Enxeñeria Sen Fronteiras

BOLETÍN OFICIAL ESFEIRO: MAIO 2020

/in ,

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Enlaces de interese
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    Para promover os encontros informais e non perder o contacto persoal, estivemos a celebrar os Ciberfaladoiros no Confinamento, quedadas no Ciber-bareto de ESF, cada xoves. Neles falamos sobre distintas series e películas. Por se non puideches estar, aquí deixamos algo do que falamos en cada unha (pode haber espoilers!! :D): a miniserie Chernóbyl, e as pelis O Que Arde e El Hoyo. Onte falamos sobre “El niño que domó el viento”, pronto teredes a crónica. E xa sabedes que que estades invitadísimas a unirvos (a semana que vén falaremos da película “Vivir dos veces”).

    O pasado 17 Abril, como cada ano, dende ESF reivindicamos e celebramos o Día Internacional das Loitas Labregas.No mundo que vén, serán loitas cada vez máis necesarias. Estes días participamos en bastantes manifestos sobre o tema, en particular de defensa da apertura de mercados labregos e que se facilite o desprazamento e acceso ás hortas para autoconsumo.

    O 22 de abril celebramos o #DíaDaTerra e preparamos uns sinxelos infogramas a partir dos elaborados polas compañeiras de ISF Asturias con consellos de consumo para coidala e coidarnos.

    Desta volta, ESF Radio Informativo Apocalipse Nau e a pesar dos problemas na redacción, conseguimos levar adiante unha interesantísima entrevista a Álvaro e Sergio, compañeiros da Federación Española de Ingeniería Sin Fronteras, onde nos falaron sobre as aplicacións de seguemento do contaxio de COVID 19 e a soberanía dixital en tempos de pandemia.


    Tivemos tamén un interesante encontro entre os membros do grupo Artigo9Tech, unha rede universitaria de profesorado e investigación en cooperación ao desenvolvemento impulsada, entre outras, por Enxeñería Sen Fronteiras, da que vos convidamos a coñecer máis aquí.

HONDURAS

    Nesta época do confinamiento en Honduras segue o traballo a distancia, tras solicitar á Agencia Española de Cooperación a posibilidade de continuar coas labouras dos programas en marcha financiados por AECID, e manter ao ralentí o programa de apoio á grupos de marisqueiras financiados pola Xunta de Galicia.

    Dende Enxeñería Sen Fronteiras estamos a plantexar cambios nas actividades previstas para orientalas a un novo e complicado contexto que se aveciña. As coordinacións entre actores están sendo fluidas. Ademais, no programa de 4 anos de soberanía alimentaria e xénero que estamos a impulsar con VSF Justicia Alimentaria Global e Amigos de la Tierra, no que estamos xa no 2º ano, tivemos tamén coordinación coas nosas socias hondureñas (Coddeffagolf, La Vía Campesina – Honduras, Anafae Asociación Nacional para el Fomento de la Agricultura Ecológica, Adepes Pespire, Mancomunidad Nasmar, AMDV Choluteca, CNTC Nacional Fian Honduras) para ir pensando como facer esa reorientación e ser así o máis útiles posible nas necesidades que veñen (e  adaptar as actividades ás normas de confinamento, por exemplo, as formacións máis multitudinarias mudalas por visitas máis familiares, centrándose maís en hortos familiares para paliar a previsible problemática alimentaria que se aveciña; o país, polas nefastas políticas agrarias, é deficiente en alimentos básicos, e é que o aceite de palma non se come…). Por se iso fora pouco, EEUU está xa poñendo o foco da investigación por narcotráfico en colaboradores moi cercanos do presidente Juan Orlando Hernández, e en el mesmo.

ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento 

Mundo

Políticas e modelos de desenvolvemento

Sensibilización

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o desenvolvemento humano

Voluntariado e Persoas

E NO PRÓXIMO MES …

A ESF-RASE DO MES

“Cando a educación non é liberadora, o sono do oprimido é converterse no opresor”. Paulo Freire

Enxeñeria Sen Fronteiras

III Ciberfaladoiro no confinamento. Cineforum “O que arde”

/in ,

Unha película que sorprendeu a propios e extranos trala súa estrea. Unha das cousas que máis falamos foi como o director conseguía frear o tempo, invitarnos a desfrutar do presente, dos pequenos momentos aparentemente cotiás e pouco importantes. A mesma relación nai e fillo, pareceunos que estimula o xeito de percibir a realidade máis intensamente, polas poucas palabras que precisan. Son esceas do día a día, do presente, onde o director regodéase coa realidade do que está a pasar, intensamente.

Para a xente do rural galego e, en xeral, para case calquera cultura illada, o que xa se sabe non fai falta decilo. De feito, soe haber certo rexeitamento se se vai demasiado abertamente e se abusa de conversas para encher o silencio. En Honduras dise “es que yo soy más indio”, referíndose a un xeito de ser onde non se dan a man de entrada, poñen máis a orella e non se miran tanto á cara, atenden máis a ton de voz, xestos, etc.

Loubouse moito a naturalidade moi lograda, por actores e actrices, quizais precisamente por non ser profesionais e estar no seu entorno. Tamén a imaxe dunha realidade moi galega como é o lume no monte, a súa perigosidade e o incontrolado que pode ser, cos exiguos medios de que se trata. Coindidimos que a loa á vida no rural non é para nada o tema da película. Simplemente é un contexto no que o director se encontraba cómodo para amosar ese presente intenso.

O que sí dalgún xeito pensamos que se manifestou é certa agonía da natureza, dada por exemplo pola primeria escea co bulldozer, ou imaxes do lume (que, por certo, lle foi moi complicadas de conseguir).

A personaxe de Amador, o protagonista, xenerounos discusión. O seu hermetismo houbo quen o comparou coa falta de transmitir emocións en xeral dos modelos masculinos, que no rural están moi asentados. Outra xente decía que era máis cousa do personaxe, polo seu pasado e xeito de ser. Tamén chamounos a atención como se pasou de tratar de incluir de novo ao prota na vida social, que o vai rexeitando ao principio pero logo parecía que ía resocializando, pero como o seu pasado segue aí moi cerca da superficie para logo xurdir e volver ser estigmatizado. Deunos moito que pensar a escea onde o acusan do lume, baten nel, e nin se defende nin proclama a súa inocencia (non nos puxemos dacordo se era ou non culpable, pero posiblemente dera o mesmo no devir da película, aínda que moitos nos quedamos coas gañas de sabelo).

Sobre a nai de Amador, foi esa incondicionalidade dos coidados. O chegar o seu fillo e, sen moitas palabras nin aspavientos, simplemente preguntarlle se tiña fame. Unha das mellores esceas da peli, que da a idea do que imos ver.

Para a xente urbanita, por outra banda, chama a atención porque se ven elementos do que logo chega á cidade en forma de servizos (alimentación, ambiente), o que hai detrás desa vida no rural. Igual transmitir esa slow life é máis difícil nun entorno de cidade…

Aquí se pode ver outra obra do mesmo director:

Se queres déixanos nos comentarios a túa opinión sobre a túa película!!

Enxeñeria Sen Fronteiras

ESF RAdio. Episodio 6. Informativo Apocalipse Nau. Soberanía dixital en tempos de pandemia

/in ,

Desta volta, a pesar dos problemas na redacción de Apocalipse Nau, conseguimos levar adiante unha interantísima entrevista a Álvaro e Sergio, compañeiros da Federación Española de Ingeniería Sin Fronteras, onde nos falaron sobre as aplicacións de seguemento do contaxio de COVID 19, e por que deberían ser elaboradas sobre software libre. Unha xenialidade cando explican o que é software libre comparándoo cos tomates… Aínda que non sexas un friki, podes facer cousas para defender os dereitos á privacidade e a transparencia e bo uso das tecnoloxías da información, e aquí explican como!!

