que funcionen, e a tí?´; e no IES San Rosendo de Mondoñedo coa nosa compañeira Thais conversando sobre tecnoloxías de baixo custo para persoas con problemas de mobilidade.

    Estivemos tamén na Escola de Camiños da Coruña, na materia optativa de Introdución á cooperación na enxeñería civil, co faladoiro “Educación e tecnoloxía para o desenvolvemento humano e o ben común”.

    Do 14 ao 28 de febreiro tivemos no Centro Cultural Universitario de Esteiro (Ferrol), a nosa exposición de fotos do Programa de Coñecemento da Realidade en Centroamérica, de voluntariado en cooperación.

    En Vigo, comezamos xa o curso de Escola de sustentabilidade e cidadanía global. Mulleres bravas defensoras da terra.

    En canto a rede dos bancos de reciclaxe electrónica (que non para de crecer), este mes de febreiro chegaron novas doazóns desde a ETSE da USC para o Banco de reciclaxe da Coruña, que ademais impartiu unha formación para familias con Ecos do Sur. Nos ciberfaladoriros de febreiro vímonos e estivemos a conversar sobre “Descifrando as criptomonedas” e “de que vai a D de ONGD?”.

    Rematando un mes cheo de actividade sumamos tamén un novo capítulo a ESF Radio “Eólicos vs Biosfera” e, en relación con este tema, ESF apoiou o manifesto de Aliente de moratorias dos eólicos en reservas de biosfera.

HONDURAS


    En Honduras as nosas compañeiras tamén tiveron semanas cheas de movemento. Este mes celebráronse actividades como parte do proxecto que está a finalizar de “Mellora do acceso equitativo de mulleres e xoves a recursos económicos do Sur de Honduras”, financiado pola Xunta de Galicia. Podes ver o resumo do traballo con mulleres aquí, incluindo o obradoiro de empoderamento de mulleres marisqueiras, aproveitando ademais a visita á zona de Araceli Serantes “Boli”, investigadora experta en educación ambiental da Universidade da Coruña. Tamén se fixo un obradoiro de arte lúdico con persoas novas.

    Por outra banda, estamos a preparar as novas propostas de proxectos para este ano, tanto no programa de Dereito á Auga como no de Soberanía Alimentaria, que esperamos presentar en breve para financiación á Cooperación Galega da Xunta de Galicia e a Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo, entre otros financiadores. Crucemos los dedos!

ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas

A RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA DO MES

Este mes imos ao cine, con ‘Mama’, curta gañadora dun Goya 2022

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD (ou subscríbe ao seu boletín quincenal, que conta con ofertas de emprego; formacións e actividades; novidades do sector; convocatorias de bolsas e subvencións; propostas de voluntariado, etc.). Tamén nas nosas redes sociais Facebook,  instagram e Twitter difundimos eventos de interese externos a ESFGalicia de temas vinculados ao noso traballo. 

A ESF-RASE DO MES

A responsabilidade humana debería aumentar de xeito acorde aos impactos que a nosa acción pode xerar.

Carmen Madorrán Ayerra




Enxeñeria Sen Fronteiras

Rematando proxecto de peche da fenda de xénero en Honduras

/in , ,

A segunda fase do proxecto de mellora do acceso equitativo de mulleres e xoves a recursos económicos do Sur de Honduras, que financia Cooperación Galega da Xunta de Galicia, está rematando. Estas últimas semanas foron de actividade frenética.

Tivo lugar un taller para a elaboración de plans de negocios con mulleres e persoas mozas provenientes de los municipios socios de la mancomunidad para acceder a financiamento a través dun fondo rotatorio, e se fixo a entrega destes fondos ás iniciativas seleccionadas.

No outro gran eixo de traballo do proxecto, realizouse unha formación para o fortalecemento das capacidades en análise de orzamentos municipais, dirixida a a membros da red de mujeres dos municipios de Marcovia, El Triunfo e Goascorán. Incluiuse unha parte de etiquetado de xénero, tema no que tivemos durante o proxecto o asesoramento de persoal do Centro de Estudos de Xénero e Feministas da Universidade da Coruña (CEXEF).

