Posts

Enxeñeria Sen Fronteiras

Boletín Oficial ESFeiro. Xuño 2022

/in , ,


    Neste BOE queremos chamar a atención especialmente no feito de que, dende o 1 de xuño, Víctor Penas é contratado por ESF para o programa en Mozambique, no que ESF empezou este ano a participar nun consorcio que leva 10 anos de traballo no país, con Augas de Galicia, a Cooperación Galega da Xunta, e o apoio de PDI da UDC. Isto marca unha nova etapa nas actividades de cooperación internacional ao desenvolvemento de ESF, ao traballar por primeira vez na África Lusófona. A partir do próximo BOE, engadiremos polo tanto unha nova sección de MOZAMBIQUE.

    Ademais, chegan malas novas dende Nicaragua: as pasadas semanas ilegalizaron a FIDER e a La Cuculmeca, antiguas copartes de ESF nese país cando traballamos nel entre 2007 e 2010. A represión de Daniel Ortega segue medrando. Estamos en contacto con persoas do país e seguiremos informando.

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Enlaces de interese
  • Recomendación artística do mes
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    En maio tivemos a segunda visita de activistas de Honduras dentro do proxecto financiado pola Xunta de Galicia de Mulleres Bravas, que desenvolvemos xunto con Amigos da Terra. Nesta ocasión nos visitaron Leni e Francisca, e puideron coñecer diversas iniciativas de economía social de Galicia: Millo e Landras, A Milpa do Salnés, Monte Veciñal do Couso e Granxa Ecolóxica A Curiscada. Ademais, participaron en sendos faladoiros nas Universidades de Santiago e de Vigo, dentro dos cursos que se están a realizar da Escola de Sustentabilidade e Cidadanía Global, xunto con outras mulleres activistas da economía social galega.

    A fin de semana do 7 e o 8 de maio, no Centro Etnogŕafico do Mandeo en Teixeiro, tamén coas 2 mulleres de Honduras e outras activistas de Galicia e outros lugares, houbo un incrible encontro para compartir experiencias sobre activismo e xénero (e outras interseccionalidades que xurdiron,xa que non lembrabamos traballar cun grupo tan heteroxéneo). O encontro serveu tamén como formación para as tres persoas que participarán no Programa de Coñecemento da Realidade de ESF en 2022 (incluindo estancia en Honduras no último trimestre do ano). Aproveitamos ademais para ter a nosa Asemblea Xeral de primavera, que fixemos ao aire libre, e onde renovamos e ampliamos a Xunta Directiva de ESF. Unha finde ben aproveitada! 

    Estivemos na sinatura do convenio para crear o Banco de REciclaxe Electrónica con Software Libre do Concello de Ames, que promovimos xunto con AGASOL (e tampouco parou o traballo no resto de bancos da rede).

    Dentro do proxecto de Educación sobre tecnoloxía para o ben común na Universidade coa rede ARtigo9Tech, financiado pola Xunta, estivemos falando sobre Enxeñería Sen Fronteiras e a tecnoloxía para o ben común na materia Hábitat Básico da Escola Técnica Superior de Arquitectura, e coñecimos o proxecto da materia de Laboratorio de Proxectos de enxeñaría de telecomunicacións que se titorizou dende o grupo de tecnoloxía inclusiva de ESF: WHAME APP, coa que se pode controlar o punteiro de distintos dispositivos (PC,tablet,móbil) co movemento da cabeza. Ademais, xa están en marcha os 4 proxectos seleccionados na convocatoria de proxectos de investigación no marco do “Programa de Impulso á Investigación Universitaria en Tecnoloxías para o Ben Común”. 

    En ESFRadio, este mes sacamos ao aire o programa sobre a tecnoloxía para o ben común no ensino secundario, que fixemos con profesorado da Asociación de Profesorado de Tecnoloxía de Galicia (APETEGA), aproveitando a invitación que nos fixeron para asistir a súa asemblea.

HONDURAS

    En Honduras foi un mes de traballo duro para rematar o deseño dun novo proxecto para a convocatoria de programas da Agencia Española de Cooperación (AECID), xunto coas compas de VSF-Justicia Alimentaria Global e Amigos de la Tierra. Ademais, retomouso a alianza da Comisión de Semillas para traballar en selección participativa a partir de variedades locais de sementes mellor adaptadas á zona, alianza que se ampliou con novas organizacións.

    Por outra banda, o mes comezaba coa presentación de dous proxectos para financiación a Cooperación Galega da Xunta de Galicia, cruzamos os dedos:

ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Enerxía e cambio climático

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Pobreza e exclusión

Políticas e modelos de desenvolvemento

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas

A RECOMENDACIÓN ARTÍSTICA DO MES

Este mes recomendamos EL MONSTRUO INVISIBLE. Un film de Javier e Guillermo Fesser que nos revolveu por dentro.

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia  consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD (ou subscríbe ao seu boletín quincenal, que conta con ofertas de emprego; formacións e actividades; novidades do sector; convocatorias de bolsas e subvencións; propostas de voluntariado, etc.). Tamén nas nosas redes sociais Facebook,  instagram e Twitter difundimos eventos de interese externos a ESFGalicia de temas vinculados ao noso traballo. 