  • Duración: 37min 31seg
  • Idioma: castelán

Aquí o podes escoitar:

Tamén en Spotify

Enxeñeria Sen Fronteiras

II Ciberfaladoiro no confinamento: cineforum “El Hoyo”

/in ,

Desta volta reunímonos para falar dunha película que sorprendeu ao ser unha das máis vistas e comentadas dos últimos meses, “El Hoyo”.

Reflexionamos sobre que a película, se se acepta o feito de que a xente está en El Hoyo sen pararse a pensar moito no contexto de por que, trata de explorar a naturaleza humana. E o fai dun xeito cru, case gore. Había que dicía que esa naturaleza de cada persoa é bastante inmutable, sen importar o grao de presión polos recursos á que esté sometida. Ou sexa, se alguén é “abusón” o é lle vaia ben ou mal. Vamos, que “che caga na cara” porque si, porque pode. Pero tamén saiu o tema de que igual hai un límite que pode ter cada persoa a partir do cal prima a supervivencia. Quizáis incluso hai xente que chega a ese límite dun xeito máis gradual, e outra que chega de pronto, pasando dunha actitude a prol do común nun contexto de certa abundancia, a unha actitude todo o contrario se se dan circunstancias de escaseza de recursos básicos.

Houbo máis división no tema do símbolo, de que serviría, se un xeito de visibilizar a dignidade da xente de El Hoyo serviría para cambiar as cousas por parte dos de fora (que pensabamos que posiblemente non), ou máis ben era un obxectivo que servía de motivación máis ao interno.

Tamén saiu na conversa os distintos xeitos de explorar a autoxestión: didáctico, bo-rollista, abusón (cando amenaza o protagonista, cansado do didactismo, con mexar todos os días na bandeixa se non respectan as racións que lles preparan e eles fan o propio) ou directamente “ecofascista” (cando baixan e obligan pola forza a comer a ración ou a ese día pasar fame, para que chegue para todas).

A tí que che pareceu?? Déixanos algún comentario!

Enxeñeria Sen Fronteiras

Día da Loita Labrega

/in ,

Hoxe, 17 de abril, celébrase o Día da Loita Labrega, conmemorando aquel 17 de abril de 1996, no que foron asesinadas en El Dorado dos Carajás, Estado de Pará, 19 labregas do Movemento Sen Terra de Brasil.

Un dos eidos de traballo tradicionáis en Enxeñería Sen Fronteiras é o Dereito Á Alimentación. Xa hai anos que traballamos neste dereito cun enfoque concreto, o da Soberanía Alimentaria (que inclúe a defensa do territorio e un modelo de desenvolvemento endóxeno). Aquí se pode ver o que facemos en Honduras e Galicia (e con quen, xa que non o facemos soas), pero ten moito que ver co concepto de participación e goberno das persoas en elementos claves para a vida, do “reapropiamento da tecnoloxía” e de poñela ao servizo do ben común, enfoque que ESF defende nos distintos sectores nos que traballa (soberanía dixital, enerxética ou hídrica e, en xeral, unha tecnoloxía para o desenvolvemento humano, o ben común e a emancipación).

Enxeñería Sen Fronteiras quere reivindicar máis que nunca a importancia de todas esas persoas que producen o que comemos, dende o local e o pequeno, que é o xeito de poñer a vida no centro, e NON a especulación dada polo extractivismo e a acumulación na que naceu e que promove a agroindustria. É a pequena agricultura e o desenvolvemento endóxeno os xeitos de facer máis resiliente o sistema no que vivimos, para que ninguén quede atrás (nin nós nin os que virán), e queremos chamar a atención sobre este cambio de modelo aproveitando esta época onde, pola parálise causada pola enfermidade COVID-19, lle podemos ver mellor que nunca as costuras á nosa sociedade. O pequeno é fermoso. O pequeno é grande.