Precisamente como membra do CEXEF, tivemos a visita de Boli, especialista en educación ambiental, que tivo unha axenda ben apretada e á que lle agradecemos a súa entrega. Tivo visitas institucionais na Oficina en Honduras da Agencia Española de Cooperación, a na Universidade Nacional Autónoma de Honduras (UNAH) ou coas nosas socias locais. Tamén participou en obradoiros de educación ambiental con diversas colaboradoras, como o que desenvolveu con Deisy da UNAH, sobre deseño de elementos de comunicación en materia ambiental e de xénero, onde participaron persoas da Red de jóvenes acción por el clima, da asociación ECOS, de Amigos de la Tierra Honduras e da Asociación de Mujeres en Defensa por la Vida (AMDV). Esperamos nos vindeiros días a visita dende Honduras a Galicia dunha investigadora da propia UNAH.

Obradoiro con Boli e Deisy

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial Esfeiro: febreiro 2022

/in , ,

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Enlaces de interese
  • A recomendación artística do mes
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    Este mes de Xaneiro comezamos con boas novas, e é que poderemos desenvolver tres proxectiños grazas as subvencións a cargo da casiña solidaria do IRPF, convocadas pola Xunta de Galicia. Un deles será á realización de varios faladoiros en centros de educación secundaria de Galicia a cargo de mulleres colaboradoras e voluntarias de ESF ligadas a profesións e estudos STEM. O obxectivo desta actividade será ofrecer experiencias en primeira persoa que sirvan de referencia ás alumnas que poidan ter interese nestas profesións, ademais de visibilizar o enfoque do uso da tecnoloxía para o ben común (con valores de sustentabilidade, colaboración, inclusión , coidados…). Tamén teremos apoio para continuar o traballo xunto a Ecos do Sur no Banco de Reciclaxe Electrónica con Software Libre da Coruña, e outra para organizar o Programa de Coñecemento da Realidade neste 2022.

    Ademais, Continuando coas boas novas de xaneiro, tamén estreamos novo formato en  ESFRadio: «Un tema de ESF Galicia». Empezamos falando sobre Reciclar para Reutilizar, dando voz ás persoas dos Bancos de Reciclaxe Electrónica con Software Libre de Galicia. Tivemos tempo tamén para facer na nosa web unha reflexión sobre a importancia cada vez maior de, nas organizacións e ONG, ser conscientes de que tecnoloxía usar e como, se se busca unha sociedade máis participativa, xusta e solidaria.

    Por outra banda e para comezar con bo pé o ano, aproveitando a estancia de Raquel en Galicia realizamos un encontro entre as persoas contratadas e a Xunta Directiva, toda unha alegría reencontrarse de novo!

HONDURAS

    En Honduras se están pechando os encontros do proxecto con grupos de mulleres produtoras e fortalecemento das Oficinas de la Mujer das municipalidades da Mancomunidade NASMAR. Ademais, Araceli Serantes, do CEXEF, viaxará en febrero a Honduras para participar nunha serie de obradoiros e no fortalecemento das pontes entre a UDC e a Universidade Nacional Autónoma de Honduras. Tamén unha docente e investigadora desa universidade visitará Galicia.

    No proxecto de 4 anos que desenvolvemos con produtoras e defensoras da terra, financiado pola Agencia Española de Cooperación Internacional para el Desarrollo, estamos a comezar o derradeiro ano, planificando as actividades a realizar até finais de 2022, mentres estamos a deseñar un novo proxecto para continuar nos seguintes anos.

    Ademais, felicitámonos de que o Concello de Vigo sacara as primeiras subvencións para proxectos de cooperación ao desenvolvemento, e presentamos unha proposta dentro do programa de Soberanía Alimentaria (ao que tamén pertencen os dous anteriores).

ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas

A RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA DO MES

    ‘De oficio, defensoras’ ten banda sonora.
Trátase dunha exposición impulsada pola Coordinadora Galega de ONGD, que agora conta cunha lista de reprodución de artistas activistas, e queremos que sexa a recomendación artística deste mes de febreiro. Aquí podes escoitala!

E NO PRÓXIMO MES …

A ESF-RASE DO MES

    Temos emocións do Paleolítico, institucións medievais e tecnoloxía propia dun deus. E iso é terriblemente perigoso     Edward O. Wilson (falecido o pasado 26 de decembro)