A ESF-RASE DO MES

A diferença entre a Guerra e a Paz é a seguinte: na Guerra, os pobres sâo os primeiros a serem mortos; na Paz, os pobres são os primeiros a morrer. Para nós, mulheres, há ainda uma outra diferença: na Guerra, passamos a ser violadas por quem não conhecemos. 

Extraída do libro Mulheres de Cinza, de Mia Couto Guerra




Enxeñeria Sen Fronteiras

ESFRadio. Un tema de ESF ao mes: Mulleres Bravas da economía social de Honduras

/in , ,

A terra non se vende, deféndese!!! Con este berro comenzamos o programa de hai dous meses, cando tivemos a visita de 3 mulleres bravas defensoras da terra ante as ameazas do extractivismo en Honduras.


Desta volta, en ESFRadio, queremos falar con Francisca e Leni, 2 mulleres bravas de Honduras, que buscan alimentar o mundo producindo doutro xeito. Dun xeito que teña en conta as necesidades das persoas, pero tamén do planeta que nos da sustento. Elas visitaron Galicia dentro do proxecto Mulleres Bravas, que desenvolvemos xunto con Amigos da Terra, e puidemos entrevistalas nun encontro sobre activismo con enfoque de xénero que tivo lugar en Teixeiro o 7 e 8 de maio pasados.


A pequena produción agropecuaria e pesqueira vén dende hai décadas sendo cuestionada polas grandes teorías económicas, que defenden o máis grande como única alternativa posible para alimentar un planeta cada vez máis superpoboado. Pero a realidade é que o modelo da gran agroindustria non deixa de ser unha cara máis do extractivismo, que está a rematar cos ecosistemas. Pan para hoxe, fame para mañá. Como di o título dun interesantísimo ensaio a partir de investigacións feitas aquí en Galicia por Emilio Carral e Xoan Carreira, da Universidade de Santiago, O PEQUENO É GRANDE.

Tamén nesta loita por outro modelo produtivo hai moitas mulleres invisibilizadas, que asumen traballos de coidados, comunitarios e produtivos (o triple rol), pero que están aprendendo a integrar todo no seu modo de vida, aínda que a costa de grandes esforzos. Tamén elas son MULLERES BRAVAS. Aquí podes escoitar as súas experiencias.

Produce: Jorge Lama

Guión: Sergio Fernández e Jorge Lama

Presentan: Claudia Méndez e Marc Romero

Participan: Leni Betancourt e Francisca Muñoz

Foto: Mulleres Bravas de Honduras e Galicia na Universidade de Santiago de Compostela.
Enxeñeria Sen Fronteiras

Mulleres Bravas da Economía Social na USC

/in , ,

Nicole Rojas, compañeira da ONG AGARESO, déixanos esta crónica da mesa redonda que tivo lugar en Santiago de Compostela o pasado 12 de maio, dentro do proxecto Mulleres Bravas que impulsamos con Amigos da Terra.

“Se a compañeira veciña non ten terra onde cultivar, fanse parcelas colectivas e a colectividade está a dar bos resultados”: Francisca Sipriana Muñoz, labrega e activista hondureña.

O segundo encontro de Mulleres Bravas organizado por Amigos da Terra e Enxeñería Sen Fronteiras co apoio de AGARESO, levouse a cabo o pasado xoves 12 de maio como parte do curso Escola de Sustentabilidade e Cidadanía Global na Universidade de Santiago de Compostela.

Desde Honduras chegaron de novo algunhas representantes da tenacidade no ámbito ambiental e agrícola do país centroamericano, Leni Suyapa Betancourt e Francisca Sipriana Muñoz, que aproveitaron para compartir e reunirse con outras mulleres galegas, tamén tenaces, que lles falaron un pouco acerca dos proxectos que se producen aquí como Mulleres Salgadas e Arousa en Transición.

Durante o encontro, un espazo aberto para coñecer as experiencias de todas as participantes e o seu traballo, a primeira en tomar a vocería foi Francisca, unha muller hondureña sen pelos na lingua, a quen lle gusta compartir as súas experiencias de máis de 20 anos en defensa do territorio e os dereitos das mulleres. Foi fundadora do Comité Municipal de Defensa da Natureza e da Asociación de Comités Ecolóxicos do Sur de Honduras e, desde hai 4 anos é coordinadora da Oficina Municipal da Muller. Actualmente o seu traballo enfócase nunha escola de campo que basea a súa actividade na agricultura ecolóxica.

A seguinte en participar e contarnos un pouco sobre ela foi Leni, quen fai parte da Comisión Ambiental Municipal do seu pobo e tamén participa de forma activa na defensa do seu territorio ante as ameazas da minería e da industria fotovoltaica.
Leni contou como chegou a integrarse na gandería sostible cando na súa casa comezaron a producir e distribuír leite de vaca e queixos. Ela fai parte dun grupo de mulleres organizadas que traballan para xerar ingresos con estas vendas e así fortalecer o traballo colectivo e os grupos de base.