Por iso, nestas últimas semanas, dende Enxeñería Sen Fronteiras quixemos amosar o noso apoio a varios manifestos:

  • Na defensa da autoxestión, promovido pola Rede de Apoio Mútuo de Lugo, asinado por 30 organizacións galegas, que se fixo chegar á Consellería de Medio Rural, e pretende a regulación do traballo en hortas de autoconsumo a máis de 500 metros, e sen necesidade de contar con carnet de manipulación de fitosanitarios. Esta produción autónoma vai ser máis importante que nunca, e tal como estaba regulado non se adaptaba á realidade rururbana galega.
  • Defensa dos mercados de proximidade en Galicia para a súa reapertura, promovido polo Sindicato Labrego Galego
  • 600 organizacións todo o Estado Español presentaron unha carta aos ministerios de Sanidade e Consumo o 8 de abril, onde se solicita formalmente que se “diten as instrucións pertinentes ás comunidades autónomas e concellos para que se busquen solucións para os mercados non sedentarios de proximidade”. Neste caso participamos a través da Federación Española de Ingeniería Sin Fronteras.

Ademais, no eido do Dereito Humano á Auga, tamén houbo movemento. A auga é parte clave da soberanía alimentaria, pero ten especificidades importantes máis aló do que é a produción alimentaria labrega que hai que ter en conta, e queremos aproveitar para chamar a atención sobre elas:

Grazas a todos os labregos e labregas e todas as organizacións que as apoiades en todo o mundo, estamos convosco na loita. A terra para quen a traballa e a coida.

Enxeñeria Sen Fronteiras

Ciberfaladoiros no cofinamento I. Serieforum sobre Chernóbyl

/in ,

Temos que estar confinadas, pero apetécenos vernos e falar. Por iso en ESF organizamos os xoves ás 19h para a xente da nosa base social os Ciber-faladoiros no Confinamento, empregando a ferramenta de software libre Jitsi. A semana pasada falamos sobre a serie Chernóbyl.

A verdade é que a serie deu para falar. Houbo xente que xa lera bastante do tema e nos compartiu algún enlace moi interesante. Quedámonos coa importancia de compartir os datos dende o principio, non promover o oscurantismo e o “aquí non pasa nada”, que tanto dano ten feito na historia da humanidade (non puidemos por menos que sinalar paralelismos co que ocorreu co COVID-19).

Tamén xurdiu o tema de que máis perigoso que a estructura de mando sexa piramidal é o medo, que impide que haxa espíritu crítico porque se manifestas unha opinión contraria  “córtanche” a cabeza, e as veces non é figurado. Nestes casos, a única opción que tes é obedecer aínda que non esteas dacordo co que se está facendo. E ao final o propio sistema é unha víctima de si mesmo…Comentábamos o caso da morte de Stalin e dunha película sobre o tema, moi recomendable.

Outro tema importante que se comentou é a perigosidade de que haxa puntos críticos que teñan tanto impacto, os “botóns bermellos”, que a veces por moito protocolo que haxa, estes non son infalibles e premer ese botón bermello pode ter graves consecuencias. Lembramos o caso de Stanislav Petrov que grazas ao seu sentido común (e non seguir os protocolos) evitou unha guerra durante precisamente a Guerra Fría. Isto relaciónase tamén co uso de tecnoloxías con gran complexidade e impactos potenciais moi negativos no caso de fallar algo, como é o uso da enerxía nuclerar. Nun modelo enerxético máis baseado na soberanía enerxética este tipo de enerxía non podería ter cabida máis que como transición dende os modelos de xeneración fósil centralizado en grandes infraestructuras de produción (que é o que temos, de momento).

En resumo, que para unha boa “resiliencia” ás crises ou problemas grandes, unha parte fundamental é asegurar o coñecemento aberto, compartible, eliminar o medo a preguntar, impulsar o espíritu crítico das persoas e, cando es un profesional nestes eidos técnicos, saber que sempre hai persoas na túa equipa que teñen boas ideas e poden ser consultadas. A resiliencia non é só ter equipas de emerxencia, infraestruturas e medios (que tamén) senón ademais ter coñecemento e capacidade de xenerar máis coñecemento ante imprevistos, se é necesario. A miniserie Chernobyl amosaba que isto no se cumplía. Se ben pode ser que se aproveitara para “sacudir” ao sistema soviético, o certo é que posiblemente o tiveran ben merecido, como normalmente pasa coas grandes catástrofes (Bhopal, do que tamén hai un recomendable documental, a actual pandemia, da que seguramente queda moito que investigar e divagar, e outras que nos quedan máis perto como o Prestige, que disque foi o terceiro desastre máis costoso da historia, pero polo menos serveu para engordar o PIB…).

Esperamos que vos gustaran as conclusións, deixádenos os vosos comentarios!!


Enxeñeria Sen Fronteiras

BOLETÍN OFICIAL ESFEIRO: ABRIL 2020

/in ,

CONTIDOS

  • Vida Asociativa
  • Honduras
  • Enlaces de interese
  • Publicacións en físico
  • E no próximo mes …
  • A ESFrase do mes

VIDA ASOCIATIVA

    Este mes, a pesar do comezo da cuarentena que paralizou a actividade presencial (tivemos que adiar as Xornadas de Multiculturalidade e Cooperación), houbo bastante movemento. Queríamos comezar dándolle parabéns á nosa Andreina polo premio do IV Concurso de TFG sobre Enxeñaría e Muller Rural na EPS-Lugo. Tamén lembrar que xa están seleccionadas as tres persoas que participarán no Programa de Coñecemento da Realidade 2020: Eva, Xoel e Irene, que están seguindo un itinerario formativo en liña que creamos para a súa formación pero que podes seguir calquera.

    Paula e Carmen, as nosas asesoras en temas de protección de datos e ciberacoso, nos ilustraron cun artigo ben interesante: Control sobre la pareja a través de redes sociales y servicios de mensajería.

    ESF Radio, o podcast de ESF, non descansa nin co estado de alarma. Aquí vai o episodio 6, que é o terceiro do informativo “Apocalipse Nau. O cambio climático son Os pais”.

    Con motivo do Día Mundial da Auga o 22 de marzo, voltamos poñer en liña o Tetris dos Dereitos Humanos, e tivemos reseñas do mesmo en medios como Revista Morcego e Balea Cultural. A ver que tal se vos da, xa nos contaredes.

   Dende Enxeñería Sen Fronteiras apoiouse tamén o manifesto En Defensa Dos Mercados De Alimentos De Proximidade Como Garantes De Seguridade Alimentaria No Estado De Alarma , con Sindicato Labrego Galego, para que se volva autorizar os mercados de alimentos de proximidade, preocupándose de que dispoñan dos medios materiais e humanos necesarios para organizar e aplicar correctamente todos os protocolos de seguridade (como ocorre nos supermercados). Tamén apoiamos o manifesto de apoio a Manuel García, do MEL, ante o intento de amedrentamento de Coren.

    Dende a Federación Española de Ingeniería Sin Fronteras sacouse tamén un manifesto con propostas de medidas ao goberno para que a aplicación móbil COVID-19 respecte a nosa privacidade.

HONDURAS

    En Honduras tamén está declarado o estado de alerta, pero está sendo complicado que a poboación poida cumplir as medidas. Hai moita precariedade e os colchóns económicos son inexistentes para unha gran parte da poboación. Por outra banda, moitos bancos e outras tendas abren só 3 días á semana en horario reducido, así que hai gran concentración de persoas, especialmente en bancos para ir cobrar salarios. Os proxectos están parados, pero hai un colchón para que as persoas asalariadas dos proxectos sigan cobrando un tempo para ver se se normaliza a situación. Só temos agora mesmo un proxecto financiado pola Xunta de Galicia en marcha. Tamén está en marcha un proxecto a 4 anos coa Axencia Española de Cooperación. Os dous son do programa de soberanía alimentaria. Este ano pode retrasarse algo a resolución dos dous proxectos que solicitamos en febreiro á Xunta de Galicia, un do programa de soberanía alimentaria-xénero e outro para dar continuidade ao programa de dereito á auga.