Ao finalizar os relatos de Leni e Francisca de Honduras, deuse paso a Dores Gómez Ordóñez, directora e representante da Asociación de Mulleres Salgadas, a primeira e única asociación de ámbito autonómico galego de mulleres do sector pesqueiro.

 A asociación de Mulleres Salgadas é unha organización feminista, pois recoñece e promove o valor do traballo das mulleres en calquera ámbito relacionado co mar e busca, por suposto, a mellora nas condicións das traballadoras, razón pola que esta organización acolle todas as profesións e labores do mar. Hoxe en día conta con máis de 1.500 asociadas.

Por último, pero non menos importante, deuse paso a Arousa en Transición, unha ONG que traballa defendendo o medioambiente e busca xerar camiños cara á transición enerxética. Exemplo diso, é o traballo que realizan mediante a sensibilización da poboación para a procura de solucións á crise ecolóxica e procesos de investigación. O seu máximo piar podería dicirse que é a creación dunha comunidade enerxética que logre xerar beneficios ambientais, económicos e sociais e por suposto, enerxéticos.

Pero a xornada non acabou alí, pois ao finalizar as intervencións de todas as representantes, falouse acerca de como o papel da muller nos campos da economía social e a sustentabilidade non é só vital, senón que é moitas veces menosprezado e non se ten en conta a carga doutros aspectos sociais vinculados normalmente ao papel da muller. Inclusive mencionouse como é evidente aínda, a falta de representación en cargos de importancia e directivas fronte á porcentaxe normalmente alta de homes.

Pese ao debate e o desgusto dun sentimento colectivo de desigualdade aínda bastante presente na sociedade e nos gremios alí presentes, a conclusión da xornada foi máis alentador, ao darnos conta de que, aínda que a intres parece que imos a pasos demasiado lentos, son pasos firmes. A colectividade e o traballo en grupo en busca dun ben común, si transforma e é así como, por exemplo, as mulleres hondureñas puideron posicionarse como pezas craves no traballo ambiental no seu país, a pesar da cultura e as dinámicas que historicamente oprimiron e minimizaron o papel da muller

O encontro non podía terminar doutra maneira que non fose agradecendo a todas as Mulleres Bravas presentes. Desde as representantes educando e compartindo as súas historias e proxectos, ata as participantes, escoitando e tratando de empaparnos un pouco de toda esa sabedoría que nos acompañou durante un par de horas nun aula pero que nos quedará como ensino para sempre.

Enxeñeria Sen Fronteiras

ESFRadio. Un tema de ESFGalicia: A terra non se vende, deféndese! Mulleres Bravas

/in , ,

Grazas ao proxecto de Mulleres Bravas, impulsado por Amigos da Terra e Enxeñería Sen Fronteiras, estamos dando a coñecer os impactos sobre as persoas e o medio ambiente dos proxectos industriais e extractivos en Honduras e Galicia, así como alternativas sustentables, e as loitas das mulleres defensoras da terra por acadar outro xeito de producir.

Estes días nos visitan en Galicia tres activistas hondureñas: Karina, Adolfina e Coralia. Falamos con elas, e tamén con Belén, de Salvemos Catasós, e Maite, de Plataforma Eólicos Así Non, sobre activismos ambientais e de defensa da terra e o territorio, e do papel das mulleres nestes activismos.

Idioma: presentación en galego, entrevista en castelán

Duración: 21min 59seg

Produce: Jorge Lama

Guión: Jorge Lama, Patricia Iglesias, Sergio Fernández

Presenta: Patricia Iglesias

Eolicos nas Reservas
Enxeñeria Sen Fronteiras

ESFRadio: Eólicos vs Biosfera

/in , ,

Segundo programa do formato de ESFRadio “Un tema de ESF Galicia”, que estreamos este 2022. Son programas que esperamos sacar unha vez ao mes onde afondar nun tema que nos interese, dando a coñecer actividades que facemos en ESF Galicia relacionadas co mesmo.

Este programa se puido realizar grazas ao apoio do Concello de Lugo, coas axudas para proxectos de sensibilización na súa convocatoria de 2021.

Este mes o tema é “Eólicos vs Biosfera“, e o encadramos dentro do noso proxecto Mulleres Bravas. Coas nosas invitadas, tocamos a problemática da extensión sen control dos parques eólicos, seguindo un modelo extractivista en vez de aproveitar o seu potencial descentralizador e máis sustentable para avanzar nunha transición enerxética xusta. Neste caso, centrarémonos no impacto destes parques nas reserva da biosfera de Galicia. Tocaremos ademais temas máis técnicos de “trampiñas” para fragmentar parques de xeito que sexan máis sinxelos os trámites de avaliación de impacto ambiental. Tamén falaremos da Alianza Energía y Territorio, onde a poboación afectada por este descontrol eólico se agrupa para alzar a voz. ESF acaba de adherirse á Moratoria científica Reservas de la Biosfera promovida por esta alianza.

Para iso, falamos con:

Pódese escoitar en Spotify e tamén aquí:

Produción e montaxe: Jorge Lama

Narración e entrevista: Marc Romero

Guión: Carmen Molejón

Imaxe desta nova sacada do Informe Macroeólicos Galicia, de MonferoDiNon