    Quixemos aproveitar para contar como foi a campaña levada a cabo entre 2018 e 2019 na Fase 1 do programa de soberanía alimentaria-xénero, chamada “Tejiendo justicia, tejemos igualdad“.

ENLACES DE INTERESE

Auga

Comunicación para o (como) desenvolvemento

Consumo responsable

Cooperación e ONGD

Educación para o desenvolvemento

Iniciativas

Investigación para o desenvolvemento

Mundo

Políticas e modelos de desenvolvemento

Sensibilización

Soberanía alimentaria e desenvolvemento rural

Tecnoloxías da Información e Comunicacións (TIC)

Tecnoloxía para o Ben Común

Voluntariado e Persoas

PUBLICACIÓNS EN FÍSICO

Aquí podes ver moitas das publicacións que temos disponibles para préstamo á base social xa catalogadas.
Este mes, dado o especial contexto, animámoste a revisar a túa biblioteca na procura dalgún libriño deses que lle tiñas gañas pero nunca tiñas tempo para el, ou ese que quería volver a ler porque gustárache moito no seu día. Sería xenial se nolo recomendas nas nosas redes sociais!!!

E NO PRÓXIMO MES …

   Para máis info sobre cursos e eventos en Galicia consulta a Axenda Solidaria e as formacións da Coordinadora Galega de ONGD (ou subscríbe ao seu boletín quincenal, que conta con ofertas de emprego; formacións e actividades; novidades do sector; convocatorias de bolsas e subvencións; propostas de voluntariado, etc.). Tamén nas nosas redes sociais Facebook,  instagram e Twitter difundimos eventos de interese externos a ESFGalicia de temas vinculados ao noso traballo.

A ESF-RASE DO MES

… [a pedagoxía crítica] é un intento por recoñecer que a educación é sempre política e o tipo de pedagoxía que se usa ten moito que ver coa cultura, a autoridade e o poder. A función da escola debería ser conseguir crear cidadáns tolerantes, con capacidade de diálogo. Non lles ten que preparar para o traballo que terán no futuro, senón para o tipo de sociedade na que queren vivir.
Henry Giroux

Enxeñeria Sen Fronteiras

ESF Galicia ante a crise por Coronavirus COVID-19

/in ,

Ante a declaración de estado de alarma por parte do Goberno Estatal, ESF decidiu:

  • Suspender as actividades públicas, seminarios e eventos.
  • Evitar as reunións presenciais.
  • Facilitar que a equipa se organice de maneira flexible para que as persoas poidan traballar desde casa.
  • Facer un seguimento próximo e continuo á situación do persoal local que traballa aló. Tamén se fará seguimento ao persoal internacional desprazado en Honduras, pero non se propuxo a repatriación obligatoria, se ben asumimos que será moi probable que haxa tempo de corentenas (Honduras foi dos primeiros países do C4 en empezar con medidas de control).
  • Suspender a actividade presencial das persoas voluntarias nas sedes, promovendo encontros virtuais e animando a innovación con ideas adaptadas a esta situación.
  • Manter as cuotas de todas as persoas socias, da mesma forma calquera persoa socia pode solicitar que non se lle cobre a mensualidade correspondente a marzo e abril.

Seguimos traballando e atendendo de maneira non presencial. O mellor xeito de contactar con ESF estes días é por email: info@galicia.isf.es

Seguimos comprometidas coas participantes nos nosos programas:

Seguimos con atención a evolución da pandemia en Honduras. Nestes momentos non deixaremos de estar pendentes por que se manteñan os compromisos e a axuda económica internacional, traballando pola flexibilización dos prazos e a adaptación ás condicións actuais de traballo en Galicia e Honduras. Polo tanto, segue o noso apoio ás nosas socias en Honduras nos proxectos de cooperación internacional.

Cidadanía solidaria e co-responsable:

Sumámonos a todas as medidas que contribúan a previr a propagación do virus e animamos a seguir as recomendacións dadas polas autoridades en cada momento, xa que están encamiñadas a frear os picos de contaxio que poidan saturar os servizos sanitarios. Pensamos que dada esta situación de pandemia, pode ser unha oportunidade para construír sentimento e identidade de cidadanía global traballando solidariamente dende o noso entorno e dende o desenvolvemento endóxeno e a soberanía dos pobos.

Enxeñería Sen Fronteiras Galicia

Enxeñeria Sen Fronteiras

Control sobre la pareja a través de redes sociales y servicios de mensajería

/in ,

Cada vez resulta más difícil encontrar a alguien que no haya sucumbido a los “encantos” de las redes sociales y los atractivos beneficios de los servicios de mensajería tales como Whatsapp o Telegram, Instagram, Facebook, y otros tantos que se nos escapan. Estas aplicaciones pueden parecer siempre ventajosas y su uso nos repercute? la mayoría de las veces resultados muy positivos (ahorro en las comunicaciones, inmediatez, capacidad de decidir cuándo ver un mensaje…) pero también tiene un lado oscuro que trae consecuencias no tan buenas.

“En una relación sana se respetan los espacios; en una tóxica, se invaden”.

A lo largo de la historia siempre se han dado casos de control en la pareja. Sin embargo, con las nuevas tecnologías ese control se hace permanente, no quedando hueco alguno respecto a ese poder de saber por parte del otro miembro de la pareja donde está, con quién, y qué hace la otra persona. Se pasa a un control 24×7, sin dejar ningún ámbito de “descanso” a la pareja: se mandan mensajes en horario laboral, de estudios, en el ocio, durante una visita a un médico… y lo que se pretende es una respuesta instantánea.

Actualmente ya no sólo se ejerce el control mediante la pregunta directa del “¿qué haces? o “dónde estás?” sino que también se piden contraseñas o patrones para acceder a los dispositivos y revisar las conversaciones, se revisan los “likes” de las aplicaciones o cualquier comentario que se recibe en las redes sociales, geolocalización… no dejando una vía de escape a la persona que sufre el control.

“Por San Valentín, le revelé mi contraseña”.

Testimonio ficticio

Este control del móvil o redes sociales representa una forma más de violencia en la pareja, y entre sus peligros destaca el de que habitualmente no se identifica como tal. El control tiende a confundirse con confianza y complicidad, lo cual puede llevar a la paradoja de que ante el malestar de uno de los miembros de la pareja debido a esa constante invasión de su espacio, el otro lo distorsione, de forma consciente o no, llegando a plantearlo como una falta de confianza. 

Y podría llevarnos a otra situación clásica en la que, nuevamente, la persona objeto de control sea tildada de exagerada, y en definitiva culpable de las dificultades que atravesase la pareja, incluso de sus problemas laborales, sociales, de las humedades de la cocina y hasta del coronavirus…

Así, nada es lo que parece: donde parece existir una muestra de amor y confianza, habría en realidad desconfianza. Lo que pudiese aparentar seguridad, escondería una gran inseguridad, que trataría de calmarse a base de control.

“Si no haces nada malo, no tienes nada que ocultar”.

Falacia clásica

Este control se ha normalizado de tal modo, que muchas personas que lo llevan a cabo no son conscientes de ser ellos el problema, convencidos de que se trata de un funcionamiento normal dentro de una pareja. Incluso entre los más jóvenes se llega a ver como “una prueba de amor”, en lugar de un indicio de una relación tóxica.

Como saber si estamos siendo objeto de este control?

Desde Sanidad se ha facilitado un decálogo para detectar si estamos sufriendo este tipo de violencia, o incluso si la estamos ejerciendo nosotros. Algunos de sus puntos son:

  • Acosar o controlar a tu pareja usando el móvil
  • Interferir en las relaciones de tu pareja con otras personas
  • Espiar el móvil de tu pareja
  • Censurar fotos que tu pareja publica y comparte en redes sociales
  • Obligar a tu pareja a que te envíe un chat con otra persona
  • Enfado por no mostrar siempre una respuesta inmediata, sea mediante chat o por teléfono

“El amor duele” es un fake”.

Testimonio ficticio

La manifestación más obvia y extrema de este control es la instalación de los denominados “software espía” en los terminales que usa el miembro de la pareja objeto de control y que dan una especie de “foto completa” de la actividad que tiene esa persona en su teléfono (conversaciones, ubicación…) con el correspondiente riesgo también para la integridad física de las personas que hayan decidido salir de una relación o sean víctimas de violencia de género. 

Estamos hablamos de que el artículo 18 de la Constitución Española garantiza el secreto de las comunicaciones ¿qué legitimación tiene que se mantengan estos software en el mercado con un acceso y una instalación tan sencillos? ¿Por qué no se le da la importancia que tiene a esta cuestión? ¿Acaso cualquiera y bajo cualquier circunstancia puede acceder a mi actividad en mi terminal móvil sin ninguna garantía?

La Agencia Española de Protección de Datos recientemente ha abierto una línea de trabajo centrada en determinados aspectos de privacidad en los casos de violencia de género. Uno de los puntos que recoge son los hechos que nos deben hacer sospechar que tenemos un software espía instalado (extraño rendimiento de la batería, teléfono que se calienta con facilidad…) y otras recomendaciones sobre navegación segura, recomendamos echarle un vistazo:

https://www.aepd.es/es/areas-de-actuacion/recomendaciones

“No soy yo, eres tú”.

Testimonio ficticio

Como muchos otros aspectos que engloban las relaciones personales es necesario trabajar este tema desde diferentes ámbitos (psicológico, social, familiar…) pero también es importante saber identificar que estamos siendo víctimas de esta situación, pedir ayuda, y liberarse. 

Esto pasa por tomar conciencia, una vez más, de nuestros derechos, identificando en qué consiste nuestro derecho a la intimidad, y evitando normalizar una situación que no es normal, en ninguna circunstancia.

Fuentes:

Autoras

  • Carmen Troncoso Recio
  • Paula Sánchez Agra

Enxeñeria Sen Fronteiras

En Honduras, “Tejiendo justicia, tejemos igualdad”

/in ,

Dentro do programa de soberanía alimentaria que temos en marcha hai xa 10 anos, liderada pola organización CODDEFFAGOLF, iniciamos en 2018-2019, co apoio de Cooperación Galega da Xunta de Galicia, unha rama do programa que incide especialmente no traballo por reducir a fenda de xénero nos 7 concellos da Mancomunidade NASMAR. Para iso apoiamos dúas grandes áreas de traballo:

  • Por un lado, traballo de fortalecemento das xa existentes Oficinas Municipales de la Mujer dos 7 concellos da NASMAR, para o cal contamos co respaldo da equipa técnica da NASMAR, e implicacións en diferente nivel das respectivas equipas de goberno municipal (non se recibe igual o traballo neste eido en todas as alcaldías, depende moito da sensibilización previa das persoas responsables do goberno local).
  • Por outro lado, traballo con grupos de mulleres productoras de base, incluíndo fondos rotatorios (microcréditos), formacións e apoio técnico e de materiais. Nesta área se encadra a campaña “Tejiendo justicia, tejemos igualdad”.

A campaña pretendou visibilizar o empoderamento das mulleres que se vai conseguindo co programa, xenerando material baseado en historias de vida, infografías e outro material divulgativo. Aquí podedes ver un vídeo onde distintas participantes nesta campaña contan a súa experiencia

A continuación material baseado en historias de vida de mulleres e homes participantes no programa, en distintos formatos (stickers, postais ou pósters)

  • Co-responsabilidad
  • Participación política
  • Acceso a recursos económicos
  • Sororidad
  • Nenez
  • Tempo propio

Por último, tamén queremos compartirvos algunhas das infografías dos distintos temas que se tratan nas formacións e obradoiros (tamén dirixidas a homes)